Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi Respublika Elmi Pedoqoji Kitabxanası
Yüklə 312,78 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Əsərləri
- Əsərləri
- Kazım bəy Mirzə Məhəmməd Əli Hacı Qasım oğlu
- Axundov Mirzə Fətəli (Səbuhi) – (1812- 1878). Həyat və yaradıcılığı
- Əsərləri: “
- Sabir Mirzə Ələkbər - (1862-1911). Həyat və yaradıcılığı
- Əfəndiyev Rəşidbəy İsmayıl oğlu (1863-1942) Həyat və yaradıcılığı
- Məmmədquluzadə Cəlil (Molla Nəsrəddin
11
1848-ci ildə Gəncəyə qayıtmış, qəza məktəbində müəllimlik etmişdir. Əsərlərini azərbaycan və fars dillərində yazmışdır. Şerləri Avropada şöhrət tapmışdır. Şerlərində gözəllik, dünya nemətləri tərənnüm olunur. Vazehin maarif sahəsində də mühüm xidməti olmuşdur. 1852-ci il Azərbaycan dilində “Kitabi- türki” adlanan dərs vəsaiti tərtib etmişdir. Əsərləri: Nəğmələr - (1926-cı il) Lirika - ( 1961-ci il). Bakıxanov Abbasqulu Ağa (Qüdsi) - (1794-1847). Həyat və yaradıcılığı: Bakıda
anadan olmuşdur. Azərbaycan alimi, şair, maarifpərvər. Bakı xanı II Mirzə Məhəmmədin (1784-1791)
oğludur. Bakıxanovun “Gülüstani-İrəm” (1841) əsəri Azərbaycan tarixşünaslığının inkişafinda böyük rol oynamışdır. Onun dini, fəlsəfi, əxlaqi baxışları “Riyaz ül-qüds”, “Kitabi- nəsajeh”, “Eynəl-mizan” və s. əsərlərində şərh olunmuşdur. Bakıxanov astronomiya, coğrafiya ilə məşğul olmuş, “Ümumi coğrafiya” adlı əsər də yazmışdır. “Təhzibül-əxlaq”, “Nəsihətnamə” Bakıxanovun pedaqogika və psixologiyaya aid elmi və nəzəri məsələləri əhatə edən fəlsəfi əsərdir. Bakıxanov XlX əsr Azərbaycan ədəbiyyatının görkəmli nümayəndələrindəndir. Əsərləri: “Tiflis “ müxəmməsi “Tülkü və qurd” “Ərzi - əhval “Firəng məclisi” “ Xəyalın uçuşu” “Qanuni - Qüdsi” və s.
12
(1802-1870). Həyat və yaradıcılığı: Cənubi Azərbaycanın Rəşt şəhərində anadan olmuşdur. Azərbaycan şərqşünası, maarifçi, rus şərqşünaslıq elminin banisi. 1825-26-cı illərdə Omsk Asiya məktəbində Şərq dillərindən dərs demişdir. 1826-ci ildə Kazan universitetində Şərq dillərindən dərs demişdir. 1828-ci il adyunkt-professor, 1831-ci il ekstraordinar- professor, 1836-cı il ordinar- professor, 1845-ci il ərəb-fars dilləri kafedrasının müdiri işləmişdir. 1849- 55-ci illər Peterburq xüsusi pansion və məktəblərinin inspektoru işləmişdir. Ərəb əlifbasının dəyişdirilməsi məsələsində M.F.Axundovla həmfikir olmuşdur.
