Azərbaycan respubl kasi təhs L naz rl y azərbaycan döVLƏt qt sad un vers tet
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
tənzimlənməsində yuxarıda adları çəkilən normativ sənədlərlə yanaşı növbəti göstərilən sənədlər də aqrar sektorun tənzimlənməsində olduqca mühüm aktlar hesab edilir: - Azərbaycan Respublikası Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin 02 may 2012-ci il tarixli 04Q nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmiş “Kənd təsərrüfatı bitkiləri toxumçuluğu ilə məşğul olan hüquqi və fiziki şəxslərin attestasiyadan keçirilməsi və toxum istehsalçılarının reyestrinə daxil edilməsi barədə Əsasnamə”də dəyişikliklər edilməsi haqqında 09.07.2012-ci il tarixli qərarı; - Azərbaycan Respublikası Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi yanında Dövlət Fitosanitar Nəzarəti Хidməti, Respublika Nəzarət Toksikologiya laboratoriyası tərəfindən göstərilən pullu xidmətlərin tarifləri barədəAzərbaycan Respublikası Tarif (Qiymət) Şurasının 2006-cı il 29 iyun tarixli iclasının qərarı; - Azərbaycan Respublikasının Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi yanında Dövlət Fitosanitar Nəzarəti Xidməti tərəfindən göstərilən xidmətlərin tariflərinin tənzimlənməsi barədə Azərbaycan Respublikası Tarif (Qiymət) Şurasının2007-ci il 26 iyul tarixli qərarı; - Azərbaycanda aqrar sahədə idarəçiliyin təkmilləşdirilməsi və aqrar elmin inkişaf etdirilməsi ilə bağlı Xüsusi Komissiyanın yaradılması barədə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 03 may 2011-ci il tarixli Sərəncamı; - “Arıçılıq haqqinda” Azərbaycan Respublikasının qanunu (14 aprel 2009-cu il); - “Pambıqçılıq haqqinda” Azərbaycan Respublikasının qanunu (11 may 2010-cu il); - “Ekoloji təmiz kənd təsərrüfati haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu (13 iyun 2008-ci il); - "Ekoloji təmiz kənd təsərrüfatı haqqında" Azərbaycan Respublikasının Qanunu ilə bağlı bəzi normativ hüquqi aktların təsdiq edilməsi barədəAzərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin Qərarı (8 yanvar 2009-cu il); - “Kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalçılarına ə kin sahəsinin becərilməsində istifadə etdiyi yanacaq və motor yağlarına görə dövlət büdcəsinin vəsaiti hesabına yardımın verilməsi Qaydaları”nın və “Aqrolizinq” Açıq Səhmdar Cəmiyyəti və digər hüquqi və fiziki şəxslər tərəfindən kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalçılarına mineral gübrələrin güzəştlə satılması Qaydaları"nın təsdiq edilməsi barədə Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin Qərarı; - Kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalçılarının toxum, gübrə və damazlıq heyvanları ilə təmin edilməsinə əlavə dəstək verilməsi barədə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 21 avqust 2008-ci il tarixli Sərəncamı. Bu gün Azərbaycan Respublikasında aqrar müqavilə münasibətlərini tənzimləyən və bu münasibətlərin hüquqi əsasını təşkil edən ən əsas qanunvericilik aktı Mülki Məcəllədir. Bu məcəllədə müqavilə münasibətləri ilə bağlı bütün müddəalar, müqavilələrin formaları, onların zəruri şərtləri və s. əks olunmuşdur. Aqrar sahədə antiinhisar fəaliyyətinin hüquqi əsaslarının təhlili göstərir ki, aqrar sahədə xüsusi önəm daşıyan digər bir problem inhisarçılıqdır. Çünki inhisarçılıq bazar iştirakçıları arasında qeyri-bərabər şərait və imkanlar yaradaraq, onların hüquqlarının pozulmasına yol