Baki universitetiNİn xəBƏRLƏRİ №3 T



Yüklə 63,09 Kb.
Pdf görüntüsü
tarix03.05.2018
ölçüsü63,09 Kb.
#41124


49 

 

BAKI UNİVERSİTETİNİN XƏBƏRLƏRİ 



№3    

 

T

əbiət elmləri seriyası 

 

 

2013 

 

 

 

 

BİOLOGİYA 

 

 

UOT : 576.809.5 

 

ASPERGİLLUS SP. BDU-A4 KİF GÖBƏLƏYİNDƏ GÜMÜŞ 

NANOHİSSƏCİKLƏRİNİN ƏMƏLƏ GƏLMƏSİNƏ BİOKÜTLƏNİN 

VƏ İNKUBASİYA VAXTININ TƏSİRİ 

 

E.M.MUSAYEV, X.Q.QƏNBƏROV, Q.İ.EYVAZOVA  

Bakı Dövlət Universiteti 

musayev.eynulla@mail.ru 

 

T

əqdim olunan məqalədə Aspergillus sp. BDU-A4 kif göbələyinin müxtəlif şəraitlərdə - 

biokütl

ənin müxtəlif miqdarlarında (5, 10, 15, 20 q) və müxtəlif inkubasiya vaxtlarında (24, 48, 

72,  96,  120,  144 

saat) gümüş nanohissəciklərini əmələ gətirməsi tədqiq olunmuş və nəticələr 

ultrab

ənövşəyi spektrofotometrdə yoxlanılmışdır. Çəkilmiş spektrlərin nəticələrinə görə nano-

hiss

əciklərin əmələ gəlməsi biokütlənin və inkubasiya vaxtının bütün qiymətlərində müşahidə 

edilmişdir. Lakin gümüş nanohissəciklərinin ən çox sıxlığı 10 q biokütlədə və inkubasiyanın 24 

saat müdd

ətində müşahidə edilmişdir. 

 

Açar sözl

ər: gümüş nanohissəcikləri, kif göbələyi, Aspergillus sp BDU-A4, biokütlə, 

inkubasiya vaxtı, spektrofotometr 

 

Ölçül


əri 0.1 - 100 nm ölçüsündə, tərkibində sayıla bilən sayda atom və 

molekullar olan ist

ənilən üzvü və ya qeyri-üzvü maddə hissəciyi nanohissəcik-

dir.  Madd

ələrin  nano-miqyaslı  səviyyədə  olan xüsusiyyətləri,  onların  makro-

skopik xüsusiyy

ətlərindən  əhəmiyyətli dərəcədə  fərqlənir.  Nanohissəciklərin 

sintezi fiziki, kimy

əvi, fiziki-kimyəvi və bioloji metodlarla həyata keçirilə bilir. 

Nanohiss


əciklərin mikroorqanizmlər və  bitkilər vasitəsilə  alınması  bioloji 

metodun 


əsasını təşkil edir [3, 4, 7, 11]. 

Bioloji yolla, mövcud t

ədqiqat nəticələrinə  əsasən müəyyən mikroor-

qanizm  növl

ərinin qeyri-üzvi maddələrdən, metallardan hüceyrədaxili və  ya 

hüceyr


əxarici enzimlər vasitəsilə  nanohissəciklər  əmələ  gətirməsi məlumdur. 

Nanohiss


əciklərin sintezində  bakteriyalar,  aktinomisetlər,  kif göbələkləri və 


50 

 

maya göb



ələri kimi mikroorqanizmlərdən  istifadə  olunur ki, bu da  nanobio-

texnologiyanın nisbətən son nailiyyətidir [1, 2, 3, 4]. 