Həyat və yaradıcılığı: Nuxa (Şəki) şəhərində anadan olmuşdur. Azərbaycan yazıçısı və dramaturqu. “Səbuhi” təxəllüsü ilə şerlər yazmışdır. Komediyalar müəllifi kimi məşhurdur. Axundovun fəaliyyətində yeni əlifba uğrunda mübarizə mühüm yer tutur. O bir neçə yeni əlifba müəllifidir. Əsərləri: “Puşkinin ölümünə Şərq poeması” (1837-ci il) “Hekayəti-Molla İbrahimxəlil kimyagər” (1850-ci il) ”Sərgüzəşti-vəziri xani-Lənkəran” (1850-ci il) “Hekayəti-xırs quldurbasan” ( 1851-ci il) “Sərgüzəşti mərdi-xəsis” (1852-ci il) “Aldanmış kəvakib” (1857-ci il) və s. Şirvani Seyid Əzim - (1835-1888). 13
1870-ci illərdə Şamaxıda yeni üsulla (Üsuli cədid) məktəb açmışdır. 1877 - ildə ”Uşaqların baharı” adlı dərslik tərtib etmişdir. Azərbaycan və fars dillərində yazmışdır. S.Ə.Şirvani lirik və satirik Azərbaycan şerini zənginləşdirmişdir. Satirik şerlərində xalqın qanını içən mülkədar və bəyləri, çar məmurlarını ifşa etmişdir. Şerlərində maarif və mədəniyyəti təbliğ edirdi.
“Müctəhidin təhsildən qayıtması” “Köpəyə ehsan” “Padşah və əkinçi” “Allaha rüşvət” və s.
Sabir Mirzə Ələkbər - (1862-1911). Həyat və yaradıcılığı: Şamaxıda anadan olmuşdur. İlk təhsilini mollaxanada almış , sonra isə S.Ə. Şirvaninin üsuli - cədid məktəbində təhsil almışdır. 1908-ci ildə Sabir müəllimlik hüququ alıb, Şamaxıda “Ümid” məktəbini açır. ”Beynəlmiləl” şeri (1905) onu xalqlar dostluğunun tərənnümçüsü kimi tanıtmışdır. Onun yaradıcılığında məktəbə, məktəbə gedən uşaqa, elmə, təhsilə köhnəpərəst münasibətin tənqidi mühüm yer tuturdu. Sabir Azərbaycan ədəbiyyatında tənqidi realizmin qüdrətli nümayəndəsi , Azərbaycan satirik poeziyasına inqilabi mahiyyət verən novator şairdir. Əsərləri bir sıra xarici dillərə tərcümə olunmuşdur. “Əsərləri: “Hophopnamə” “Bakı fəhlələrinə” “Fəhlə özünü ...” 14
“Əkinçi” "Ağlaşma” “Dilənçi” “Uşaqlar” “ Uçitellər” “Müəllimlər syezdi”
Həyat və yaradıcılığı: Şəki şəhərində anadan olmuşdur. XIX əsrin 80-ci illərində Qori müəllimlər seminariyasinda təhsil almışdır. 10 il Qutqaşendə, 16 il Qori seminariyasında müəllimlik etmişdir. Əsərləri: “Uşaq bağçası” adlı əlifba kitabı, “Bəsirətül-ətfal” adlı qiraət kitabı Azərbaycanda şöhrət qazanmış kitablardandır. Rəşid bəy elmi, maarifi, məktəbi təbliğ edən bir sıra mənzumələr yazmış, rus klassiklərindən dərs kitablarına münasib parçalar seçib tərcümə etmişdir. “ Rüstəm və Söhrab” əhvalatını, Şillerin “Cam” adlı mənzumunu tərcümə etmişdir.
olmuşdur. İlk təhsilini mollaxanada , sonra isə üçsinifli Naxçıvan şəhər məktəbində almışdır. 1887-ci ildə Qori müəllimlər seminariyasını bitirmiş, kənddə müəllimlik etmişdir. 1904-cü ildə “Şərqi-Rus” qəzetinin müvəqqəti redaktoru olmuşdur. 1908-ci ildə Şamaxıda yeni üsulda “Ümid” məktəbini” açmışdır.1889-cu ildə dramaturgiya fəaliyyətinə “Çay dəstgahı” əsəri ilə başlamışdır. Əsərləri: “Danabaş kəndinin əhvalatları – (1894-cü il) Yüklə 312,78 Kb. Dostları ilə paylaş:
|