Azərbaycan respubl kasi təhs L naz rl y azərbaycan döVLƏt qt sad un vers tet
Yüklə 4,28 Mb. Pdf görüntüsü
|
Бизнесин тяшкили вя идаря едилмяси 60
təqdim edilsin. Əgər siz artıq tanış olan insanlara suvenir verirsinizsə, nəzə- rə almaq lazımdır ki, onlar üçün məhz nəyi qəbul etmək xoş olacaqdır. Hə- diyyələrin təkrarlanmasına yol verməmək lazımdır (təkcə spirtli işçilərdən başqa). Təkrar hədiyyə etiketin ciddi olaraq pozulması hesab olunur. Rəsmi görüşlərdə hədiyyələr, həmçinin şəxsi münasibət ifadəsinə də malik olmalıdır. Həmçinin hər zaman onların kimə təqdim ediləcəyini dəqiq olaraq təsəvvür etmək lazımdır. Əgər, misal üçün, siz firmanın prezidentinə vitseprezidentə verdiyiniz hədiyyəni təqdim etsəniz, bu, təhqir, ən yaxşı halda sizin naşılığınız kimi qiymətləndiriləcəkdir. Hədiyyələri nəzakətlə, xoş sözlər, qısa istəklər və ya zarafat müşayiəti ilə təqdim etmək lazımdır. Bu zaman meyara riayət etmək çox mühümdür. Hətta əgər vəsaitlər imkan verirsə belə, partnyorları arzuolunmaz vəziyyətə düşürməmək üçün həddən artıq bahalı şeylər vermək düzgün deyil. ş hədiy- yənin gözəlliyində yox, onu təqdim etdiyiniz niyyətdə, sizin hisslərinizin sə- mimiliyindədir. Hədiyyə seçimi onu verməyə hazırlaşdığınız tərəflə sizin aranızdakı münasibətlərin xarakterilə müəyyən olunmalıdır. Təkcə nəzakətlə hədiyyə vermək yox, həm də nəzakətlə hədiyyə qəbul etməyi də bacarmaq lazımdır. Bir çox insanlar nə üçünsə hesab edirlər ki, hədiyyə alarkən sevinc ifadə etmək yersizdir. Onlar hədiyyəni alan kimi onu açmadan uzaq bir küncə qoyurlar. Bu, əlbəttə ki, hədiyyə seçərkən sizin haqqınızda düşünmüş insanlara qarşı sayğısızlıqdır (hörmətsizlikdir). Yaxşı olar ki, hədiyyə verilən kimi onu verənə təşəkkür edilsin, o açılsın, içərisinə baxılsın və verənin zövq və diqqətini qiymətləndirərək ona bir daha minnət- darlıq bildirilsin. Maddi dəyərindən asılı olmayaraq bütün hədiyyələri eyni diqqətlə qəbul etmək lazımdır. Hədiyyədən yalnız o zaman imtina etmək olar ki, onu qəbul etmək ə dəbsizlikdir və ya hədiyyə o qədər dəyərlidir ki, bu, sizi onu verən qar- ş ısında borclu kimi hiss etdirir. Lakin hədiyyəni qəbul etməkdən imtina edərkən də bunu nəzakətlə etmək lazımdır. Diqqətə görə minnətdarlıq bil- dirmək və imtinanı mümkün olduqca yumşaq bildirmək lazımdır. Qəti olun, həmin hədiyyəni başqa danışıqlardan sonra qəbul etməyin. Bəxşişlər hər yerdə və hər zaman verilmir. Bəxşişlər sizin xahişinizlə, xidmət göstərilməsinin adi qaydası və ya proqramla nəzərdə tutulmayan xidmətlər göstərilərkən mütləqdir. Belə hallarda bu, xidmətlərə görə adi ödənişdir (misal üçün, sizin üçün taksi çağırmış qapıçıya verilən bəxşiş). Bəxşişin başqa bir növü xidmətlərə görə əlavə ödənişdir. Sizə qəzet gətirən dəhlizçiyə, siz qəzetin pulunu ödəyirsiniz və üstəlik onun dəyərinin 10-20%-i həcmində bəxşiş verirsiniz. Başqa bir misal. Tutaq ki, sizə gecə qonaqlar gəlmişdir. Sizin istəyinizlə ofisiant nömrənizə içki gətirir. Bu halda ona da içkinin dəyərinin 10-20%-i həcmində bəxşiş vermək lazımdır. Restoran və barlarda ofisiantlara, taksi sürücülərinə, qarderobçu və daşıyıcılara bəxşiş vermək tövsiyə olunur. Бизнесин тяшкили вя идаря едилмяси 61
V FƏS L. ŞGÜZAR ÜNS YYƏT N TƏŞK L 5.1. şgüzar söhbətlərin aparılması Təşəbbüskar insanların sahibkarlıq fəaliyyəti təcrübəsi və uğurlu iş- güzar söhbətlər aparmaq bacarığı heç də həmişə kifayət qədər olmur. Bu da onların işgüzar fəallığını əhəmiyyətli dərəcədə aşağı salır. Buna görə də işgüzar söhbətlərin aparılması qaydasını öyrənmək çox vacibdir. “ şgüzar söhbət” anlayışı dedikdə, xidməti müşavirə və sadəcə olaraq maraqlı şəxslərin işgüzar danışığı başa düşülür. şgüzar söhbət ən əlverişli və çox vaxt həmsöhbətin sizin mövqeyinizin əsaslı olmasına inandırmağın yeganə imkanı kimi çıxış edir. şgüzar söhbət aşağıdakı funksiyaları yerinə yetirir: - bir işgüzar mühitdən olan işçilərin qarşılıqlı ünsiyyəti; - ideya və fikirlərin birgə axtarışı, irəli sürülməsi və operativ işlənib hazırlanması; - artıq başlanmış tədbirlərə nəzarət və onların koordinasiyası; - işgüzar təmasların dəstəklənməsi; - işgüzar fəallığın stimullaşdırılması. ş güzar söhbətin xalis praqmatik effekti vacib deyil. O, intellektual im- kanların genişlənməsinə və mühüm idarəetmə qərarlarının qəbulu zamanı söhbət iştirakçılarının kollektiv əqlinin aкtivləşdirilməsinə şərait yaradır. ş güzar söhbətlərin aparılmasının əsas mərhələləri aşağıdakılardır: ha- zırlıq tədbirləri, söhbətin başlanğıcı, iştirak edənlərin məlumatlandırılması, irəli sürülən müddəaların müzakirəsi və söhbətin yekunlaşdırılması. ş güzar söhbətə hazırlıq sxeminin aşağıdakı variantı vardır: planlaşdır- ma, material toplanması və onun işlənməsi, toplanmış materialın təhlili və onun redaktəsi. Planlaşdırma mərhələsində müzakirə olunacaq mövzu və baş tutacaq işgüzar söhbətin mümkün iştirakçıları müəyyənləşdirilir. ş güzar söhbətlərin aparılması üçün materialın toplanması zəruri in- formasiya mənbələrinin (şəxsi təmaslar, məruzələr, elmi-tədqiqatlar, nəşrlər, rəsmi məlumatlar və s.) axtarılmasını nəzərdə tutur. Toplanmış materialların həcmi söhbət iştirakçılarının ümumi məlumatlılıq və peşəkarlıq sə- viyyəsindən və müzakirə olunacaq problemə yanaşma tərzindən asılıdır. Toplanmış məlumatlar sistemləşdirilir, sonra nəzərdən keçiriləcək ən mühüm faktlar ayırd edilir. şlənmiş və sistemləşdirilmiş material biznes- planın bölmələri üzrə düzülür. ş güzar söhbətlərin aparılması, hazırlığın yekun mərhələsi, mətnin re- daktə edilməsi, onun yekun olaraq cilalanması və sona çatdırılmasıdır. Yüklə 4,28 Mb. Dostları ilə paylaş:
|