Haz

ırda metal nanomateriallar: mis, sink, titan, maqnezium, qızıl, kadmium 



v

ə  gümüş  istehsal edilib,  müxtəlif sahələrdə  istifadə  olunur. Bu nanomateriallar 

optik  cihazların  hazırlanmasında,  katalitik  maddələrin istehsalında,  bakterisid 

t

əsirli dərman preparatlarının istehsalında, elektronikada, sensor texnologiyasında, 



bioloji markerl

ərin  yaradılmasında  və  bəzi xərçəng xəstəliklərinin  müalicəsində 

t

ətbiq  olunur.  Bu  metal  nanomaterialları  içərisində  gümüş  nanohissəciklərindən 



hazırlanmış materiallar sənaye ilə yanaşı tibbdə də çox geniş istifadə olunur. Belə 

ki, materialın tərkibində gümüş nanohissəciklərinin olması onda antimikrob xassə 

əmələ gətirir. Məlumdur ki, antibiotiklər cəmi 5-10 növə qarşı aktivlik göstərdiyi 

halda gümüşün kolloid məhlulu 650 növ mikroorqanizmə qarşı antimikrob təsirə 

malikdir. Qeyd etm

ək lazımdır ki, antibiotiklərdən fərqli olaraq gümüş nanohissə-

cikl

ərinə  qarşı  mikroorqanizmlərdə  rezistentlik  yaranmır.  Çox  güman  ki,  təkhü-



ceyr

əli orqanizmlər gümüş nanohissəciklərinə qarşı dözümlü formalara mutasiya 

oluna bilmirl

ər [3, 4, 5, 9, 10, 11]. 

Bel

ə prosesi həyata keçirən mikroorqanizmlər içərisində göbələklər, nis-



b

ətən çox öyrənilmişdir. Colletotrichum sp., Penicillum sp., Aspergillus cinsli 

göb

ələklər  tərəfindən  qızıl  və  gümüş  nanohissəciklərinin  sintezinin həyata 



keçirilm

əsi müəyyən olunmuşdur [6, 9, 10]. Fusarium, Verticillum, Penicillium 

və Trichoderma cinsli göbələklərin gümüş nanohissəciklərini əmələ gətirməsi 

m

əlumdur [2, 4, 5, 10].  



Göb

ələklər vasitəsilə  gümüş  nanohissəciklərinin  alınması  yuxarıda 

göst

ərilən mikroorqanizmlər içərisində bir neçə üstünlüklərə malikdir. Belə ki, 



onlar qidalı mühit içərisində metal nanohissəciklərinin yüksək qatılığına qarşı 

dözümlülük göst

ərir,  nisbətən  sadə  qidalı  mühit tələb edir, xüsusi avadanlıq 

üçün 


əlavə xərclər tələb etmir [5, 6, 7, 8]. 

Əvvəlki tədqiqatlarımızda  torpaq  nümunələrindən  və  müxtəlif çürümüş 

bitki  qalıqlarından  kif göbələyi  ştamları  ayrılmış,  identifikasiya  olunmuş  və 

ştamların  gümüş  nanohissəcikləri  əmələ  gətirməsi  yoxlanılmışdır.  Müəyyən 

edil

mişdir ki,  Aspergillus sp.  BDU-A4 kif göbələyi  ştamı  gümüş  nanohis-



s

əciklərini əmələ gətirmək qabiliyyətinə malikdir [7, 8]. 

T

əqdim  olunan  işin  məqsədi Aspergillus sp.  BDU-A4 kif göbələyi 



ştamının gümüş nanohissəcikləri əmələ gətirməsinə biokütlənin və inkubasiya 

müdd


ətinin təsirini öyrənmək olmuşdur.  

 

Material v

ə metodlar 

Aspergillus sp.  BDU-A4 kif göb

ələyi  ştamının  7-10 günlük təmiz kul-

turas


ı, içərisində 100 ml sintetik qidalı mühit olan 250 ml-lik kolbaya əkilmiş 

v

ə  28°C-də  5  gün  inkubasiya  olunmuşdur.  Qidalı  mühit  aşağıdakı  tərkibdə 



olmuşdur (q/l): NaNO

- 3; K



2

HPO


4

 - 1; MgSO

x7H


2

O - 0,5; FeSO

4

 

х 7H



2




51 

 

-  0,01; saxaroza –  20. 