açır. Bunun üçün mütləq dövlətin tənzimləyici funksiyasının həyata keçirilməsinə ehtiyac yaranır. Xatırladaq ki, hazırda inhisarçılığa və inhisar fəaliyyəti subyektlərinə qarşı dövlət siyasəti «Antiinhisar fəaliyyəti haqqında» və «Təbii inhisarlar haqqında», «Haqsız rəqabət haqqında» qanunlarla, eləcə də «Razılaşdırılmış antiinhisar siyasətinin həyata keçirilməsi haqqında» MDB ölkələri arasında imzalanmış müqavilə ilə və digər normativ hüquqi aktlarla tənzimlənir. Beləliklə, aqrar qanunvericiliyin mövcud vəziyyəti qiymətləndirilərkən qeyd edilməlidir ki, aqrar hüququnun hazırki vəziyyəti bu sahədə yaranan iqtisadi, sosial, təşkilati və digər münasibətləri ümumiləşmiş şəkildə əks etdirməklə qarşıya qoyulmuş strateji məqsədlərə qismən nail olunmasına imkan versədə bu sahədə mümkün təkmilləşmələrin həyata keçirilməsizəruridir. 3.2 Azərbaycan Respublikasında aqrar sektorun davamlı inkişafının tənzimlənməsinin və reallaşdırılan aqrar islahatların hüquqi təminatının təkmilləşdirilməsi istiqamətləri Azərbaycanda aqrar siyasətin iqtisadi və qeyri-iqtisadi vasitələrə əsaslanan tənzimləmə mexanizmlərinin formalaşdırılması prosesi çox mühüm əhəmiyyətə malikdir. Çünki bazar iqtisadiyyatına keçid prosesini yaşayan bir çox ölkələr kimi Azərbaycanda da transformasiya şəraitində iqtisadiyyatın tənzimlənməsi ilk vaxtlar “bazar hər şeyi həll edir”devizi altında yalnız bazar mexanizminin ixtiyarına buraxılmışdır. Bu baxımdan biz sanki “Roma Papasından da katolik olmağı” özümüzə borc sayaraq, hətta ən liberal bazar prinsiplərinin mövcud olduğu ölkələr qədər də aqrar sektora zəruri dövlət müdaxiləsi etməmişik. “Bu maksimalist yanaşma nəticəsində bütün iqtisadi və siyasi proseslərin əsas təşkilatçısı və koordinatoru olan dövlət ölkənin kənd təsərrüfatının işlək və səmərəli tənzimlənmə siyasətindən qismən uzaqlaşmış və onun aqrar bölmənin inkişafına müdaxiləsi məhdudlaşmışdı. Daha doğrusu, dövlətin funksiyası əsas etibarilə bazar mexanizminin qanunvericilik və təşkilati-idarəetmə bazasının yaradılması ilə bitmiş sayılmışdı. Ona görə də təsadüfi deyildir ki, keçid dövründə torpağın və istehsal vasitələrinin özəlləşdirilməsi, qiymətlərin liberallaşdırılması, subsidiyaların və dövlət satınalmalarının tamamilə ləğv edilməsi aqrar sektorun mövcud durumunu pisləşdirmiş, kənd təsərrüfatı istehsalçılarının maliyyə fəaliyyətlərinin zərərlə başa çatdırılmasına gətirib çıxarmışdır” ((S.Salahov (2002)). Hökumətin iqtisadi vasitələrə əsaslanan tənzimlənmə mexanizmlərinin formalaşdırılması prosesi ilk dəfə “1999-2000-ci illərdə Azərbaycan Respublikasında aqrar islahatların dərinləşdirilməsi və kənd təsərrüfatında sahibkarlığın inkişafına kömək göstərilməsinə dair Dövlət Proqramı” çərçivəsində həyata keçirilmişdir. Belə ki, 1999-cu ildə hökumət kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalçılarına neft məhsullarının (yük avtomobilləri üçün benzin, dizel yanacağı və motor yağlarının) güzəştli qiymətlərlə satışı barədə qərar qəbul etdi. Lakin, həm mütəxəssislərin, həm də elə bütün ictimaiyyətin yekdil rəyinə görə bu siyasət lazımi effekt vermədi. Çünki, birincisi, güzəştli qiymətlərlə satılması nəzərdə tutulan yanacağın həcmi müvafiq ehtiyaclarla müqayisədə az idi. kincisi, güzəştli qiymətlərlə satılması nəzərdə tutulan yanacaq əksər hallarda təyinatından uzaqlaşdırılırdı. Bununla da, istehsalçıların çoxu Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|