Azərbaycan miLLİ eləMLƏr akademtyasi naxçivan böLMƏSİ

Məhəırəm ayı,  1188 h.i.=14.03,1774-12.04.1774-cii iL
123.  Yenə  orada.  Ağ  mərmərdən  hazırlanmış  düzbucaqlı 
formalı  başdaşı  tipli  xatirə  abidəsi  (56x36x8  sm)  üzərində 
ərəb dilində, süls xətti  ilə həkk edilmiş kitabə.  Mətni  belədir:
«Ouran  LV-26.  Bu  qəbir  mərhum  ustad  Mehdinin  oğlu, 
mərhum, güncıhları bağışlanmış Məşədi Əsgər xanındır.  1188- 
ci il.  məhərrəm əl-hərcım ayının 20-də».
20 məhərrəm  1188 h.i. =03.04.1774-cii il.
Kitabəni  ilk dəfə M .Nemət tədqiq etmişdir (49,  s.  99).
124.  Yenə  orada.  Yuxarıdan  çatma  tağla  tamamlanan 
sarımtıl rəngli mərmərdən  hazırlanmış  başdaşı (73x28x4 sm) 
üzərində,  altı  sətirdə,  ərəb  dilində  həkk  edilmiş  kitabə. 
Mətni belədir:
« 0   bağışlayandır!  Qııran  LV-26.  Bu  qəbir  Əliəsgər 
Bərbərinin  oğlu,  mərhum  Əliəkbərindir.  Cəmadiəl-əvvəl
ayının 9-dcı,  1189»
  (31, s.  25).
9 cəmadiəl-əvvəl 1189 h.i. =08.07.1775-ci il.
125.  Yenə  orada.  Yuxarıdan  çatma  tağla  tamamlanan 
başdaşı  tipli  qəbirüstü  xatirə  abidəsi  (37x25x6  sm)  üzərində 
həkk edilmiş ərəbcə kitabə.  Mətnin  tərcüməsi belədir:
«Ey  bağışlayan!  Rzaqulunun  qızı,  mərhumə,  bağışlanmış 
Ncızhnın  vəfatı.  Tarix: ay,  1197-ci
 //» (31,  s.  25).
1197 h.i,=07.12.1782- 25.11.1783-cü il.
126.  Yenə  orada.  Sarımtıl  rəngli  mərmərdən  düzbucaqlı 
formada  hazırlaıımış  başdaşı  tipli  xatirə  abidəsi  (39x32x9 
sm)  üzərində,  qarışıq  ərəb-fars  dillərində,  nəstəliq  xətti  ilə 
yazılmış kitabə.  Mətni belədir:
« 0   ədəbidir!  Məhəmmədəlinin  oğlu,  mərhəmətə  mähtac 
Məşədi Rəcəbəlinin  vəfatı.  1198»
 (60,  s.  72).
1198 h .i=26.11.1783-13.11.1784-cii il.
Başdaşmm səthinin  kənarlannda  oyulan  çərçivələrdə  belə
99