İnkubasiyadan  sonra  kolbalardakı  biokütlə  filtr 

kağızından  süzülmüş  və  bir neçə  dəfə  distillə  suyu ilə  yuyulmuşdur.  Alınan 

n

əm biokütlə  5,  10,  15  və  20  q  miqdarında  olmaqla  ayrı-ayrı  çəkilmişdir. 



Ç

əkilmiş  hər bir biokütlə,  içərisində  100 ml distillə  suyu olan kolbaya daxil 

edilmişdir. Kolbaların hər birinə 1 ml 1 mM AgNO

m



əhlulundan əlavə edib, 

28ºC-d


ə, 120 dövr/dəq çalxalanmaqla,  5  sutka  qaranlıq  şəraitdə  inkubasiya 

olunmuşdur.  Sonra  göbələyin “kultural maye”si  filtr  kağızından  süzülmüş, 

filtrat  10 d

əq. müddətində 5000 dövr/dəq sürətdə sentrifuqalaşdırılmışdır. Çö-

küntü 

ayrıldıqdan sonra, supernatantda gümüş nanohissəciklərinin mövcudluğu 



spektrofotometrik analiz il

ə təyin edilmişdir [9, 10, 11].  

Müxt

əlif inkubasiya vaxtının gümüş nanohissəciklərinin əmələ gəlməsinə 



t

əsirini öyrənmək üçün Aspergillus sp. BDU-A4 kif göbələyi ştamının, tərkibi 

yuxarıda verilmiş duru qidalı mühütdə biokütləsi alınmışdır. Nəm biokütlə 50 q 

ç

əkilərək içərisində 500 ml qidalı mühüt olan 1 litrlik kolbaya daxil edilmişdir. 



Kolbaya 5 ml 1 mM AgNO

m



əhlulundan əlavə edib, 28˚C-də, 120 dövr/dəq, 

qaranlıq şəraitdə inkubasiya olunmuşdur. İnkubasiyanın 24, 48, 72, 96, 120 və 

144-cü  sa

atlarında  kultural  mayedən götürüb  yuxarıda  göstərilən qayda ilə 

nanohiss

əciklərin əmələ gəlməsi yoxlanılmışdır.  

 

N

əticələr və onların müzakirəsi 

Aspergillus sp. BDU-A4 kif göb

ələyi  ştamının 5, 10, 15 və  20  q miq-

darında biokütləsinin gümüş nanohissəciklərini əmələ gətirməsinə təsiri öyrə-

nil

miş və alınan nəticələr şəkil 1-də verilmişdir. Ədəbiyyat məlumatına əsasən 



müş  nanohissəcikləri 400-420  nm  dalğa  uzunluğunda  pik  əmələ  gətirdi-

yind

ən alınan spektrlərin təhlili də buna uyğun aparılmışdır. Nanohissəciklərin 



ən  yüksək  optik  sıxlığı  10  q  biokütlədə,  ən  az  sıxlığı  isə  20  q  biokütlədə 

müşahidə  olunmuşdur.  Belə  ki,  10  q biokütlədə  əmələ  gələn nanohissəciyin 

optik sıxlığı 5 q biokütlədəki optik sıxlıqdan 1,6 dəfə, 15 q biokütlədəki optik 

sıxlıqda 1,5 dəfə, 20 q biokütlədəki optik sıxlıqdan 3,0 dəfə çoxdur. Deməli, 

gümüş nanohissəciklərinin əmələ gəlməsi üçün göbələk biokütləsinin optimal 

miqdarı 10 q (nəm çəki ilə) təşkil edir.  

 

İnkubasiya müddətinin nanohissəciklərin əmələ gəlməsinə təsirini öyrən-



m

ək üçün, inkubasiyanın 24, 48, 72, 96, 120 və 144-cü saatlarında nümunələr 

götürül

müş və ultrabənövşəyi spektofotometrdə yoxlanılmışdır. Alınan nəticə-



l

ər şəkil 2-də verilmişdir. Şəkildən göründüyü kimi, gümüş nanohissəciklərinin 

maksimum  miqdarı  inkubasiyanın  24  və  48-ci  saatlarında,  minimum  miqdarı 

is

ə inkubasiyanın 120-144-cü saatlarında müşahidə olunmuşdur. Belə ki, inku-



basiyanın 24 və 48-ci saatlarında əmələ gələn gümüş nanohissəciklərinin optik 

sıxlığı, inkubasiyanın 72-96-cı və 120-144-cü saatlarında əmələ gələn gümüş 

nanohiss

əciklərinin optik sıxlığından, müvafiq olaraq, 1,2 və 1,3 dəfə çoxdur. 




