Azərbaycan Mədəniyyətində Ata Babalar Sözləri
Yüklə 1,1 Mb.
|
Copyright 2003, Şǝhriyar Rǝhnǝmayan vǝ Vǝhid Gǝrusli 118 Mǝslǝhǝtǝ xǝyanǝt olmaz. Mǝslǝhǝtlǝ atılan daş uzaq gedǝr. Mǝslǝhǝtlǝ tikilǝn don gen olar. Mǝslǝhǝtlǝrin xeyirlisi – ortası. Mǝslǝhǝtli aş dadlı olar. Mǝslǝhǝtsiz görülǝn işdǝn xeyir olmaz. Mǝsjid qapısıdır, nǝ sındırmaq olur, nǝ yandırmaq. Mǝsjid şamını yeyǝn pişik kor olar. Mǝsjidin hörmǝti: bir orujluqda, bir mǝhǝrrǝmlikdǝ. Mǝtahın atma bazara xiridar olmayan yerdǝ. Mǝtlǝbi darı üstǝ qoyur. Mǝtlǝbi uzatmazlar. Mǝhǝbbǝt vǝ doğruluq mǝğlub edilmǝz. Mǝhǝbbǝti qorusan, onunla ujalarsan, mǝhǝbbǝtli qojalsan, qoja deyil – javansan. Mǝhǝbbǝt dostluqdan başlanır. Mǝhǝbbǝt iki başdan olar. Mǝhǝbbǝt gözdǝ olmaz, könüldǝ olar. Mǝhǝbbǝt ürǝkdǝn silinmǝz. Mǝhǝbbǝt şǝrikli olmaz. Mǝhlǝmizdǝ bir quyu var – ǝmi qızı, şirin olur onun suyu – ǝmi qızı. Mǝjlisdǝ yerini tanı, demǝsinlǝr: - dur burdan! Mǝjnun kimi dǝrs oxuyan «Vǝlleyli» dǝ qalar. Mǝşğuliyyǝt üçün saqqız çeynǝ! Millǝt nejǝ taraj olur-olsun nǝ işim var? Milçǝk qarasından minarǝ tikir. Milçǝk kimi qırılır. Milçǝk mindim Kür keçdim, yaba ilǝ dovğa içdim, heç belǝ yalan görmǝmişdim. Milçǝk özü bir şey deyil, anjaq könül bulandırır. Milçǝk şirǝyǝ yığılar. Milçǝkdǝn fil qayırır. Min atlının öhdǝsindǝn gǝlǝndir. Min ajını yeyǝrlǝr, bir şirinin xǝtrinǝ. Min batman varın olunja, bir batman ağlın olsun. Min bilǝn olsan, bir bilǝndǝn soruş. Min bir dǝrdin min bir dǝrmanı var. Copyright 2003, Şǝhriyar Rǝhnǝmayan vǝ Vǝhid Gǝrusli 119 Min qapıda duz dadan, bir qapıda bǝnd olmaz. Min qarğaya bir sapand daşı?! Min qoyunlunun bir qoyunluya işi düşǝr. Min dǝrd var, min bir dǝrman. Min dǝrǝdǝn su gǝtirǝr. Min dost azdır, bir düşmǝn – çox. Min evli Kǝsǝmǝnǝ bir ay oruj, yeddi evli kǝndǝ dǝ bir ay oruj?! Min eşit, bir söylǝ. Min il qanqal otlasan, ağzın dǝvǝ ağzına oxşamaz. Min il keçsǝ qohum sǝnǝ yad olmaz. Min ilin azarlısıdır. Min ilin ölüsündǝn bir ilin dirisi yaxşıdır. Min gün yaraq – bir gün gǝrǝk. Min nǝsihǝt, bir sǝrǝnjam. Min ulduz var, birjǝ ay. Min xala yığılsa, bir ananın yerini vermǝz. Minarǝ başında qoz dayanmaz. Minarǝ görmǝyǝn elǝ bilǝr yerdǝn göbǝlǝk çıxıb. Mindin atın sağrısına, qatlaş yanın ağrısına. Minǝ dözǝn min birǝ dözǝr. Minmǝ qoduq, vermǝ jǝrimǝ. Minnǝt ilǝ behiştǝ getmǝkdǝnsǝ, minnǝtsiz jǝhǝnnǝmǝ getmǝk yaxşıdır. Minnǝt qǝdǝr ağır yük olmaz. Minnǝt deyil, dǝrvişlikdir. Minnǝtli plovdan, minnǝtsiz pendir-çörǝk yaxşıdır. Mis ya sındı, ya jingildǝdi. Mis gǝldi, saxsı qaç! Mis mis ilǝ toqquşdu, arada güvǝj parçalandı. Mişka piyandır, şapkǝsi yandır. Mırığa dedilǝr: - Çırağı pilǝ! Mıx iki haçalı olsa, yerǝ keçmǝz. Mıx da ǝyilǝndǝ onu düzǝldirlǝr. Mıxı mismar edǝn var. Mıxı çıxarıb qaçanı döyǝ bilmir, mıxdakını döyür. Molla ajgöz olar.