---

bir kitabə həkk  edilmişdir:
«Yammızdan  etinasız  keçmə  sən,  «İxlas»dan  əvvə/  «əl- 
Həmd»  oxu!»
127.  Yenə  orada.  Sarımtıl-ağ  mərmərdən  düzbucaqlı 
şəklində  hazırlanmış  başdaşı  üzərində  ərəb-fars  dillərində, 
süls  elementli  nəsx  və  nəstəliq  xətti  ilə  yazılmış  kitabə. 
Mətni  belədir:
«0,  ədəbidir!  Hər  bir  doğulmuş,  çarəsiz  öliım  kasasından 
zəhər  içəcəkdir!  Quran  LV-26.  Bcığışlayaıı  Allähın  rəhmətinə 
getmiş,  mərhum,  günahları  bağışlanmış  Əbdülcabbarın  ö/iim 
tarixi:  1199-cu
 /7».
1199 h.i =14.11.1784-03.11.1785-ci il.
Abidənin 
səthinin 
kənarlarında 
altı 
ədəd 
çərçivə 
düzəldilmiş  və çərçivələrdə  belə  bir kitabə həkk edilmişdir:
«Düz  iırək  və xeyir  əmə/siz kəramət/i yanına  daxil olmaq, 
bəxşişkarın 
yaııına 
azuqə 
ilə 
getrnək 
eyibdir. 
Məhəmmədsəminin giiclü oğ/u»
Kitabəni  ilk  dəfə  M.Nemət tədqiq  etmişdir  (50,  s.  26).
128.  Yenə  orada.  Sarımtıl  mərmərdəri  diızbucaqlı 
form ada çox  nəfıs  şəkildə  hazırlanmış  başdaşı  (61x40x6  sm) 
üzərində nəstəliq  xətti  ilə həkk edilmiş  kitabə.  Mətni  belədir:
« 0   əbədidir!  Ey  həmnəfəs,  keçəndə  mənim  məzarımın 
iistündən.  Uzaq  ol  məndən  və  rüzigarımdan!  Yiiz  min  giil 
içində  açmış  bir  gül  idim.  Birc/ən  əcəl  yeli  ayırdı 
növbaharımdan!  Sadığın  oğlu,  mərhəmətə  möhtac  Ağanəsir 
babanın  vəfaU.1200»
 (31,  s.  26).
1200 h. i. =04.11.1785-23.10.1786-cı il.
Abidənin  səthinin  kənarlarında  oyulan  dörd  ədəd 
çərçivədə isə belə bir kitabə həkk edilmişdir:
«Yanımızdan  etinasız  keçmə  sən!  «İxlas»dan  əvvəl  «əl- 
Həmc/»  oxu!  Əgər  soruşsalcır  cavan/ıqdan,  şadhqdan,  c/e  ki, 
könülsüz,  nakam getdi dünyadcın».
100

---

129.  Yenə  orada.  Ağ  mərmərdən  hazırlanmış  başdaşı 
üzərində  nəstəliq xətti  ilə ərəb  dilində  6 sətirdə  həkk  edilmiş, 
bəzi  yerləri  aşmmış  kitabə.  Mətni belədir:
«Ey 
bağışlayan! 
Yanımızdan 
etinasız 
keçmə 
sən! 
«İxlas»daıı  əvvə/  «əl-Həmd»  oxu!  Nəsirin  oğlu,  mərhum, 
bağışlanmış Mir Məhənıməd...»
Əvvəlki kitabə ih  eyni dövrə aid etmək olar.
130.  Yenə  orada.  Ağ  mərmərdən  düzbucaqlı  şəklində 
hazırlanmış  başdaşı  tipli  xatirə  abidəsi  üzərində  nəstəliq 
xətti ilə həkk edilmiş  kitabə.  Mətni belədir:
«Ey  hər  şeydən  soııra  əbədi  olan!  Yanımızdan  etinasız 
keçmə  sən.  «İxlas»dan  əvvəl  «əl-Iiəmd»  oxu!  Mər/ıum 
Ou/ambəxş  bəyin  oğlu,  mərhəmətə  və  bağışlanmaya  möhtac 
Əliqulu bəyin  vəfatı.  1201»
 (31,  s.  27).
1201 h.i. =24.10.1786-12.10.1787-ci il. 
Abidənin  səthinin  kənarlarında  düzəldilmiş  dörd  ədəd
çərçivə içərisində yazılmışdır:
«Düz  iirək  və  xeyir əməlsiz  kərcımətli yaııına  daxil olmaq, 
bəxşişkarın yanına azuqə i/ə getmək eyibdir».
131.  Yenə  orada.  Sarımtıl  rəngli  mərmərdən  hazırlanmış 
başdaşı  (41x36x8  sm)  üzərində  oyulmuş  çərçivələrdə,  ərəb 
dilində,  süls  elementli  nəsx  xətti  ilə  həkk  edilmiş  kitabə. 
Mətni belədir:
«Ouran  LV-26,  27.  Mərhumə  Şəhrəbanu.  1202-ci  i/»
  (60,
s.  74).
1202 lı.i. =13.10.1787-01.10.1788-ci il.
132. 
Yenə 
orada. 
Sarımtıl-ağ 
rəngli 
mərmərdən 
hazııianmış,  baş  tərəfdən  çatma  tağla  tam am lanan  başdaşı 
(43x33x8  sm)  üzərində  kitabə.  Ərəb  dilində,  süls  elementli 
nəsx xətti  ilə həkk olunmuş  kitabənin mətni  belədir:
«Quran LV-26,  27.  Mərhumə Bikə xanım.  1202-ci i/».
1202 h. i. =13.10.1787-01.10.1788-ci il.
101

---