52 

 

Bel



əliklə, müəyyən  edilmişdir  ki,  Aspergillus sp. BDU-A4 göbələk 

ştamının  gümüş  nanohissəciklərini  əmələ  gətirməsi göbələyin biokütləsinin 

miqdarından  və  inkubasiya müddətindən  asılı  olaraq  dəyişilə  bilir.  Gümüş 

nanohiss


əciklərinin  əmələ  gəlməsi üçün biokütlənin  optimal  miqdarı  və 

optimal inkubasiya müdd

əti müvafiq olaraq, 10 q və 24-48 saat olmuşdur. 

 

 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

Dalğa uzunluğu, nm 



 

Şək. 1. Aspergillus sp. BDU-A4 göbələk ştamı vasitəsilə gümüş nanohissəciklərinin əmələ 

g

əlməsinə göbələk biokütləsinin miqdarının təsiri: 1) 5 q, 2) 10 q, 3) 20 q, 4) 15 q biokütlə.  



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

Dalğa uzunluğu, nm 



 

Şək. 2. Aspergillus sp. BDU-A4 göbələk ştamının inkubasiya müddətindən asılı olaraq 

gümüş nanohissəciklərini əmələ gətirməsi: 1) 24 saat, 2) 48 saat, 3) 72 saat, 4) 96 saat, 5) 120 

saat, 6) 144 saat. 

 



O

pt

ik



 sı

xl

ıq



 

O



pt

ik

 sı



xl

ıq

 




53 

 

ƏDƏBİYYAT  

1.

 

Begum N.A., Mondal S., Basu S., Laskara R.A., Mandal D. Biogenic Synthesis of Au and 



Ag Nanoparticles using Aqueous  Solutions of Black Tea Leaf Extracts // Colloids and 

Surfaces, Biointerfaces. 2009, v. 71, p. 113-118. 

2.

 

Bhainsa K.C. D'Souza S.F. Extracellular Biosynthesis of Silver Nanoparticles using the Fun-



gus Aspergillus Fumigatus. Colloids Surf B Biointerfaces. 2006, v. 47, 

№2, p. 160-164. 

3.

 

Bharde A., Rautaray D., Bansal V., Ahmad A., Sarkar I., Mohammad Yusuf S., Sanyal M., 



Sastry M. Extracellula Biosynthesis of Magnetite using Fungi // Small, 2006, v. 2, p. 135.  

4.

 



Chovanec P., Kalinak M., Liptaj T., Pronayova N., Jakubik T., Hudecova D., Varecka L. 

Study of Trichoderma Viride Metabolism under Conditions of the Restriction of Oxidative 

Processes // Can. J. Microbiol, 2005, v. 51, 

№10, p. 853-862. 

5.

 

Klittich C.J, Leslie J.F. Nitrate Reduction Mutants of  Fusarium Moniliforme (gibberella- 



fujikuroi) // Genetics, 1988, v. 118, p. 417-423. 

6.

 



Nadagouda M.N., Varma R.S. Green Synthesis of Silver and Palladium  Nanoparticles at 

Room Temperature using Coffee and Tea Extract // Green Chem, 2008, v. 10, p. 859-862. 

7.

 

Jain  N., Bhargava A., Majumdar  S., Tarafdar  J.C.,  Panwar  J.  “Extracellular  Biosynthesis 



and Characterization of Silver Nanoparticles using Aspergillus Flavus  NJP08: A 

Mechanism Perspective,” Nanoscale, 2011, v. 3, 

№2, p. 635-641. 

8.

 



Ottow J.C., Von Klopotek A. Enzymatic Reduction of Iron Oxide by Fungi //  Appl. 

Microbiol., 1969, v. 18, p. 41-43. 

9.

 

Ravindra S., Murali Mohan Y., Narayana Reddy N.,  Mohana Raju K. Fabrication of 



Antibacterial Cotton Fibres loaded with Silver  Nanoparticles via "Green Approach" // 

Colloids and Surfaces A: Physicochem. Eng. Aspects., 2010, v. 367, p. 31-40. 

10.

 

Sadowski Z., Maliszewska H.I., Grochowalska B., Polowczyk I., Kozlecki T. Synthesis of 



Silver Nanoparticles  Using Microorganisms,  Materials  Science-Poland, 2008,  v.  26, 

№2, 


p. 419-424. 

11.


 

Singh R., Balaji Raja R. Biological Synthesis and Characterization of Silver Nanoparticles 

using the Fungus Trichoderma Harzianum. Asian J.Exp.Biol.Sci., 2011, v. 2, 

№4, p. 600-605. 



 

 

ВЛИЯНИЕ ВРЕМЕНИ ИНКУБАЦИИ И БИОМАССЫ НА 

ОБРАЗОВАНИЕ НАНОЧАСТИЦ СЕРЕБРА У ПЛЕСНЕВОГО ГРИБА 

ASPERGİLLUS SP.BDU-A4 

 

Э.М. МУСАЕВ, Х. Г. ГАНБАРОВ, Г. И. ЭЙВАЗОВA 

 

РЕЗЮМЕ 

 

В  представленной  статье  было  исследовано  образование  наночастиц  серебра 

штаммом  BDU-A4  плесневого  гриба  Aspergillus sp.  в  различных  условиях  -  при 

различном  количестве  биомассы  (5, 10, 15, 20 г)  и  при  различном  времени  инкубации 

(24, 48, 72, 96, 120, 144 

ч). Результаты были проверены с помощью ультрафиолетового 

спектрофотометра.  В  полученных  спектрах  образование  наночастиц  серебра  наблюда-

лось во всех показателях биомассы и времени инкубации. Однако наибольшая плотность 

наночастиц серебра наблюдалось при количестве биомассы 10 г и времени инкубации 24 

часа. 


 

Ключевые слова: наночастицы серебра, плесневой гриб, Aspergillus sp. BDU A4, 

биомасса, время инкубации, спектрофотометр 

 

 



54 

 

THE EFFECT OF INCUBATION TIME AND BIOMASS TO THE FORMATION OF 



SILVER NANOPARTICLES BY MOLD FUNGUS ASPERGILLUS SP. BSU-A4  

 

E.M.MUSAYEV, Kh.G.GANBAROV, G.I.EYVAZOVA 

 

SUMMARY 

 

In this work, the synthesis in various circumstances  –  at different amounts of biomass 

(5, 10, 15, 20 g) and at different incubation times (24, 48, 72, 96, 120, 144 hours) of silver na-

noparticles by the strain BDU-A4 Aspergillus sp was investigated and the results were checked 

with UV-Visible Spectroscopy.  From resulting spectra was revealed the formation of nano-

particles at all indicators of biomass and incubation time. The influence of different amonts of 

biomass (5, 10, 15 and 20 g ) and diferent incubation times (24, 48, 72, 96, 120 and 144) to the 

formation of  silver nanoparticles by  Aspergillus  sp.  BDU-A4  was investigated.  The results 

were checked with UV-visible spectroscopy. The formation of nanoparticles was revealed at all 

indicators of biomass and incubation time. However, the highest density of silver nanoparticles 

was observed at 10 gramm biomass and 24 hours of incubation. 

 

Key 

words: 

silver 


nanoparticles, 

mold 


fungus, Aspergillus sp. BSU A4, biomass, incubation time, spectrophotometer 

 

 



 

Redaksiyaya daxil oldu: 12.09.2013-cü il. 

Çapa imzala

ndı: 29.10.2013-cü il. 

Yüklə 63,09 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə