Азярбайъан республикасы
Yüklə 1,37 Mb. Pdf görüntüsü
|
| BÖLMƏ
DALĞIC VƏ SUALTI TEXNIKI IŞLƏR 11.1. Dalğıc və sualtı-texniki işlər SSAZ 003-2004 «Dalğıc işləri. Ümumi təhlükəsizlik tələbləri»; SSAZ 004-2004 «Dalğıc ləvazimatı, dalğıc enmələri və işlərini təmin edən vasitələr»; MSXDDQXII01-2004 «Dalğıc işlərində əməyin təhlükəsizliyi üzrə vahid qaydalar»; «Rukovodstvo po provedeniö vodolaznıx rabot s ispolğzovaniem qlubokovodnıx vodolaznıx kompleksov»; «Polojeniə po orqanizaüii vnutrivedomstvennoqo nadzora i kontrolə za bezopasnostğö provedeniə podvodnıx rabot (1984); MSXDDQXII02-2004 «Dərinlik dalğıc komplekslərindən istifadə etməklə 200m-ə qədər dərinliklərə qısa müddətli dalma üsulu ilə dalğıc enmələrinin təhlükəsiz aparılması üzrə təlimat» və bu «Qaydalar»ın tələblərinə uyğun yerinə yetirilməlidir. 11.2. Qaydaların və dalğıc əməyinin təhlükəsizliyi üzrə digər normativ sənədlərin yerinə yetirilməsinə nəzarət dalğıc enmələrini həyata keçirən idarənin, müəssisənin və təşkilatın ştatlı dalğıc mütəxəssisləri və təhlükəsizlik texnikası üzrə mühəndisləri, həmkarlar ittifaqının texniki əmək müfəttişləri, ixtisaslaşmış idarələrin və istehsalat birliklərinin dalğıc mütəxəssisləri və həmçinin səlahiyyətli mərkəzi icra hakimiyyəti orqanları tərəfindən həyata keçirilir. 11.3. Dalğıc enmələri və işləri, müəyyən edilmiş qaydalara uyğun dalğıc enmələrinin və işlərinin aparılmasına və təminatına icazəsi olan dalğıc, mühəndis-texniki və tibbi heyətdən və aparılan işlərin təhlükəsizliyini təmin etməyə qadir dalğıc texnikasından ibarət dalğıc xidməti olan müəssisə və təşkilatlar tərəfindən yerinə yetirilir. 424
11.4. Tətbiq olunan dalğıc texnikasının məmulatları, tex- noloji avadanlıqlar, cihaz və alətlər qüvvədə olan müvafiq nor- mativ texniki sənədlərin tələblərinə və ya texnikanın konkret məmulatlarının layihəsinə uyğun olmalıdır. 11.5. Bütün tətbiq olunan dalğıc texnikasının məmulatları müəyyən edilmiş qaydada təsdiq edilmiş istismar sənədlərinə malik olmalıdır. 11.6. Xəbərdaredici siqnallar [292] uyğun dalğıc enmələ- rinə (işlərinə) başlamazdan əvvəl yuxarı qaldırılmalı, işlər qur- tardıqdan sonra aşağı endirilməlidir. 11.7. Xüsusi gəmilərin bortundan dalğıc enmələri, dənizdə dalğalanma dərəcəsi həmin gəmilərin formulyarında göstəriləndən çox olmadıqda aparılmalıdır. Digər gəmilərin və üzmə vasitələrinin bortundan, həmçinin sahilyanı obyektlərdən enmələr, dənizin dalğalanması 2 baldan çox olmadıqda aparılmalıdır. 11.8. Gecə vaxtı suyun altında pis görünmə şəraitində aparılan enmələrdə sualtı və suüstü süni işıqlandırmadan istifadə olunmalıdır. Suyun üzərində dalğıc işlərinə və enmələrinə hazırlıq aparılan yer, enməni və işin normal gedişini təmin edən qurğuların idarəetmə cihazları, enmə aparılan yerin səthi lazımınca işıqlandırılmalıdır. 11.9. Kabel xəttindən 463m (0,25 mil) məsafədə yerləşən, paralel düz xətlərlə müəyyən edilən, gərginlik altında olan sualtı elektrik ötürücü kabel xəttinin mühafizə zonasında sualtı işlərin yerinə yetirilməsi qadağandır. 11.10. ÜQQ-dən və ya üzən vasitələrdən dalğıc enmələri aparılan zaman aşağıdakılar qadağandır: -başqa gəmilərin ÜQQ-yə yan alması (dalğıc postlarına); -kənar əşyaların gəmidən suya atılması; 425
