228
Bitki yağı istifadə etməklə CKMC-30 APKM-15 kauçuku
əsasında rezin qarışığı resepti
Cədvəl 2
Nº İnqredientlərin adı
100 k.h
kauçuka
görə k.h
Kütlə %
Çəki
1
SKN-26
100
45.04
15
2
Altaks
2.0
0.90
0.30
3
Neozon-D
2.0
0.90
0.34
4
Sinkoksid
5.0
2.26
0.73
5
Kükürd
4.0
1.80
0.60
6
Texniki karbon n-
324
20.0
9.00
3.0
7
Texniki karbonпгм
80
36.04
12.0
8
Günəbaxan yağı
tullantısı
2.0
0.90
0.30
Bu resept üzrə yumşaldıcının miqdarını 3-10 kütlə nisbətində
dəyişərək 5 müxtəlif tərkibli rezin qarışığı hazırlanmışdır.Rezin
qarışığı
laboratoriyada
rezin
qarışdırıcısında
130℃
temperaturda 6 dəqiqə müddətində hazırlanmışdır.
Hazırlanmış rezin qarışığına kükürd vərdənədə əlavə etdikdən
sonra onu 160℃ temperaturda 15 dəqiqə müddətində
vulkanizasiya etmişik.Vulkanizatın fiziki-mexaniki xassələrini,
yağa-benzinə davamlılığını,bərkliyini və s. təyin etmək üçün işi
davam etdiririk.
229
MAZUT VƏ RUBRAKSIN KÖMƏYI ILƏ
POLIBUTADIENIN PLASTIKLƏŞDIRILMƏSI
Magistr: Elmi rəhbər
Ağammədova Səbinə Şahin qızı Prof. Şıxəliyev K.S
II kurs, Qrup A3216
Şin sənayesində rezin qarışığının hazırlanma prosesi əsas
mərhələlərdən
biridir.Qarışığın
vərdənədə
və
ya
rezinqarışdırıcıda hazzırlanmasından asılı olmayaraq qarışığın
homogen olması inqrediyentlərin bərabər paylanması üçün
plastikləşdirici istifadə olunur.Bu məqsədlə neft emalı
məhsulları və üzvi birləşmələrdən istifadə olunur.
Daha effektli və iqtisadi cəhətdən əlverişli plastikləşdirici
tapmaq bu gün şin sənayesinin ən aktual məsələsidir.
Bu sahədə rus alimlərindən A.A.Koрнев, А.В.Буканов,
Шумпак.İ.L və digər Avropa alimləri məşğul olur.
Lakin bu sahədə istənilən qədər elmi əsərlər olmasına
baxmayaraq plastikləşdirici kimi mazut və rubraks birlikdə
yumuşaldıcı kimi istifadə olunmamışdır.
Bizim bu elmi işimizin əsas mahiyyəti polibutadien
kauçuku əsasında hazırlanan rezin qarışığında plastikləşdirici
kimi mazut və rubraks istifadə etməkdir.
Tədqiqat məqsədiylə istifadə etdiyimiz mazut və
rubraksın fiziki-mexaniki xassələrini təyin etmişik.
Mazut-
qara-qəhvəyi
rəngli
bərk
mayedir.O,
benzin,kerasin və qazoylun qovulmasından sonra alınan
qalıqdır.Kimyəvi tərkibinə görə mazut karbohidrogen, oksigen,
hidrogen, azot, kükürd və zoldan ibarətdir.
Mazutun alınma mənbəyi əsasən xam neftdir.Xam neftin
emalı nəticəsində 50% müxtəlif məhsullar alınırsada qalan
50% mazutun payına düşür.
Mazut özlülüyünü artırmaq məqsədiylə onu vakuumda
50
℃ qovaraq M100 markalı məhsul alınır ki, bu da rezin
230
qarışığında istifadə olunur.
Mazutun M 100 markasının tərkibində kükürd və zol
olduqca az olur ki, bu da onun daha yüksək temperaturda
donmasına səbəb olur. Mazutun özlülüyü temperaturdan
aslıdır.Onu Valter tənliyi ilə tapmaq olar: Lglg (v10 -6 + 0.8) =
A-BlgT
Burada v-kinematik özlülük,MM
2
/S;
A və B- sabitlərdir.T-mütləq
temperatur,K
Mazutun fiziki-kimyəvi xassələri
Neftin disselyat məhsulu olan mazutun tərkibinə
aşağıdakı göstəricilər və komponentlər daxildir.
1.özlülük-100
℃-də 8-80 MM
2
/S
2.sıxlığı 20
℃-də 0.8-1 qr/sm
3
3.bərkimə temperaturu 10-40
℃
4.kükürdün miqdarı 0.5-3.5%
5.zol 0.3%
Mazut karbohidrogenlərin qarışığı olub tərkibində 400-
1000 molekul kütləsinə malik olan neft qətranı, asfaltenlər,
karbenlər, karboidlər və üzvi birləşmələr vardır.
Mazutun
fiziki-mexaniki
xassələri
ilkin
neftin
tərkibindən asılıdır. İstifadə etdiyimiz mazutun əsas xassələri
cədvəl1 də verilmişdir.
Bakı Mazutunun əsas göstəriciləri
Göstəricilər
miqdarı
1
Qətran Küt.h
14.0
2
Asfaltenlər Küt.h
0.1
3
Karbenlər və karboidlər
0.03
4
Özlülük (100
℃ ) mm
2
/s
8-80
5
Sıxlıq (20
℃ q/sm
3
0.89-1
6
Donma temperaturu
℃
10-40
7
Kükürdün miqdarı
0.5-3.5
8
Zol %
0.3
9
Aşağı yanma istiliyi,
o
C Col/mol
39.4-40.2