Bahtiyar cemile

---

 

 

 

Uluslararası Sosyal Ara tırmalar Dergisi 

The Journal of International Social Research 

Cilt: 7   Sayı: 29           Volume: 7   Issue: 29 

www.sosyalarastirmalar.com     Issn: 1307-9581

SÜRDÜRÜLEB L R TUR ZM BA LAMINDA SAK N  EH R PER EMBE 

CITTASLOW PER EMBE IN CONTEXT OF SUSTAINABLE TOURISM  

Cemile BAHT YAR KARADEN Z

••••

 

 

Öz  

Ordu  li’nin Karadeniz kıyısında uzanan Per embe  lçesi, son yıllarda sosyo-ekonomik açıdan 

birçok  de i ikliklere  sahne  olmaktadır.  Günümüzde  yörenin  kalkınmasına  katkıda  bulunmak  amacıyla 

ilçenin  sahip  oldu u  co rafi  ve  sosyo-ekonomik  ko ullar  ve  potansiyel  de erlendirilerek  “sakin  ehir” 

a ına  katılmı tır.  Per embe  lçesi,  artık  sıradan  bir  sahil  kasabası  (edilgen)  kimli inden  kurtularak, 

kendi kapasiteleri, birikimleri ve kimlikleri ile ülkemiz ve dünya içinde var olmaya çalı an bir ivme 

kazanacaktır.  Bu  çalı mada  sürdürülebilir  turizme  hizmet  eden,  çevresel  ve  kültürel  dokunun 

korundu u,  yöresel mutfak, müzik, sanat ve folklor ö elerinin ön planda tutuldu u bir yerel kalkınma 

modeli olan “sakin  ehir Per embe” ve turizm potansiyeli üzerine de erlendirmelerde bulunulacaktır.  

Anahtar  Kelimeler:  Sürdürülebilir  Turizm,  Sakin  ehir,  Per embe,  Bölgesel  Kalkınma, 

Cittaslow. 

 

Abstract 

Per embe, which is a town of Ordu on the coast of Blacksea, has witnessed many changes in terms 

of  socio-economic  in  recent  years.  It  joined  in  “citta  slow”  net  by  evaluating  the  geographical  and  socio-

economic conditions and potentials in order to contribute to the development of region. Per embe, is no 

longer an ordinary seaside town (passive) by getting rid of the identity of their own capacities, experiences 

and identities to exist in our country and the world will gain momentum running. In this study, “cittaslow 

Per embe”, the regional development model, which serves for sustainable tourism , protects environmental 

and cultural texture, prioritise regional cuisine, music, art and folklore elements and its tourism potential 

will  be  evaluated.  In  this  study,  serving  sustainable  tourism,  preservation  tap  of  environmental  and 

cultural,  local  cuisine, music,  art  and  folklore  elements  are  kept  at  the  forefront  of  a  local  development 

model, the "cittaslow Per embe" and will be evaluated on the potential of tourism. 

Keywords:  Sustainable tourism, Cittaslow, Per embe, Regional Development.   

 

 

1.G R   

Sürdürülebilirlik  kavramı  tartı ılmaya  ve  kullanılmaya  ba landı ı  günden  bu  yana 

genellikle ekonomik, çevresel ve sosyal olmak üzere kabul edilen üç boyutta ele alınmaktadır. 

Çevresel  boyut  do a  ve  do al  kaynakların  korunarak  kullanılmasını  hedefler.  Sosyal  boyut 

adaleti  ve  toplumun  bütün  kesimlerinin  karar  verme  sürecine  katılımını  öngörmektedir. 

Sürdürülebilirli in  ekonomik  boyutu  ise  ekonomik  faaliyetlerin  çevre  ve  sosyal  ö eleri 

gözeterek  uzun  vadeli  yapılmasıdır.  Uygulamaya  bakıldı ında  ise  sürdürülebilirli in  üç 

ö esinin  hedefleri  arasında  çatı ma  çıkabilir.  Örnek  olarak  istihdam  sa lama  (ekonomik), 

endüstri  projesi  ise  çevreyi  kirletebilece inden,  çevre  hedefleri  riske  girebilir.  Di er  taraftan 

çevreyi  korumak  için  bazen  ekonomik  geli me  göz  ardı  edilebilmektedir.  Bu  da  dolayısıyla 

sosyal  hedeflerin  gerçekle tirilmesini  zorla tırmaktadır.  (Holmberg  ve  Sandbrook,  1992:  24; 

                                                 

•

 Yrd. Doç. Dr., Ordu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu. 

---

 

 

 

 

- 85 -

Ergüven,  2011:  206-207)Ancak  istihdam  sa lama  bir  turizm  projesi  oldu unda,  çevresel  ve 

sosyal  de erlere  ve  özelliklere  kar ı  korumacı  olunarak  çevre  ve  sosyal  hedeflerin  birço una 

ula ılabilmektedir. Üç hedefe de ula ılabildi inde sürdürülebilir turizmden bahsedilebilir.  

Sürdürülebilir  turizm;  ziyaretçilerine  kaliteli  deneyim  kazandırırken,  turizm 

kaynaklarının  tüketilmeden,  kirletilmeden,  içi  bo altılmadan  gelecek  turist  nesillerinin  de 

kullanabilmesini  sa layacak  ekilde  kullanılı ının  düzenlendi i,  tüm  do al  ve  kültürel 

kaynakların  yerel  halk  ve  ziyaretçilere  yönelik  korunarak  yönetildi i  ekonomik  bir  geli me 

modeli olarak tanımlanabilir. Do aya kar ı bir taahhüt ve yerel halk ile bütünle mi  bir sosyal 

sorumluluk  gerektiren  sürdürülebilir  turizm,  bugünkü  turistlerin  ve  ev  sahipli i  yapan 

bölgelerin  ihtiyaçlarını  kar ılama  ilkesini  benimserken,  gelecekteki  fırsatları  koruyup 

geli tirmeyi  gözetir.  Bu  ekilde  tüm  kaynakların  yönetimi,  kültürel  bütünlü ün,  zorunlu 

ekolojik süreçlerin, biyolojik çe itlili in ve ya am destek sistemlerinin devamlılı ı sa lanırken, 

ekonomik,  sosyal  ve  estetik  gerekler  kar ılanacak  ekilde  öne  çıkarılır.    Sürdürülebilir  turizm 

ürünleri;  turistik  kalkınma  ile  zarar  görmek  yerine  yararlı  olan  yerel  çevre,  toplum  ve 

kültürlerle uyum içinde i lenen ürünlerdir. (Özgüç, 2007:  181; Güne , 2008: 28)  

Yüksek  kar  sa lamaya  yönelik  turizm  anlayı ı,  do al  altyapıyı  hızlı  bir  ekilde  yok 

ederek,  ürün  olarak  satılan  çevresel  de erlerin  gelecek  nesillere  aktarımını  güçle tirmektedir. 

90’lı  yıllarda  turistlerin  tercihlerinin  bozulmamı   bir  çevreden  yana  oldu u  farkına  varılarak, 

sektörün  çevresel  de erleri  korumaya  yönelik  bir  misyon  edinmesi  gereklili i  do mu   ve 

sektörün  sundu u  avantajlardan  ulusal  ve  bölgesel  anlamda  faydalanmak  amacıyla  ülkemizin 

de i ik  yörelerinde  sürdürülebilir  turizm  anlayı ıyla  alternatif  turizm  arayı ları  hızlanmı tır 

(Özbey, 2002: 136; Kozak ve Bahçe, 2009: 95). 

Sürdürülebilirli in  üç  boyutunu  Cittaslow  konseptine  uyarladı ımızda,  Cittaslow 

hareketi  sürdürülebilir  bir  ehircilik,  sürdürülebilir  turizm,  sürdürülebilir  kalkınma  anlamına 

gelmektedir. Ekonomik kaynaklarını koruyan, sosyal güçlü ve çevreye duyarlı bir  ehircilik ve 

turizm anlayı ıdır. Temelde yerel kültür ve kimli in korundu u ve güçlendirilip canlandırıldı ı 

bir sakin  ehirde sakinleriyle yeni bir bilinç ve de er kavramı  ekillendirmesi hedeflenmektedir. 

(Ergüven, 2011: 206-207; Nistoreanu,.vd. 2011: 34; Yurtseven ve Kaya, 2011: 93; Semmens, 2012: 

370).  

Günümüzde  sanayile me  ve  ehirle meye  ba lı  olarak  küreselle menin  de  etkisiyle 

maddeler,  duygular,  arkılar  vs.  ve  hatta  mekanlar  hızla  tüketilmektedir.  Uluslar  arası  turizmi 

kapsayan  küreselle me  süreci  lokal  düzeyde  sosyal  ve  ekonomik  hayatı  giderek  daha  çok  etkisi 

altına  almaktadır.  Bir  tekdüzele me  (tektiple me)  süreci  olarak  görülebilen  ülkeler  ve  kıtalar 

arasında  hızla  yayılan  ve  markala an  i letmelerin  kalıpla mı   tüketim  ve  üretimlerinin  etkisiyle 

özellikle küçük yerle melerin ve  ehirlerin kendine özgü belirgin mekansal farklılıkları ve özellikleri 

kaybolmaya  ba lamı tır.  Bu  tekdüzele meye  bir  tepki  olarak  talya’da  ba layan  yerel  yönetimler 

arasında  Cittaslow  (slow  cities)  diye  isimlendirilen  hareket  bazı  çok  ilginç  yöntemlerle  bu 

geli melerin sonuçlarını de i tirmi tir.  (Nilsson, vd. 2011: 373) 

Slow Food 

Slow  food  hareketi,  küreselle meye  ve  zincir  fast  foodla maya  kar ı  bir  direk  cevap 

olarak görülmektedir. Hareket, 1986’da Roma’da  spanyol Merdivenleri’nde Mc Donalds açılı ı 

yapılırken “meydanın esteti i bozulaca ı” kaygısı ve “yemek yemenin abur cuburla doymak ve o 

hızla tüketmek olmadı ı” felsefesiyle gastronomi gazetecisi Carlo Petrini önderli indeki grubun 

tabaklar  dolusu  talyan  makarnasını  fırlatılarak  protesto  etmesiyle  ba lamı tır.  talya’nın  Barolo 

kentinde  Slow  food  “Yava   Yiyecek  Birli i”  olu turulduktan  sonra  1989 da  birlik  Paris’te 

uluslararası boyut kazandı (Slow Food Association ,2013) 

Slow  Food  sürdürülebilir  tarım  ve  balıkçılık  yanında  sa lıklı  yapılan  hayvancılı ı 

desteklemekte  ve  eski  el  sanatlarını  te vik  etmektedir.  Bu  hareket,  taze,  yöresel  ve  mevsim 

ürünlerinin avantajlarını öne çıkarmak yanında aile ve arkada larla birlikte yenilen ö ünlerin 

---