Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasi folklor institutu
Yüklə 2,8 Kb. Pdf görüntüsü
|
115 Deer: – Bəs mən eşitmişəm ki, şahın qızının dilinin qədəyini aşmax lazımdı. Deer: – Bəs mən sənə demişdim axı, bu başqa şahın vilayətidi, nə lazım olsa, man ı a deyərsən ı . O mənnihdi. Qoja gedir şahın elçi daşının üsdə əyləşir. Şaha xəvər çatır ki, şah sağ olsun, bəs bir qoja kişi şahın elçi daşının üsdündə oturuf. Soruşmuşux nə üçün gəlif. Deer ki, bəs verdiyiniz elana görə gəlmişəm. Şahın arvadı deer ki, şah sağ olsun, fərz eliyək ki, birdən qızın dilinin qədəyini aşdı. Bəs qızın dilinin qədəyini açannan son ı ra qoja kişiyəmi verəjeyih cavan qızı. Deer: – Tələsmə, kaş mənim qızımın dilinin qədəyi açılsın, yerdə qalanı bizdihdi. Çağırıllar qojanı. Qoja deer ki, şah sağ olsun, mən gəl- mişəm sizin verdiyin ı iz elana görə. Şah deer: – A qoja, get işin ı nən məşğul ol, sən görürsən ı mi ordakı başdarı, nə qədər münəccimlər gəlif, hamısının boynunu vurdurmuşam, sən də oların tayısan ı . Deer: – Şah sağ olsun, siz əmr vermisin ı iz ki, qızımın dilinin qədəyini kim aşsa, qızı ona verəjəm. İndi gəlmişəm, olmuya- jax, mən də oların bir tayı olajam də. Noolasıdı ki, olmuyajax, mənim də boynumu vurdurajaxsan ı . Şah icazə verir. Bir pərdə çəkilir, qız o üzündə qalır pər- dənin. Bu üzdə isə qoja xayiş eliyir ki, bir xalça, bir dənə də əsa gətirin ı . Gətirillər, xalçanı da sərillər, əsanı da verillər qo- juya. Qoja əsanı vurur xalçıya, deer: – Xalça, fərz eliyək ki, bir molla, bir dərzi, bir dülgər yola tüşdülər bir meşiyə. Getdilər, deer, meşiyə. Deer, birdən elə 116 olur ki, mollanı da yuxu aparır, dərzini də. Dülgər meşənin için- də qalır yuxusuz. Hər bir ona lazım olan ləvazimat əlindədi. Fi- kirrəşir, əə, mən neyniyim, boşduxdu, hamı yatır. Dülgər ağaş- dan bir adam heykəli düzəldir. Bunu yuxu aparır, dərzi yuxudan oyanır. Baxır ki, adam heykəli var. Həmin heykələ bir qəşəh paltar tikir. Dərziyi yuxu aparır. Molla ayılır. Baxır görür ki, gözəl bir qız heykəli var, gözəl də paltar tikilif. Yalvarır, ay Al- lah, san ı a qurvan olum, noolar ki, – hərdən də əsanı döyür xal- çaya – bəs biz yatanda belə bir şey yoxuydu. Yalvarıram san ı a, and verirəm sənin ı birriyinə, buna bir səs ver, danışa bilsin. Deer, bu vax Allah-taladan səda gəlir və qız başdıyır danışmağa. İndi ağsakqal sual verir, deer: – Xalça, – əsanı döyör xalçıya, – san ı a bir sualım var. De görüm bu qız hasına qismət olmalıdı – molluya, dülgərə, dərziyə? Qız o tərəfdən deer ki, əlbətdə molluya, çünki ona dil verən molla olufdu. Şaha səda gəlir çatır ki, bəs qız danışdı. Qızın anası deer ki, şah, sən görürsən ı mi neynədin ı ? Sən qızı bu qoja kişiyə ərə verəmməzsən ı . Şah çağırır qojanı, deer: – Qoja, sözümüz sözdü. Qoja deer ki, şah sağ olsun, mənə bir-iki saat icazə ver, gedim gəlirəm. Gedir oğlana deer: – Geyin-kejin, gəl eey. Oğlanı geyindirir-kejindirir, yavaş-yavaş gəlillər şahın hüzuruna. Şaha deellər: – Şah sağ olsun, bir qoja, yanında da bir cavan oğlan sə- nin ı hüzurunda hazırdı. Deer ki, həə, arvat, görürsən ı Allah-taalanın qisməti var. Qoja deer ki, şah sağ olsun, o qızı man ı a yox, mənim oğluma toy eliyəh verəh. Toy eliyillər qırx gün, qırx gejə. 117 Bir zaman oğlan yatanda yuxusunda anasını görür. Gö- rür anasının gözdəri də kordu. Yalvarır ki, ay oğlum, harda- san ı , bəs səni gözdəməhdən, ağlamaxdan gözdərim kor oldu. Oğlan dözə bilmir, deer: – A qoja bava, sağ ol, mənnən ötəri hər şey elədin ı . Bax gördün ı , şah öz libasını soyundu verdi man ı a, bu vilayətin şahı oldum. Noolar bu dəfə qaynatama get de mən kiməm, nəçiyəm. Sənin ı oğlun ı yox, mən filan şahın oğluyam. Anamın gözdəri kor oluf, gedim bir atamı, anamı ziyarət eliyim, qayıdım gəlim. Gəlir qoja bunun qaynatasına – şaha deer: – Şah sağ olsun, bəs deyərsən ı mi, bu oğlan kimdi? Bu oğlan da dəryanın o üzündə olan filan şahın oğludu. Sadəcə mən buna köməh naminə demişdim ki, nə lazım olsa, öz oğ- lum kimi köməh eliyəjəm. Ata-anasının gözdəri kor oluf, get- sin ziyarət eləsin, qayıtsın gəlsin. Deer: – Getsin görüşsün. Qoja, oğlan və qız yola tüşüllər. Evlənən vaxdı qoja de- mişdi ki, sizin aranıza qılış qoyajam. Mən nə vax qılıcı gö- türəjəm, onda siz evlənmiş hesab olunajaxsın ı ız. Gəlillər dər- yanı keçillər. Qoja deer ki, ay qızım, ay oğlum, bax görürsü- n ı üzmü, orda iqamətgah var. O iqamətgah sənin ı atan ı ın – şa- hın iqamətgahıdı. Gedəndə bu almanı verərsən ı atan ı a, bu al- manı da verərsən anan ı a, hər ikisinin gözü sağalajax. Bir müd- dət gedənnən son ı ra deer ki, dəyanın ı beş dəyqa. Qılıncı qı- nınnan çıxardır, cumur qızın üsdünə. Qızın ağzınnan bir ilan tüşür. İlan ağzınnan tüşən kimi ilanı öldürür. Deer: – Bala, bu ilan bu qızı sevirdi. Könlü isdiyəndə qızın di- linin qədəyini gəlif tuturdu, qıza imkan vermirdi danışmağa. Evlənən müddətdə bunnan əgər siz yatsan ı ız, səni dilin ı nən çalajaxdı bu ilan. Ona görə mən sizə icazə vermədim, qılış Yüklə 2,8 Kb. Dostları ilə paylaş:
|