Article in Cappadocia Journal of History and Social Sciences · January 019 doi: 10. 29228/cahij. 39263 citations reads 3,126 author


Ortaçağ İslam Dünyasında Taş ve Toprak Ma'mulleri Sanayi



Yüklə 1,44 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə19/27
tarix05.10.2023
ölçüsü1,44 Mb.
#125518
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   27
ORTACAG KORESININ TARIHSEL GECMISI VE ENDUSTRIYEL

Ortaçağ İslam Dünyasında Taş ve Toprak Ma'mulleri Sanayi
, Ankara, 2001, s. 136. 
59
Ginseng: Panax türlerinin kökü olan ginseng, Kore ve Japonya’da binlerce yıldır geleneksel bitkisel ilaç olarak 
kullanılmakta ve günümüzde dünya çapında kullanılmakta olan bitkisel bir ilaçtır. Ginsengin aktif maddeleri 
gisenosidlerdir ve buna ginseng saponinleri denilmektedir. Son zamanlarda ginsengin farmakolojik ve fizyolojik 
etkileri üzerine Literatürde yer alan kanıtlarda artış olmaktadır. Ginseng, hasta organları canlandırmak ve 
homeostaz yeniden yapılanmasına yardımcı olmak için tonik olarak kullanılmaktadır. Ayrıca yapılan 
araştırmalar kardiyovasküler hastalıklar, kanser, bağışıklık eksikliği ve hepatotoksisite gibi çok çeşitli patolojik 
koşullarda yaralı etkilerini göstermiştir. Son çalışmalar ise yaşlanma, CNS bozuklukları ve nörodejeneratif 
hastalıklar üzerinde de faydalı olduğunu ortaya koymuştur (Radad & Gille, 2004: 30).
60
Uich’on’un tavsiyesiyle Goryeo kralı ‘
gümüş vazo
’ şeklini resmi para şekli olarak açıklamış ve sürümdeki 
diğer paraların tümünü de yasaklamıştır. Adı ‘
hwalgu
’ olan ve yüzde 80 oranında gümüş, yüzde 20 oranında ise 
bakır ihtiva eden bu yeni paralar, aslında coğrafi olarak Goryeo haritadaki şeklini andırmakta idi (Ho, 2014: 
273). 
61
Kâğıt paranın icadı ve kullanımı hakkında geniş bilgi için bkz. Abdulhalik Bakır, 
a. g. m.
, s. 151-154. 


CAPPADOCIA JOURNAL OF HISTORY AND SOCIAL SCIENCES VOL.13-october 2019 
ISSN-2199-353X 
Online only at http://www.cahij.com/
23 
kullanılacağını açıklamıştır (Ho, 2014: 275). Böylelikle paranın değeri yükselse de basılan miktar 
yetersiz kalmıştır. Bu yeni ufak gümüş vazo şekilli paralar 14. yüzyılın son dönemlerine kadar 
yürürlükte kalmış, 1401 yılında ise kaldırılmıştır (Ho, 2014: 276). Vazo şekilli bu gümüş paradaki 
değer düşüşü, bir yandan ekonomik zorlukları şiddetlendirirken, öte yandan ise Goryeo 
Hanedanlığından Joseon Hanedanlığına geçiş sürecini hızlandırmıştır (Ho, 2014: 274). 
Sonuç 
Tarihsel geçmişi Paleolitik/Neolitik Çağ’dan Tunç Çağı’na geçildiği M. Ö. 1000 yılına dayanan 
Kore batıda Çin, doğuda Japonya, kuzeyde ise Rusya gibi büyük güçler tarafından çevrelenmiştir. 
1500 yıl boyunca sadece üç hanedanlık tarafından yönetilmiştir. Özellikle Goryeo Hanedanlığı 
sürecinde ülke ticareti önemli ölçüde canlanmıştır. Çin ile karşılıklı olarak gerçekleştirilen ticarette 
Koreli tüccarlar ülkelerine ipek, seramik, tıbbi bitkiler, parfüm ve müzik enstrümanları getirmiştir. 
Seramik üreticiliği Kore’de halen devamlılığını muhafaza etmekte olan bir sanat dalı olmakla 
birlikte en ünlü Kore seramikleri ise Goryeo ve Joseon Hanedanlık dönemlerine ait seramiklerdir. Bu 
bağlamda en revaçta olan çeşidi ise ‘seladon’ sırlı seramikler olmuş; inanç kültürüyle ilgili olarak 
ortaya çıkan bir renk kimliğini sembolize eden seladon seramikler Çin’de kutsal sayılan yeşim taşının 
rengine öykünülerek üretilmiştir. Kore’nin ortaçağ endüstriyel hayatında önemli etkileri bulunan 
Konfüçyanizm öğretisi seladon seramiklerinin üretimine de yansımıştır. Konfüçyanizmin daha sade ve 
süssüz bir şekil almasına neden olduğu seladon seramikler sıradan halka nispeten büyük ölçüde saray 
halkı tarafından tercih edilmekteydi. Zaman içerisinde seramik üretimi doğrultusunda kurulan seramik 
rotası ise bir yandan Çin porselenlerinin ticaretine yol açarken, aynı zamanda Kore seramikçiliğinin 
bir porselen endüstrisine dönüşümünü sağlayacak bilgileri de edinmeyi kolaylaştırmıştır. Osmanlı 
sarayına da, içerisine konulan yemeğin zehirli olup olmadığına göre renk değiştirmesiyle girmeyi 
başarabilen bu seramikler günümüzde Topkapı Sarayı Müzesi’nde sergilenmektedir. 
İlk kez 1364’te Güney Çin’den getirilerek ekilen pamuk, tekerlekli dokuma tezgâhının icadının 
neticesinde kumaş çeşitlerindeki artışla ülkede giyim alanında adeta bir devrim yaşanmıştır. Barutun 
güçlü patlayıcı toplar şekline dönüşmesinin sırrını ise 14. yüzyılda bir tüccardan öğrenen Kore’de 
sulama, saban sürme gibi tarımsal teknolojiler Yuan Çin tarafından pirinç ekimine dair kitaplar 
aracılığıyla tanıtılmıştır. Tarih boyunca gerek coğrafi konum ve şartların, gerekse Çin kültürünün 
günümüze yansıyan etkilerinin şekillendirdiği Kore, Ortaçağ’da ekonomik ve endüstriyel anlamda 
oldukça önemli bir yere sahip idi. 

Yüklə 1,44 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   27




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə