Azərbaycan respubl kasi təhs L naz rl y azərbaycan döVL
Yüklə 2,8 Kb. Pdf görüntüsü
|
181 1997-ci ilin may ayında Azərbaycan prezidenti Heydər Ə liyev Türkiyədə rəsmi səfərdə olarkən “Azərbaycan Res- publikası ilə Türkiyə Respublikası arasında strateji əmək- daşlığın dərinləşdirilməsi haqqında” bəyannamə imzalandı. Heydər Əliyev Ankarada jurnalistlərə verdiyi müsahibəsində bu bəyannamənin Azərbaycan-Türkiyə əlaqələrində strateji xarakter daşıdığını göstərdi. Onun fikrincə, bu sənədə əsasən hər iki ölkə strateji tərəfdaşdır. Sənədə əsasən beynəlxalq aləmdə bir çox məsələlərdə həm Türkiyənin, həm də Azərbay- canın eyni mövqedə olması, məsləhətlər aparmaq və bir-birinə dəstək vermək də nəzərdə tutulurdu. Türkiyənin Azərbaycan siyasətində Dağlıq Qarabağ müna- qişəsinin həlli əsas yer tutur. Hələ 1992-1993-cü illərdə Azər- baycan torpaqlarının Ermənistan tərəfindən geniş işğalı zamanı Türkiyə öz televiziya kanalları vasitəsilə beynəlxalq ictimaiy- yətin diqqətini bu münaqişəyə cəlb etməyə böyük səy gös- tərirdi. Bu baxımdan 1993-cü il aprel ayının 6-da Türkiyənin BMT-dəki daimi nümayəndəsi Mustafa Aksin jurnalistlərə bəyan etdi ki, Türkiyə Azərbaycana qarşı həyata keçirilən ayrı seçkilik siyasətinə tab gətirə bilmir və Azərbaycan torpaq- larının işğalına yol verməyəcəkdir. Türkiyə prezidenti Turqut Özal Azərbycan Respublikasına rəsmi səfəri zamanı xəbər- darlıq səciyyəli açıqlamasında bildirmişdi ki, “Azərbaycan torpaqlarının işğalı qəbul edilə bilməz. Erməni buradan çıxmasa, çıxarılacaq...” Prezident Süleyman Dəmirəl 1994-cü ildə ki, bəyanatında Türkiyənin Azərbaycan ilə Ermənistan arasındakı münaqişənin aradan qaldırılması üçün ən mükəmməl bir mexanizm olan ATƏM-in Minsk konfransında Azərbaycanın haqlı tələblərini həmişə dəstəkləyəcəyini vurğuladı. 1997-ci il martın 24-də Türkiyənin Xarici şlər nazirliyi Rusiyanın Ermənistana qanun- suz olaraq silah göndərməsi ilə əlaqədar bəyanat vermişdi. Qanunsuz silah verilməsinin bölgədə sülhə və əmin-amanlığa mənfi təsir göstərdiyini vurğulayan Türkiyə tərəfi Avropada 182 adi silahlı qüvvələr haqqında müqavilə çərçivəsində Rusiya və Ermənistanın öz üzərinə götürdükləri öhdəliklərə də diqqəti cəlb edir. Bəyanatda daha sonra deyilirdi ki, Türkiyə bölgədəki münasibətlərin dinc yolla aradan qaldırılmasını burada sülh və təhlükəsizliyin təmin edilərək uzunmüddətli sabitlik yaran- masının əsas şərti sayır. Müstəqil dövlət quruculuğu yolunda Azərbaycana siyasi və iqtisadi yardım göstərən Türkiyə Respublikası ordu quruculuğu sahəsində də öz potensialından bəhrələnməyə imkan yarat- mışdır. Azərbaycan-Türkiyə hərbi əməkdaşlığı ildən-ilə geniş- lənərək, Azərbaycan ordusu üçün zabit kadrlarının hazırlan- masında, hərbi təlimlərin keçirilməsində, maddi-texniki ba- zanın möhkəmləndirilməsində və ordumuzun NATO stan- dartları səviyyəsində qurulmasında mühüm rol oynamışdır. 1999-2002-ci illərdə hərbi əməkdaşlıq sahəsində imzalanmış bir sıra sənədlər iki ölkə arasında hərbi əlaqələrin daha dolğun ə məli xarakter kəsb etməsinə, Azərbaycan ordusunun poten- sialının yüksəlməsinə təsir göstərmişdi. 2001-ci ilin martında Ə.N.Sezərin Heydər Əliyevlə Ankarada apardığı müzakirələrdə tərəflər münaqişənin ədalətli həllində Türkiyənin “real köməyinin vaxtının çatdığı” qənayətində həmrəy oldular. Türkiyə tərəfi sərhədlərin zorla dəyişdirilməsinə qarşı olduğunu bir daha vurğuladı. Habelə Minsk Qrupu ilə həmsədr dövlətlərin Azərbaycanın tək olma- dığını hiss edərək bununla hesablaşmaları məsələsinə toxu- nuldu. Türkiyə prezidenti Abdullah Gül və baş nazir R.T.Ərdo- ğ an Ermənistanla münasibətlərində Dağlıq Qarabağla əlaqədar şə rt-tələbdən imtina ediləcəyinə və sərhədlərin açılacağına dair məsələlərlə bağlı mövqelərini açıqlayarkən bildirmişlər ki, “Ermənistan Azərbaycana təcavüzü aradan qaldırmayana qədər Türkiyə ilə münasibətlər qura bilməz. ”Ümumiyyətlə, Azər- baycan-Ermənistan münaqişəsi ilə əlaqədar Türkiyə ikitərəfli ə sasda Yerevanı münaqişənin həll edilməsinin onun da maraq- larına aid olmasına inandırmağa çalışır. Emənistan rəhbərliyi 183 ilə ikitərəfli əlaqələri saxlamaqda davam edir və ictimai səviyyədə inandırmağa çalışır ki, təcavüzə son qoyulmalıdır. 2001-ci ilin martında Azərbaycan prezidenti Heydər Ə liyevin Türkiyəyə rəsmi səfəri və səfər zamanı vergilər, ma- liyyə, Azərbaycan təbii qazının Türkiyəyə nəql edilməsinə dair saziş və digər sənədlərin imzalanması qarşılıqlı faydalı əmək- daşlıq siyasətinin davam etdirilməsinə əlavə şəraitin yara- dılması baxımından əhmiyyət kəsb edir. Heydər Əliyevin xarici siyasət kursunu uğurla davam etdirən prezident lham Əliyev də dövlət başçısı kimi ilk səfərindən birini Türkiyəyə etmişdi. Heydər Əliyevin “Türkiyə və Azərbaycan bir millət, iki dövlətdir!”, Mustafa Kamal Atatürkün isə “Azərbaycanın kədəri bizim kədərimiz, sevinci bizim sevinci-mizdir!” kəlamlarına əsaslanan Azərbaycan-Tür- kiyə əməkdaşlığı prezident lham Əliyevin ölkəmizə rəhbərliyi dövründə yeni inkişaf mərhələsinə qədəm qoymuşdur. Prezident lham Əliyev 2003-cü ildən bu yana daim türk dünyasının birliyinin daha da möhkəmləndirilməsinin, eləcə də Türkiyə ilə münasibətlərin ən yüksək səviyyəyə çatmasının təşəbbüskarı kimi çıxış etmiş, bu istiqamətdə müsbət nəticələri olan bir sıra konkret addımlar atmışdı. Ölkəmizdə fəaliyyət göstərən diplomatik korpus arasında demək olar ki, ən fəalı Türkiyə səfirliyidir. Türkiyə səfirliyi öz fəaliyyəti ilə iki qardaş ölkə arasındakı əlaqələrə mühüm tövhələr verməkdədir. Azər- baycanda işləməkdən qürur hissi keçirdiyini deyən Türkiyə diplomatlarını hər zaman müxtəlif səpkili tədbirlərin mər- kəzində görmək mümkündür. Hər iki ölkənin parlamentlərində dostluq qruplarının uğurlu fəaliyyəti Azərbaycan-Türkiyə münasibətlərinin ən yüksək səviyyədə olmasının əyani təcəssümüdür. Rəsmi Bakı və Ankara beynəlxalq təşkilatlar çərçivəsində də həmrəylik nü- mayiş etdirillər. Azərbaycanla bağlı istənilən sənədin nüfuzlu beynəlxalq təşkilatlar çərçivəsində müzakirəsi zamanı ölkəmiz birinci olaraq Türkiyənin dəstəyini hiss edib. Eyni zamanda Yüklə 2,8 Kb. Dostları ilə paylaş:
|