Audit” kafedrasi tursunov

2-chizma. Respublikamizda auditorlik faoliyatining asosiy maqsadi

Auditorlik faoliyati – bu mustaqil malakali mutaxassislar tomonidan korxonaning moliyaviy hisobotini yoki u bilan bog’liq moliyaviy axborotni ushbu hisobot yoki axborotning qonun va boshqa normativ hujjatlarga muvofiqlik darajasi to’g’risida xulosa chiqarish maqsadida tadqiq etilishidir.
Auditorlik faoliyati va auditor tushunchalariga ta’rif 2000 yil 26 mayda qabul qilingan yangi tahrirdagi «Auditorlik faoliyati to’g’risida»gi O’zbekiston Respublikasi qonunida quyidagicha keltirilgan:
Auditorlik faoliyati deganda auditorlik tashkilotlarininig xo’jalik yurituvchi sub’ektlarda auditorlik tekshiruvlarini o’tkazish va professional xizmatlar ko’rsatish borasidagi tadbirkorlik faoliyati tushuniladi⁴.
O’zbekistonda davlat hoqimiyati va boshqaruvi organlariga auditorlik faoliyatini amalga oshirish qonun bilan ta’qiqlangan.
Auditor – auditorlik tekshiruvlarini malakali bilim va professional qobiliyat asosida o’tqazuvchi auditorlik malaka sertifikatiga ega bo’lgan jismoniy shaxsdir.
Auditorlik faoliyatining maqsad va vazifalari tavsifidan kelib chiqib, uni quyidagicha tasniflash mumkin(3-chizma).
Auditorlik faoliyati

Auditorlik tekshiruvlar
Auditorlik tashkilotlarining professional xizmatlari

Majburiy auditorlik tekshiruvi
Buxgalteriya hisobini yo’lga qo’yish, qayta tiklash va yuritish

Moliyaviy hisobotni tuzish

Tashabbus tarzidagi auditorlik tekshiruvi

Nazorat qiluvchi yoki huquqni muhofaza qilish organlarining tashabbusiga ko’ra o’tkaziladigan auditorlik tekshiruvi

Milliy moliyaviy hisobotni buxgalteriya hisobi xalqaro standartlariga o’tkazish

Xo’jalik yurituvchi sub’ektlarning moliya-xo’jalik faoliyatini tahlil qilish

Buxgalteriya hisobi, soliq solish, rejalashtirish, menedjment va moliya-xo’jalik faoliyatining boshqa masalalari yuzasidan konsalting xizmati

boshqa professional xizmatlar

⁴ “Auditorlik faoliyati to’g’risida”gi O’zbekiston Respublikasi Qonuni. O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining II – chaqiriq, 2 – sessiyasida qabul qilingan. “Xalq so’zi” gazetasi, 2000 yil 22 sentyabr.