Azərbaycan Dövlət Neft Akademiyası

 

8 

2. İNNOVASİYA FƏALİYYƏTİNİN BAŞLANĞICI 

 

İnnovasiyalı  sahibkarlıq  prosesi  ideyadan  başlanır. 

İnnovasiyalı  ideyanın  ortaya  çıxmasına  təkan  verən  biliklər, 

şəxsi və peşəkarlıq təcrübəsi və real şəraitdə onu təbliğ etmək 

qabiliyyətidir. 

İdeyanın  formalaşdırılması  mərhələsində  aşağıdakı  əsas 

suallara cavab verilməlidir: 

–

 

ideya  (məhsul,  mal,  xidmət)  konkret  olaraq  nədən 

ibarətdir? 

–

 

ideyanın yeniliyi nədən ibarətdir? 

–

 

innovasiya  prosesinin  nəticəsinin  istifadəçisi  (alıcısı) 

kim olacaqdır? 

–

 

ideyanı  həyata  keçirməyə  başlamaq  üçün  nə  (hansı 

ehtiyatlar) lazımdır? 

–

 

ideyanın həyata keçirilməsinə nə mane ola bilər? 

İnnovasiya  prosesinin  inkişafı  mürəkkəb  və  ardıcıl 

proseslərdən ibarətdir. 

Şəkil 2.1. İnnovasiya prosesinin komponentləri 

Proses on il və daha artıq müddətdə davam edə bilər. 

Marketinq  mərhələsinin  funksiyaları  adətən  daha  geniş 

olur  və  innovasiya  prosesinin  ayrı-ayrı  mərhələlərinə  şamil 

edilə bilər. 

 

 

 

Fundam

ental 

(nəzəri)

 

tədqiqa

tlar 

Tətbiqi 

tədqi-

qatlar 

İşlənib 

hazır-

lama 

2 

Layihə

ləndir-

mə 

Mənim-

səmə 

 

Tikinti 

Sənaye 

isteh-

salı 

Mar-

ketinq 

 

Satış 

1 

3 

4 

5 

6 

7 

8 

9 

Müstə-

qil faza 

Müstə-

qil faza 

Müstə-

qil faza 

Müstə-

qil faza 

---

 

9 

3. İNNOVASİYALI İDEYANIN  ƏNƏDLƏŞDİRİLMƏSİ 

 

İdeyanın  sənədləşdirilməsi  və  işlənməsi  üçün  ən  yaxşı 

alət biznes-planın tərtib olumasıdır. 

Biznes-plan aşağıdakı bölmələrdən ibarət olmalıdır: 

1. Şirkətin (firmanın) mövcud imkanları (xülasə) 

2.

 

İnnovasiyalı layihənin tərtibi 

3.

 

Məhsulların (xidmətlərin) xarakteristikaları 

4.

 

Məhsulların (xidmətlərin) satış bazarları 

5.

 

Satış bazarlarında rəqabət 

6.

 

Marketinqin planı 

7.

 

İstehsalın planı 

8.

 

Təşkilatı plan 

9.

 

Layihənin hüquqi təminatı 

10.

 

 İqtisadi risk və sığortalanma 

11.

 

 Maliyyələşdirmə strategiyası 

12.

 

 Maliyyə planı 

Əlavələr. 

Birinci  bölmə  (xülasə)  üzərində  iş  çox  vacibdir,  əgər 

oradakı məlumatlar investorlarda müsbət təəssürat yaratmazsa, 

onlar biznes-plana ümumiyyətlə baxmayacaqlar.  

 

 

4. İNNOVASİYA FƏALİYYƏTİNDƏ DÖVLƏTİN ROLU 

 

İnnovasiya  fəaliyyətində  dövlət  orqanlarının  əsas 

funksiyaları aşağıdakılardır: 

–

 

innovasiya 

proseslərinin 

hüquqi 

bazalarının 

yaradılması; 

–

 

elmi-tədqiqatlar  və  innovasiyalar  üçün  vəsaitlərin 

toplanması; 

–

 

elmi-innovasiya infrastrukturunun formalaşdırılması; 

–

 

innovasiya fəaliyyətinin əlaqələndirilməsi; 

---

 

10 

–  innovasiyaların  tətbiqinin  və  rəqabətinin  həvəslən-

dirilməsi, innovasiya    risklərinin sığortalanması; 

–

 

innovasiya fəaliyyətinin kadr təminatı; 

–

 

innovasiyaların  sosial  və  ekoloji  istiqamətləndiril-

məsinin təminatı; 

–

 

innovasiya  proseslərinin  beynəlxalq  aspektlərinin  tən-

zimlənməsi. 

Azərbaycanda  innovasiya  proseslərinin  dövlət  tənzim-

lənməsinin strukturu və funksiyaları sxemdə göstərilmişdir: 

Dövlət  innovasiya  fəaliyyətində  öz  rolunu  innovasiya 

siyasətini  həyata  keçirmək  və  innovasiya  sistemini 

yaratmaqla  oynayır  və  ölkənin  intellektual  və  elmi-texniki 

potensialdan  istehsalatda  səmərələi  istifadə  olunmasını  təmin 

edir. 

İnnovasiya fəaliyyətinə dövlət dəstəyi: 

–

 

innovasiya proseslərinin hüquqi tənzimlənməsi; 

–

 

elmi-tədqiqatların  və innovasiya layihələrinin təşkili  və 

birbaşa maliyyələşdirilməsi; 

–

 

innovasiya  fəaliyyətinə

 

büdcədənkənar  dəstək  yolu  ilə 

təmin olunur. 

Dövlət  dəstəyi  elmi  tədqiqatların  və  innovasiya 

layihələrinin  təşkili  və  birbaşa  maliyyələşdirilməsi  yolu  ilə  iki 

istiqamətdə həyata keçirilir: 

–

 

elmi  müəssisələrə  elmi-tədqiqat  layihə-konstruktor 

işlərinin icrası üçün büdcədən vəsaitlərin ayrılması; 

–

 

dövlətin sifarişi ilə innovasiyalı məhsulun yaradılması. 

 

Birbaşa  maliyyələşdirmə  ilə  innovasiya  fəaliyyəti 

aşağıdakı formada həya-ta keçirilir: 

–  dövlətin  müxtəlif  istiqamətlər  üzrə  məqsədli 

proqramlarının işlənməsi və həyata keçirilməsi; 

–  müxtəlif  istiqamətlər  üzrə  innovasiya  fəaliyyətinin 

inkişafı üçün milli layihələrin həyata keçirilməsi. 

---