-kranla gəmilərdən (ÜQQ) yükləmə-boşaltma işlərinin aparılması; -dalğıc postlarında kənar əşyaların və avadanlıqların yer- ləşdirilməsi. 11.11. Hidrotexniki qurğuların tikintisinə və ya təmirinə başlamazdan əvvəl, dalğıclar cizgi və ya işin layihəsi üzrə qur- ğuların quruluşu, işin aparılması şəraiti və əməyin təhlükəsizlik tədbirləri ilə tanış olmalıdırlar. 11.12. Iş aparılacaq yerdə elektrik və telefon kabelləri və ya boru kəmərlərinin olub-olmaması, olduğu halda isə həmin xətlərin istiqaməti haqqında məlumatı aldıqdan sonra qrunt səthinin pozulması ilə əlaqədar çalaların, qanovların hazırlanması, torpağın yuyulması və ya digər işlər aparıla bilər. 11.13. Yarımdalma üzən qazma qurğusundan (qazma gəmisindən) sualtı-texniki dalğıc işləri aparıldıqda lövbər- yanalma bucurqadlarının işəsalma mexanizmləri ayrılmalı, ayrılmış qurğuların üzərində «Qoşmaq qadağandır! Adamlar işləyir» yazılı təhlükəsizlik nişanı asılmalıdır. 11.14. Vibrosıxlaşdırma işləri zamanı dalğıcların sualtı enmələri qadağandır. Baxış işlərini, ancaq vıbrosıxlaşdırma aqreqatı dayandıq- dan sonra yerinə yetirmək olar. 11.15. Sualtı boru kəmərlərinin baxışını başqa vasitələrlə (sualtı televiziya, sualtı aparatlar və s.) yerinə yetirmək mümkün olmadıqda, bu işi dalğıclar yerinə yetirə bilər. 11.16. Boru kəmərinin çəkilmə istiqamətində dənizin di- binin dalğıc müayinəsi, eni 20m-dən az olmayan zolaqda (çəkilmə nəzərdə tutulan xəttdən 10 m hər tərəfə) keçirilməlidir. 11.17. Skreperlər, torpaqqazan və digər torpaqyığan va- sitələr işləyən zaman qanov və çalalara dalğıc baxışı keçirmək qadağandır. 426
11.18. Dalğıcların pilpilələri (qrifon) müayinə etməsi qa- dağandır. 11.19. Metalların sualtı qaynaq və kəsilməsi işləri yalnız dalğıcı sudan tam izolə edən ləvazimatlardan istifadə etməklə aparılmalıdır. 11.20. Metalların sualtı qaynaq və kəsilməsi işlərinə baş- lamazdan əvvəl, qaynaq qurğularının və qaynaq cərəyan mənbələrinin yerləbirləşdirilməsinin etibarlılığı yoxlanılmalıdır. 11.21. Sisterndə (tutumlarda) yanacaq və qaz olduğu halda, təzyiq altında olan tutumlarda və boru kəmərlərində qaynaq və kəsmə işlərini aparmaq qadağandır. 11.22. Qruntun yüksək təzyiqli nasoslarla yuyulması za- manı şırnağın digər dalğıc tərəfə yönəldilməsi qadağandır. 11.23. Boru kəmərinin dənizin dibinə endirilməsi (batırıl- ması) zamanı onu saxlayan pontonların və boruların üstündə dalğıcların olması qadağandır. 11.24. Dalğıcın endirilmiş boru kəmərinə baxış keçirmək üçün enməsinə, ancaq boru kəməri qrunta qoyulduqda və onu saxlayan burazların tarımlığı boşaltdırıldıqdan sonra icazə verilir.
11.25. Dalğıcın əmri olmadan boru kəmərini su səthinə və ya qruntdan az məsafəyə qaldırdıqda işçi ilməyin boşaldılması və ya çəkilib yığılması, həmçinin işlərin aparıldığı gəminin yerinin dəyişdirilməsi qadağandır. 11.26. Yalnız müstəsna hallarda (qəzaların ləğvi və s.) dalğıcın dolaşmasını istisna edən şəraitdə, neft və neft məhsullarına enmələrə icazə verilir. 427
Enmə üçün ancaq ventilyasiya olunan, enmədən əvvəl şirin su ilə isladılan, üzərinə maye sabun çəkilən ləvazimatı tətbiq etməyə icazə verilir. Belə mühitdə üç saat qaldıqdan sonra həmin ləvazimatda təkrar enmələr qadağandır. Benzinə, digər tez buxarlanan və zəhərli maddələrə dalğıc enmələri qadağandır. 11.27. Neft və qaz borularının təmirinə (qaynaq, kəsmə) başlamazdan əvvəl, onlar 2 dəfədən az olmayaraq təzyiq altında su ilə yuyulmalıdırlar. Boru kəmərləri yuyulduqdan sonra su ilə doldurulmalıdır. 428
|