Azərbaycan respublikasi naxçivan muxtar respublikasi

83 
 
Andrena variabilis Smith, 1853 
Andrena  calabra  Costa,  1863;  Andrena  fonscolombii 
Dours,  1872;  Andrena  picciolii  Dours,  1872;  Andrena 
piceicornis 
Dours, 
1872; 
Andrena 
pulcherrima 
Schmiedeknecht, 1884; Andrena macedonica Strand, 1919 
Yayılması:  Cənubi  və  Orta  Avropa,  Şimali  Afrika,  Kiçik 
Asiya, Qafqaz, İran, Qazaxıstan. 
Qeyd:  Orta  dağlıq  dağ-kserofit  çəmən-kolluq  landşaftında 
tapılmışdır.  Maili  düzənliklərdəki  çəmənliklərdə  yaşayır. 
Dağlara 1900 metrədək qalxır. 
Trofik  əlaqələri:  Melilotus  officinalis (L.)Pall.,  Trifolium 
arvense L.,  
Material:  Şahbuz,  Keçili,  H-1900  m.,  03.06.2007,  1♂, 
M.Məhərrəmov. 
Andrena vetula Lepeletier, 1841 
Andrena  megacephala  Smith,  1853;  Andrena  opaca 
Morawitz, 1868; Andrena tyrrhena Alfken, 1938 
Yayılması:  Cənubi  Avropa,  Şimali  Afrika,  Kiçik  Asiya, 
Qafqaz, İran. 
Qeyd:  Düzənlik  yarımsəhra,  yüksək  dağlıq  dağ-çəmən  və 
çəmən-bozqır  landşaftlarında  tapılmışdır.  Kələmçiçəklilər  və 
kərəvüzkimilərin  üzərində 
qidalanır.  Yuvalarını  qumlu 
qruntlarda  qurmağa  üstünlük  verir.  Dağlara  2500  metrədək 
qalxır. 
Trofik  əlaqələri:  Bupleurum  polyphyllum Ledeb.,  Lepidium 
vesicarium L.,  Draba  bruniifolia Steven,  Plantago  atrata 
Horre., Plantago major L. 
Material:  Kükü,  20.05.1974,  2♀;  Ordubad,  27.05.1974,  1♀, 
İ.Sxirtladze. 
Andrena wilkella (Kirby 1802) 
Melitta wilkella Kirby, 1802; Andrena xanthura Kirby, 
1802;  Andrena  convexiuscula  Kirby,  1802;  Melitta  barbatula 
Kirby,  1802;  Andrena  quadristrigata  Schenck,  1853;  Andrena 
winkleyi Viereck, 1907; Andrena beaumonti Benoist, 1961 
Yayılması: Holarktika. 

---

84 
 
Qeyd:  Subalp  çəmənlik  landşaftında  tapılmışdır.  Dağların 
cənub-qərb  yamaclarında  yaşayır.  Geniş  oliqolektikdir,  ancaq 
paxlalılara üstünlük verir. Dağlara 2500 metrrədək qalxır. 
Trofik  əlaqələri:  Trigonella  astroides  Fisch.  et  C.A.Mey, 
Trigonella strangulata Boiss., Melilotus albus Medik. 
Material: Ordubad, Qapıcıq, 16.06.1980, 1♂, X.Əliyev.  
 
 
Andrena wilkella 
Yarımfəsilə: Panurginae 
Triba: Melitturgini 
Cins: Melitturga Latreille, 1809 
Melitturga clavicornis (Latreille, 1806) 
Eucera  clavicornis  Latreille,  1808;  Macrocera  nasalis 
Eversmann, 1852 
Yayılması: Palearktika. 
Qeyd:  Düzənlik  və  alçaq  daglıq  yarımsəhra,  orta  dağlıq  dağ-
kserofit 
çəmən-kolluq 
landşaftlarında 
tapılmışdır. 
Dalamazkimiləri, 
keçiqulağıkimiləri, 
asterkimiləri, 
kəvərkimiləri tozlayır. Qara  yoncanın  ən fəal  tozlayıcılarından 

---

85 
 
biridir [107]. Yuvalarını hər cür torpaqda, çox vaxt qara yonca 
əkinlərində  və  onların  ətrafında  qurur.  Sphecodes  albilabris 
onun yuva parazitidir [72, s.76]. Dağlara 1900 metrdək qalxır. 
Trofik  əlaqələri:  Astragalus  tribuloides Delile,  Melilotus 
albus Medik., 
Trifolium  caucasicum Tausch,  Onobrychis 
heterophylla C.A.Mey., 
Medicago 
sativa L., 
Rubia 
tinctorum L., Origanum vulgare L. 
Material:  Ordubad,  26.05.1980,  2♂;  Biləv,  14.06.1980,  3♀, 
X.Əliyev;  Şahbuz,  Külüs,  15.06.2005,  1♂;  Culfa,  Başkənd, 
30.06.2005, 1♂, M.Məhərrəmov.  
Melitturga praestans Giraut, 1857 
Melitturga caucasica Morawitz, 1877 
Yayılması: Orta Avropa, Kiçik Asiya, Qafqaz. 
Qeyd:  Alçaq  dağlıq  yarımsəhra,  orta  dağlıq  dağ-kserofit,  dağ-
çəmən  və  çəmən-bozqır  landşaftlarında  tapılmışdır.  Bağlarda, 
kserofit  yamaclarda  və  çəmənliklərdə  yaşayır  [142].  Dağlara 
1700 metrədək qalxır. 
Trofik  əlaqələri:  Crataegus  caucasica  K.Koch.,  Crataegus 
songarica K.Koch.,  Vicia  hyrcanica Fisch.  et  C.A.Mey.,  Vicia 
lutea L.,  Lotus  corniculatus L.,  Lotus  tenuis Waldst.  et  Kit.  ex 
Willd., 
Onobrychis 
iberica 
Grossh., 
Onobrychis 
radiata (Desf.) M.Bieb. 
Material:    Ordubad,  Biləv,  14.06.1980,  3♀;  Ağdərə  2200  m., 
15-18.06.1980, 1♀, 1♂, X.Əliyev; Culfa, Göynük, H-1600 m., 
01.06.2006, 4♀, 3♂, M.Məhərrəmov.  
Triba: Panurgini 
Cins: Panurginus Nylander,1848 
Panurginus labiatus (Eversmann, 1852 
Panurgus  labiatus  Eversmann,  1852;  Panurgus 
clypeatus  Eversmann,  1852;  Panurginus  arenarius  Schenck, 
1861 
Yayılması: Palearktika. 
Qeyd:  Alçaq  dağlıq  yarımsəhra,  orta  dağlıq  dağ-kserofit 
çəmən-kolluq  landşaftlarında  tapılmışdır.  Çay  sahillərindəki 
bağlarda 
və 
kserofit 
yamaclarda 
yaşayır. 
Əsasən 

---

86 
 
kələmçiçəklilərin, nadir hallarda isə asterkimilərin, paxlalıların 
və gülçiçəklilərin üzərində qidalanır. Yuvalarını qatı qruntlarda 
qurur. Dağlara 2000 metrədək qalxır. 
Trofik əlaqələri: Lepidium vesicarium L., Crataegus caucasica 
K.Koch,  Melilotus  albus Medik.,  Salix  alba  L.,  Taraxacum 
stenolepium Hand.-Mazz., 
Rubia 
tinctorum L., 
Rubia 
rigidifolia Pojark.   
Material:    Ordubad,  Nüsnüs  2000  m,  26.05.1980,  X.Əliyev, 
5♂; Ordubad, Biləv, Crataegus, Taraxacum, Salix, 20.04.2006, 
5♀, 18♂, M.Məhərrəmov. 
 
Fəsilə: Halictidae Latreille, 1802 
Yarımfəsilə: Halictinae 
Triba: Halictini 
Cins: Halictus Latreille, 1804 
Halictus alfkenellus Strand, 1909 
Yayılması: Kiçik və Orta Asiya, Qafqaz, İran. 
Qeyd:  Alçaq  dağlıq  yarımsəhra  landşaftında  tapılmışdır.  Çay 
ətrafı sahələrdə yaşayır. Dağlara 1300 metrədək qalxır. 
Trofik  əlaqələri:  Astragalus  tribuloides Delile.,  Melilotus 
officinalis (L.) Pall., Medicago sativa L. 
Material: Ordubad, Biləv, 14.06.1980, 1♀, X.Əliyev. 
Halictus asperulus Perez, 1825 
Yayılması:  Cənubi  və  Orta  Avropa,  Şimali  Afrika,  Kiçik 
Asiya, Qafqaz, İran. 
Qeyd:  Alçaq  dağlıq  qurşağın  yarımsəhra  landşaftında 
tapılmışdır. Daşlı, çınqıllı quru yamaclarda yaşayır. Paxlalıların 
üzərində qidalanır [8]. Dağlara 1200 metrədək qalxır. 
Trofik  əlaqələri:  Astragalus  goktschaicus Grossh.,  Astragalus 
persepolitanus Boiss., Prunus cerasifera Ehrh.  
Material:  Ordubad,  Biləv,  20.05.1976,  N.Korovin,  2♀; 
Odubad, Biləv, 14.06.1980, 1♀, X.Əliyev. 
Halictus cochlearitarsis (Dours, 1872)  
Halictus anomalipes Lebedev, 1911 
Yayılması: Orta və Cənubi Avropa, Kiçik Asiya, Qafqaz, İran. 

---