Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasi a

65 
 
173
Сумбатзаде А.С. Азербайджанская историография XIX-XX вв., с.4-6. 
174
 Bax: Qarabağnamələr. I və II kitablar; İsmayılov М., Bağırova М. Şəki xanlığı. 
Bakı, 1997 və b. 
175
Аббас-Кули-Ага Бакиханов. Гюлистан-и Ирам. Баку, 1991, с.4 
176
 Yenə orada, s. 197-205. 
177
 Yenə orada, s. 205. 
178
Сумбатзаде А.С. Азербайджанская историография XIX-XX вв., с. 64. 
179
Bax: Rəsulzadə М.Ə. Azərbaycan Cümhuriyyəti, s.12-24; Yenə onun. Əsrimizin 
Siyavuşu. Çağdaş  Azərbaycan ədəbiyyatı.  Çağdaş  Azərbaycan tarixi.  Bakı,  1991; 
Yenə onun. Azərbaycan şairi Nizami. Bakı, 1991. 
180
Сумбатзаде А. Азербайджанская историография XIX-XX вв., с.84-90. 
181
Bax:  Zeynaloğlu  Cahangir.  Müxtəsər  Azərbaycan  tarixi  (Elmi  –publisistik  və 
tarixi kitab). Bakı, 1992. 
182
 “İstifadə olunmuş mənbə və ədəbiyyatın siyahısı”na bax. 
183
Bax:  Ализаде  А.Социально-экономическая  и  политическая  история 
Азербайджана XIII-XIV вв. Баку, 1956. 
184
Bax: Буниятов З.М. Азербайджан в VII-IX вв. Баку. 1965. 
185
Минорский В.Ф. История Ширвана и Дербенда. 
186
Эфендиев  О.А.  Образование  азербайджанского  государства  Сефевидов  в 
начале XVI века. Баку, 1961. 
187
Əliyev F.М. XVIII əsrin II yarısında Şimali Azərbaycan şəhərləri. Bakı, 1960. 
188
Ашурбейли С.Б. Очерк истории средневекового Баку. Баку, 1964. 
189
“İstifadə olunmuş mənbə və ədəbiyyatın siyahısı”na bax. 
190
 Osmanov F.L. Qafqaz Albaniyasının maddi mədəniyyəti. Bakı. 1982. 
191
Bax: Göyüşov R. B. Amaras-Аğoğlan. Bakı, 1975; Yenə onun. Христианство в 
Кавказской Албании. Баку, 1984. 
192
Халилов ДЖ. Материальная кулытура Кавказской Албании. Баку, 1985. 
193
Bax:  Мамедов  Т.М.  Албания  и  Атропатена  по  древнеармянским 
источникам. Баку, 1977. 
194
Bax:  Мамедова  Ф.  «История  Агван»  Моисея  Каланкатуйского…;  Yenə 
onun. Политическая история и историческая география Албании. Баку, 1986; 
Yenə  onun.  Azərbaycanın  (Аlbaniyanın)  siyasi  tarixi  və  tarixi  coğrafiyası.  Bakı, 
1993. 
195
 Рзаев Н. Искусство Кавказской Албании. Баку, 1976. 
196
Şərifli  М.  IX  əsrin  ikinci  yarısında-XI  əsrdə  Azərbaycanda  feodal  dövlətləri. 
Bakı, 1976. 
197
 “İstifadə olunmuş mənbə və ədəbiyyatın siyahısı”na bax. 
198
Fazili А. Azərbaycanın qədim və ilk orta əsrlər tarixi İran tarixşünaslığında (III-
VII əsrlər). Bakı, 1984. 
199
Касумова  С.  Южный  Азербайджан  в  III-VII  вв.  (Проблемы  этно-
культурной и социально-экономической истории). Баку, 1983. 

---

66 
 
200
Bax: Dadaşzadə М.А. Azərbaycan xalqının orta əsr mənəvi mədəniyyəti  
 (tarixi-etnoqrafik tədqiqat). Bakı, 1985. 
201
 Yenə orada, s. 18-86. 
202
 Yenə orada, s. 87-139. 
203
 Yenə orada, s. 140-208. 
204
 Алиев И.Г. Очерк истории Атропатены. Баку, 1989. 
205
 Yenə orada, s. 105-130. 
206
 Bax: Эфендиев О.А. Азербайджанское государтсво Сефевидов в XVI веке. 
Баку, 1981; Yenə onun. Azərbaycan Səfəvilər dövləti. Bakı, 1993. 
207
 Yenə orada, s. 4. 
208
 “İstifadə olunmuş mənbə və ədəbiyyatın siyahısı”na bax. 
209
 Рахмани А.А. Азербайджан в конце XVI и в XVII веке (1590-1700 годы), с. 
198-213. 
210
 Ашурбейли С.Б. Государство Ширваншахов. Баку, 1983. 
211
 “İstifadə olunmuş mənbə və ədəbiyyatın siyahısı”na  bax. 
212
Ашурбейли С.Б. История города Баку (Период средневековья). Баку, 1992. 
213
 “İstifadə olunmuş mənbə və ədəbiyyatın siyahısı”na bax. 
214
 Yenə orada. 
215
 Bax: Gəncə (Tarixi oçerk). Bakı, Еlm, 1994, 152 s. 
216
 Yenə orada, s.3-51. 
217
 Bax: Hacıyev Qasım. Bərdə şəhərinin tarixi. Bakı, 2000. 
218
 Yenə orada, s. 263-295. 
219 
Yenə orada, s. 285-295. 
220
Nuriyev  А.,  Babayev  Ə.  Bərdə  şəhərinin  tarixi-аexeoloji  oçerki  (Antik  və  orta 
əsrlərdə). Bakı, 2001. 
221
 Yenə orada, s. 111-120. 
222
 “İstifadə olunmuş mənbə və ədəbiyyatın siyahısı”na bax. 
223 
Yenə orada. 
224
 Bax: Qasımov Х.S. Azərbaycan mədəniyyəti (XVI-XVII əsrlər). Bakı, 2002. 
225
 “İstifadə olunmuş mənbə və ədəbiyyatın siyahısı”na bax. 
226
 Yenə orada. 
227
Bax: Акимушкин О.Ф., Иванов А.А. Персидские миниатюры XVI-XVII вв. 
М., 1968; Веймарн Б.В. Искусство арабских стран и Ирана  VII-XVII вв. М., 
1974 и д. 
228
Bax:  Эфендиев  О.А.  К.  освещению  некоторых  вопросов  истории 
Сефевидов  в  современной  Иранской  историографии  //  Против  буржуазной 
фальсификации  истории  и  культуры  Азербайджана.  Баку,  1978,  с.  125-140; 
Məmmədova  Ş.K.  Мüasir  İran  tarixşünaslığı  Şah    İsmayıl  Хətai  haqqında  //  Şah 
İsmayıl Хətai. Мəqalələr toplusu. Bakı, 1988, s. 210-217. 
229
Məmmədova Ş.K. Müasir İran tarixşünaslığı Şah İsmayıl Xətai haqqında, s. 210-
217. 

---

67 
 
230
Bax: Araslı Həmid. Açıq məktub // Ədəbiyyat və incəsənət, 17 iyul 1981-ci il; 
əfəndiyev О.Ə. Xətainin şəxsiyyəti // Ədəbiyyat və incəsənət, 29 yanvar, 1989-cu 
il. 
231
Bax: Алиев С.М. Работы  Ахмеда  Кесрави по средневековью // Ближний и 
Средний Восток. М., 1962. 
232
 “İstifadə olunmuş mənbə və ədəbiyyatın siyahısı”na bax. 
233
Эфендиев О.А. Азербайджанское государство Сефевидов в XVI веке, с. 37. 
234
Yenə onun. Новый труд по истории Сефевидского государства, с. 133-138. 
235
 “İstifadə olunmuş mənbə və ədəbiyyatın siyahısı”na bax. 
236
Леопольдо Сэа. Философия американской истории. Перевод с испанского. 
М., 1984, с.11. 
237
 Кузнецов В.Н. Немецкая классическая философия…, с. 381. 
238
 Алиев И.Г. Очерк истории Атропатены…, с. 73. 
239
 Bax: Луконин В.Г. Культура Сасанидского Ирана. М., 1969. 
240 
Алиев И.Г. Очерк истории Атропатены, с. 117. 
241
 Yenə orada, s. 119. 
242
 Yenə orada, s. 117. 
243
 Yenə orada, s. 118 
244
 Бойс Мэри. Зороастрийцы…, с.6. 
245
 Алиев И.Г. Очерк истории Атропатены, с. 130. 
246
 Ашурбейли С.Б. Государство Ширваншахов, с.56. 
247
 Bünyadov Z.М. Azərbaycan VII-IX əsrlərdə, s.174. 
248
 Məmmədova F. Azərbaycanın (Albaniyanın) siyasi tarixi və …, s. 4. 
249
 Məmmədova F. Azərbaycanın (Аlbaniyanın) siyasi tarixi və…, s.105-144. 
250
 Yenə orada, s. 217. 
251
 Hacıyev Qasım. Bərdə şəhərinin tarixi, s. 155-205. 
252
 Məmmədova F. Azərbaycanın (Albaniyanın) siyasi tarixi və …, s. 226. 
 
 
II FƏSİL 
 
AZƏRBAYCAN MƏDƏNİYYƏTİ 
VII-XII ƏSRLƏRDƏ 
 
§ 1. Azərbaycan dövrün ictimai-siyasi münasibətlər 
sistemində 
 
VII  əsrin  II  yarısına  doğru  Azərbaycan  630-cu  ildə  yaranmış,  tədricən 
güclənən  Ərəb  dövlətinin  tərkibinə  daxil  olundu.  “643-644-cü  illərdə,  xəlifə 
Ömərin  dövründə,  ərəblər  tarixi  Azərbaycan  ərazisinin  yalnız  cənub  və 
Dərbəndədək  Xəzər  sahili  torpaqlarını  tuta  bildilər”.
1
  Azərbaycanın  şimal 

---