130
O’sish konusining alohida ko’rib tekshirish uchun elodeya poyasining uchidan 1
sm uzunlikda qaychi bilan qirqib olib, buyum oynasiga bir tomchi suvga joylashtiriladi
va to’g’rilovchi nina bilan ikkala poya bargidan tozalanadi. YAlang’ochlangan
poyaning uchki konusini skalpelda kesib olib, suv tomchisiga
joylashtiriladi va ustiga
qoplag’ich oyna yopib, mikroskopda tekshiriladi.
Poyaning eng uchki qismi
konussimon, yumaloq bo’lib, hech qanday o’simtalar ko’rinmaydi. Bu qism o’sish
konusi-meristema deb ataladi.
Ob’ektni aniqroq ko’rish uchun xloral gidrat suvi tomchisidan tiniqlashtirib
metilen ko’kida bo’yab ko’rish mumkin.
Eng tashqi – birinchi qavat hujayralar qatlami-dermatogen deb atalib, keyinchalik
bu qavatdan epiderma to’qimasi hosil bo’ladi. Dermatogen
ostidagi bir necha qavat
hujayralar qatlami periblema deb ataladi, bu qavatdan kelajakda poya po’stloq
to’qimalari hosil bo’ladi. Markaziy qismni tashkil etgan hujayralar qatlami pleroma deb
ataladi. Poyaning markaziy qismi (stel) yoki markaziy tsilindrni tashkil etgan to’qima
(o’tkazuvchi, mexanik va boshqa) lar rivojlanadi.
Lekin bu qavatlar orasidagi
chegaralarni juda yupqa va bir tekis kesiklardan
tayyorlangan mikropreparatdagina aniq ko’rish
mumkin. Poya o’sish
konusining rasmini ish
daftariga chizib olinadi.
2–rasm.
Elodeya poyasining o’suv konusi
Mustahkamlash uchun savollar
1.
To’qima deb nimaga
aytiladi va ular qanday
xillarda bo’ladi?
2.
Meristema qanday xillardan iborat?
3.
O’suv konusi qanday qismlarga bo’linadi?
2.4. Birlamchi qoplovchi to‘qima epiderma. Plastidalarning xillarini o’rganish va
Dostları ilə paylaş: