134
Xona o’simliklaridan biri – yorongul bargining orqasidagi yupqa po’sti
(pardasi) dan igna uchi bilan ozgina shilib
olinadi va uni tezda buyum
oynasidagi suv tomchisiga qo’yiladi. Ninada to’g’rilanib usti qoplag’ich oyna
bilan bekitiladi. So’ngra mikroskopning kichik, keyin katta qilib ko’rsatadigan
ob’ektivida ko’riladi, shunda yorongul epiderma hujayralarining shakli
noto’g’ri va hujayra po’sti ham egri-bugri ekanligi ko’rinadi. Epiderma
hujayralari o’zaro zich joylashgan bo’lib ularning orasida bo’shliq yo’q.
Epiderma hujayralarining po’sti yubqa, ichidagi
tsitoplazma va yadrosi
ko’rinib turadi. Hujayra orasida og’izchalar bo’lib, shakli va yirikligi jihatdan
epiderma hujayralaridan ajralib turadi. Epiderma sirti ko’pincha
tukchalar-
trixomalar bilan qoplangan. Tukchalar to’g’ri shoxlangan boshchali,
yulduzsimon
shaklidagi bir hujayrali , ko’p xujayrali oddiy va bezli epiderma
xujayralarining aloxida usigidan tuzilgan bo’ladi.
Oddiy tukchalar tirik yoki
o’lik bo’ladi, o’lik tukchada protoplast bo’lmaydi, ichki bo’shlig’i xavo bilan
to’lib qoladi. Yosh barglarda oddiy tukchalar quyosh nurini singdirib (aks
ettirib) bug’lanishini susaytiradi. Bezli tukchalar efir moyi ajratib o’simlikni
xayvonlar tomonidan
shikastlanishdan saqlaydi, shuningdek bug’lanuvchi
modda ajratib barg va poya temperaturasini pasaytiradi.
Dostları ilə paylaş: 
