Azərbaycanın böyük şairi Xəlil Rzanın bizim xalqın mədəniyyətinin inkişafında böyük
Yüklə 2,49 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- XƏLİL RZA ULUTÜRK
- Türkan, 2 nisan 1973 KİŞİLƏR
182 XƏLİL RZA ULUTÜRK SEÇİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ Dəniz hələ görünmür. Ancaq ona fikir ver, Çölün dənəvər şehi xırda dəniz deyilmi? O bir cüt duru damla gözəlliyi görəndə Heyrətdən işıqlanan gözlərimiz deyilmi? İç, gözlərim, o parlaq, o körpə damcılardan, Dan sökülür, damlada lalə rəngli qızıl dan. Günəş Xəzər boydaca köynək biçir Xəzərə – Ətəkləri gümüşdən, yaxalığı qızıldan. Sular daşqaş, firuzə... Ləpələr hələ körpə... Qayasız sahillərə meh dəyir narınnarın. Elə bil ki, nəbzimlə həmahəngdir hər ləpə, Qanımda cövlanı var gizli uğultuların. Gecə küləkmi qopmuş? Qum səpilib Xəzərə, Zərif, incə qum layı elə bil çiçək olmuş. Açılmış zanbaq kimi, təkləçək lalə kimi, Qum dönüb möcüzəyə, misilsiz bəzək olmuş. Bir ötəri haraydan ürkə bilər gözəllik, Qol atmağa qıymaram, oyanar yatmış nigar. Su üstündə ağ çiçək, su altında kölgəsi, Qumların tor gözündən keçir altun şüalar. Dənizdə milyonmilyon əlvan göy qurşağı var, Qurşaqları bəzəmiş gözgöz işıq xalları. Üzür xırda balıqlar, üzür yavru balıqlar, Parıldaşır hələ heç pul olmamış pulları. Su altında hər şeyi açıqaydın görürəm, Zolzol uzanıb gedir səliqəli cızıqlar. O qədər durulub ki, suda göz işığı var, Su altında bəlkə də kitab oxumaq olar. 183 Uzanır al şüalar qonşu səyyarələrə, Şüaları gözümlə yığışdırmaq istərəm. Qollarımı açaraq iki sahil boyunca, Ümmanları könlümə sığışdırmaq istərəm.
Dözürəm payızda, dözürəm qışda, Yazağzı, inanın, dözə bilmirəm. Ağlı başdan alır bircə baxışda, Bircə gülünü də üzə bilmirəm. Camalı önündə dözə bilmirəm. Dolur varlığıma gəlin çölləri, Xoşbəxt cocuq kibi çiçəklərilə. Səmaya döndərir ciyərlərimi İydəlikdən keçən küləklərilə, Xoşbəxt cocuq kibi çiçəklərilə. Qanadlı reyhanı hələ bir yana, Daşı, tikanı da gül ətri saçır. Qalxıb qayaların qızıl taxtına, Deyirəm: Buludlar başımın tacı, Könlüm bir dünyanın acı, möhtacı. Buludlar bəlkə də badam ağacı, Gör necə ağappaq çiçəkləşiblər. Öpmək, qucmaq istər adam, ağacı... Elə bil gəlinlik donu geyiblər. Ağaclar ağappaq çiçəkləyiblər. Döşü zolaqzolaq, başı papıllı Şanabub hardasa oxuyur: Bupbu!
184 XƏLİL RZA ULUTÜRK SEÇİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ Bəlkə qız şanabub öz oğlanına Səsilə göndərir sevgi məktubu. Alır cavabını uzaqdan: Bupbu! Bu səs dünya kibi qədimdən qədim, Bu səs bahar kibi təzədən təzə. İstərəm ardınca getdikcə gedim, Aləmə hay salan köhnə möcüzə, Nübar bahar kibi təzədən təzə. Yanğılar bir azca soyusun deyə, Üzürəm dənizdə hey aramaram. Qoynumda bir azca uyusun deyə Xəzərin saçını sığallayıram. Üzürəm dənizdə hey aramaram.
Bir natiq söylədi bu sözü, bəli, Şirvan dahisinin söz bayramında. Böyük bir heykəlin qədəmlərini Əlvan güldəstələr qucaqlayanda. Əynində mahuddan adicə pencək, Başında adicə buxara papaq. Əlləri qoynunda bir cüt qılınc tək, Altında möhtəşəm sal qayaya bax! Bağrında bəlkə də tufan yetişir. Burdasa gör necə düşünür səssiz İdrak zəlzələsi qoparan şair!
185 Başımın üstündə qızıl kəhkəşan, Qarşımda işıqlı, zil qara mərmər. Kişilər dünyanı tərk edən zaman Bu cür mərmərləşir, ölməzləşirlər. Yanaşıb heykələ əl vururam mən, Qəlbimə od salır soyuq qranit. Bu qranitdirmi? Yoxsa şeirilə Zəncirlər, qandallar qıran bir igid?! Rentgen işığıdır kişi gözləri, Ən böyük təbibə, loğmana əvəz. Qəlbində, beynində mikrob olanlar Kişi baxışına davam gətirməz. Odur yer üzündə ən ulu zirvə! Sarsıda bilməmiş o dağı gərdiş. Məzara girməmiş tapıb girəvə Kişilər mərdlərin qəlbinə girmiş. Vaxt olub tabutda görmüşəm onu, Üzü bir az solğun, cilalı dəmir. Hətta ölüm belə kişi nurunu Kişi surətindən qopara bilmir! Kişilər – torpaqda qüdrət, bərəkət, Evlərin günəşi, duzu, çörəyi. Ərzin məhvərini hərləyən qüvvət, Qoca planetin söykənəcəyi! Düşmənlər bir yurda gəzdirəndə əl, Yığıb aparmamış hələ barını, Çalışıb öldürsün hər şeydən əvvəl Torpaqda kişilik toxumlarını. 186 XƏLİL RZA ULUTÜRK SEÇİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ Elə ki, göyləri buludlar alıb, Ərlər kəmərini çəkib, bərkidib. Əfəllər, yazıqlar, yassarlar qalıb, Ölümlə döyüşə kişilər gedib! Kişilər başını əyməmiş yada, Xosrova göstərmiş Fərhadlığını. Qolları zəncirli dustaq olsa da, Qorumuş təfəkkür azadlığını. Yada kimlər düşür? Səngərdə Həcər Sırğalı, başmaqlı Natəvan nənə. Vaxt olur, qadını ləyaqət, hünər Yüksəldir kişilik mərtəbəsinə! Kişi meyvəsidir yurd da, vətən də Onsuz yurd xaraba, üstündə bayquş. Yem gəzən tayfanı millət edən də Min nəfər içində bir kişi olmuş! Kişilər zamanın fəxri, qüruru, Nəsillər barınır könül barıyla. Tarix addımlayır səhərə doğru Kişi adamların addımlarıyla. Mərdin çiynindədir ərzin özülü, Zərbilə zindanlar laxlamalıdır. Geyim qına bənzər... mərdlər özünü Qında qılınc kimi saxlamalıdır. Kişilər birinci natiq yaranmış: Bəzən zəncirləyib dərdi bir təhər Sükutu nitqdən faydalı sanmış Dözüm dünyasında dəmirləşənlər!
Yüklə 2,49 Mb. Dostları ilə paylaş:
|