Nol va natural sonlar
Matematika mamlakatida nol va natural sonlar yashar ekan. Ularni qo’shish, ayirish, ko’paytirish va bo’lish mumkin bo’lib, ammo ularning sanog`iga etib bo’lmas ekan. Natural sonlar inoq yashar edilar. Biri ikkinchisidan katta bo’lishiga qaramasdan, ular natural son bo’lganidan faxrlanardilar. Biroq nol ularning hammasidan kichik bo’lgani sababli, faxrlana olmas ekan. O’z o’rnida natural sonlar ham nolni tan olmas, shuning uchun nol matematikani tark etishga qaror qilibdi. Biroq uning ketishi 10, 20, 30, 40, 100 va hokazo sonlarni yozishda sezilib qolibdi va natural sonlar nolning matematikaga qaytishini iltimos qilishibdi. Shunda nol menga har qanday son ko’paytirilganda uning natijasi nol bo’lishini ta’minlaysiz, degan shartni ko’yibdi. Shu-shu nol va natural sonlar matematika mamlakatida inoq yashay boshlabdilar.
Vertikal burchaklar haqida
Nima uchun burchaklar vertikal deb nomlanadi? «Vertikallik» -tik pastga qarab yo’nalish emasmi? Qanday qilib burchaklarsh verti-kal deb atash mumkin?
Gap shundaki „vertikalis" lotincha so’z bo’lib, «vertik» — cho’qqi ma’nosini bildiradi. „Vertikal" ikki xil „tiklik" va „cho’qqili" ma’nolarini anglatadi. N.I. Lobachevskiy asarlarida Vertikal burchaklar „cho’qqili" burchaklar deb atalgan.
Litr — nima?
Biz bilamizki, bir kilogramm suvni 4°S haroratdagi hajmga teng bo’lgan kattalik — litr deyiladi. «Litr» atamasi farang olimi Klod Emil Jan Batist Litr sharafiga ko’yilgan. XVIII asrda yashagan olim ichimliklar uchun butilkalarni ishlab chiqarish bilan shug`ullangan bo’lib, u hakda ma’lumotlar juda kam.
Litr — birinchi bo’lib shishadan yasalgan stilindr shaklidagi idishlarni darajalashni topgan va laboratoriya idishlarini ishlab chiqarishni yo’lga ko’ygan. 1763 yilda uning nomi suyukliklarning hajmini o’lchash uchun birlik sifatida qabul qilindi
Математиканинг ривожланиш даврлари.
Dostları ilə paylaş: |