Copyright 2003, Şǝhriyar Rǝhnǝmayan vǝ Vǝhid Gǝrusli 120 Molla, azar olmasın?! Molla alajağını unutmaz. Molla aşı gördü, yasin yaddan çıxdı. Molla bǝyǝ qoşuldu, xalqın evi yıxıldı. Molla buzovdur, qırılsa hamıdan bǝrk qaçar. Molla qarınqulu olar. Molla duru sudan qaymaq yığar. Molla evindǝn aş, kor gözündǝn yaş çıxmaz. Molla ilǝ durub oturan, axırda mürdǝşir olar. Molla kişidir saqqalı uzun, ağlı qısa. Molla Nǝsrǝddin o qǝdǝr ölü oldu ki, bir qazan halvanı yeyǝ bilmǝdi?! Molla sadağa vermǝz. Molla tuluq zurnasına bǝnzǝr, qarnı dolduqja sǝsi çıxmaz. Molla Turab banladı, kim bildi, kim anladı?! Molla çörǝyi, ilan ayağı görünmǝz. Molladan adam olmaz, palıddan badam. Molladan soruşdular: - Vermǝklǝ nejǝsǝn? Dedi: - Mǝnimki almaqdır, iki xasiyyǝt bir adamda olmaz. Mollaya dedilǝr: - Oğlun damdan yıxıldı, ağlı başından çıxdı. Dedi: - Ağlı olsaydı dama çıxmazdı. Mollaya dedilǝr: - Ölülǝri istǝyirsǝn, dirilǝri? Dedi: - Ölülǝri! Dedilǝr: - Nǝ üçün? Dedi: - Ölülǝrdǝn halva yeyirǝm, dirilǝrdǝn töhmǝt.
Mollanı mǝjsiddǝ, sǝrxoşu meyxanada taparsan. Mollanın bağrı onda çatlar ki, iki yerǝ ehsana çağıralar. Mollanın qarnı beşdir, daima biri boşdur. Mollanın nǝ pisi, nǝ yaxşısı; molla elǝ molladır. Mollanın ovju hǝmişǝ gijişǝr. Mollanın jibi dǝrin olar. Motala dadanan köpǝk bir dǝ gǝlǝr. Murdar ǝsgiyǝ od düşmǝz. Mus-mus deyinjǝ birdǝfǝlik – Mustafa de. Copyright 2003, Şǝhriyar Rǝhnǝmayan vǝ Vǝhid Gǝrusli 121 Musa-musa, tumanı qısa, anası uzun, atası qısa! Musiqi könül hǝmdǝmidir. Musiqi ruha qidadır. Mustafa xandan kağızı var. Muşqulatçun saqqız çeynǝ. Müqǝssirin dili qısadır. Müǝllim ǝn böyük bağbandır. Müǝllim ikiqat atadır. Mückan oxunan atar, yay qaşın çǝkǝr. Mülayim adam salamat olar. Mülk alan qırx gün aj olar, mülk satan qırx gün tox. Mülk aldın abad al, bağ aldın bǝrbad. Müsǝlmanın sonrakı ağlı. Müftǝxor sahibi – sǝliqǝli olar. Müştǝrinin ağlı gözündǝ olar. Müştǝrinin biri gedǝr, biri gǝlǝr. Müştǝrinin gözü satıjının ǝlindǝ olar.
Nabǝlǝdǝ gün dǝ buluddur. Naqqa balın tasa yerlǝşmǝz. Naqqalar olmasaydı, dünya lalǝzara dönǝrdi. Nağd al-verdǝn ǝtir iyi gǝlǝr. Nağdı ǝldǝn vermǝ. (Nağdı qoyub nisyǝnin dalınja düşmǝ) Nağıl dili yüyrǝk olar. Nadan ǝlindǝn su içmǝ ab-hǝyat olsa da. Nadanı kötǝk düzǝldǝr, qozbeli qǝbir. Nadanın düşmǝni özüdür. Nadiri taxtda görüb, Süleymanı qundaqda. Nakǝsǝ borjlu olma. Namaz qıla-qıla yıxdın evimi, indi başlamısan hǝjjǝ getmǝyǝ. Namaza meyli olanın qulağı azanda olar. Namazdan ǝvvǝl boğazdır. Namazı ǝkib, orujluğa gedir.
Yüklə 1,1 Mb. Dostları ilə paylaş:
|