Bilig 49. sayı
Yüklə 3,45 Kb. Pdf görüntüsü
|
Soykan, A Proposal for the Classification of Objects 187 exist” from something that exists, may lead us into dilemmas from which it may not be easy to disentangle ourselves. Another example: How to negate “tree”? If this is to be called “no tree”, this concept will cover everything that is not a tree. Consequently, “concepts” obtained in this manner do not have any part to play in any of our object classifications, as with the “circle square” example made up of two formal concepts that cannot unite logically. We would like add a last point. Here, what we mean by object communication is not, for instance, the transmission of a feeling to another. Everybody’s feelings belong to him/her and cannot be transferred. However, I provide for another’s understanding that I have such a feeling in the ways we have specified. This understanding of communication is valid for all the objects taking place in our classification. Our point of view calls for acceptance of the idea that object belongs to subject by whatever means. We close our study with the brief table set out below, allowing our classification system to be seen at a glance. The act of Knowing of Subject Kind of Object 1 sensibility objects of sensibility 1.1 sense of sight object of intuition/ object of appearance 1.2 mind mental object 1.31 consciousness psychological object (object of sense) 1.32 soul psychological object (object of sensation) 2 reason object of reason 3 sensibility and reason object of inference 4 imagination object of imagination Notes 1. The distinction that we have made here between thing and thing in itself, and the claim that thing in itself cannot be known is reminiscent of Kant. Yet Kant asserts that although the thing in the phenomenal world (in time and space) can be known, the thing that cannot be known i.e. the thing free from the condition of space-time can merely be thought of. (ex. see: Critique of Pure Reason, B XXVI, B 332, B 519). But we say that anything whatsoever that is bound with the condition of space-time cannot itself be known, that we can have knowledge of its appearance (object) we have of it only. Our distinction looks more like Russell’s distinction of “physical object” and “sense data”. (see: The Problems of Philosophy, Chapter I, Appearance and Reality.) 2. The expression “awareness” that we use here is an answer, for instance, to the question “How do we know that we see?” As a first hand source on this subject, see: Aristotle, On the Soul, 425b10-20. bilig, Spring / 2009, Number 49 188 3. We want to refer to Kant here: “The I think must be able to accompany all my representations;…” (Critique of Pure Reason, B 131-132). 4. Our opinion concerning perspectival seeing can be compared with that of Husserl on the same subject. See: Ideas § 41, 44, 97. 5. Wittgenstein’s views on the meaning of the word have been a source of inspiration for us: “The meaning of a word is its use in the language.” (Philosophical Investigations, Part I, 43). “For words have meaning only in the stream of life.” (Remarks on the Philosophy of Psychology, Volume II, 687.) Some thoughts of Wittgenstein concerning the relation of sensation to the word, and its transference have also illuminated our way. For example, see: The Brown Book II, 25, Remarks on the Philosophy of Psychology, Volume I: 1084, 1089, 1091, 1092, Volume II: 63, 162, 176, 308, 655. References Aristotle (1957). On the soul. With an English translation by W. S. Hett. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. Husserl, Edmund (1952). Ideas General Introduction to Pure Phenomenology. Translated by W. R. Boyce Gibson. London: George Allen & Unwin LTD. Kant, Immanuel (1998). Critique of Pure Reason. Translated and Edited by Paul Guyer and Allen W. Wood. Cambridge University Press. Russell, Bertrand (1912). The Problems of Philosophy. London: Oxford University Press. Wittgenstein, Ludwig (1997). Philosophical Investigations. Translated by G. E. M. Anscombe. Blackwell Publishers Ltd. (1980). Remarks on the Philosophy of Psychology. Volume I. Edited by G. E. M. Anscombe and G. H. Von Wright and translated by G. E. M. Anscombe. Volume II. Edited by G. H. Von Wright and Heikki Nyman, and translated by C. G. Luckhardt and M. A. E. Aue, Basil Blackwell Oxford. (1997). The Blue and Brown Book. Blackwell Publishers Ltd. bilig Bahar / 2009 sayı 49: 177-190 © Ahmet Yesevi Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanlığı Nesnelerin Bölümlenmesi Hakkında Bir Öneri Ö. Naci Soykan * Özet: Bu yazının başlıca amacı, özneye veriliş tarzları bakımından, olası tüm nesnelerin bir sınıflamasını yapmaktır. Ne tarzda olursa olsun bir nes- ne, ya benim aklımın, zihnimin, belleğimin, bilincimin, ruhumun veya ha- yal gücümün bir nesnesidir. Fiziksel bir şey karşımızda olduğu zaman, on- dan elde ettiğimiz şeye “görü” diyoruz. Bize duyarlığın yalnızca bir biçi- miyle (görme ile) verilen fiziksel bir şeyin bu nesne türüne “görü nesnesi” adını veriyoruz. Bizzat tanık olmadığım, gazete, TV gibi medya araçlarıyla bana verilen, fiziksel bir şeyin, herhangi bir olayın görüntüsü, iki boyutlu bir yüzeyde bana yine duyarlıkla verilir. Ben bu tür bir şeyin kendisini de- ğil, görüntüsünü görüyorum. Tüm görüntü teknikleriyle verilen bu türü “görüntü nesnesi” olarak adlandırıyoruz. Gerek kendisinden görüsünü edindiğim fiziksel şey, gerekse görüntü, karşımda olmadığı zaman, onları zihnimde canlandırdığımda, elde ettiğim tasarıma “zihinsel nesne” diyoruz. Bedenimin herhangi bir yerinden aldığım, örneğin bir ağrı duyumunu ve- ya ruhumdaki, örneğin bir sevinç duygusunu, hiçbir perspektif altında ol- maksızın olduğu gibi duyarım. Bilincimle ve ruhumla algıladığım bu nesne türünü “psikolojik nesne” olarak adlandırıyoruz. Zihin ya da anlama yetisi, öznenin dışındaki şeylerin görülerinden tasarımlar ve kavramlar edinirken akıl, kendi kavramlarını, nesnelerini yaratır. Onlar, herhangi bir şeyin gö- rüsü, duyumu değildir; özneye duyarlıkla verilmezler. Tüm matematiksel- mantıksal nesneler-kavramlar, bunlarla yapılan işlemler, tanımlar, ispatlar, kurgular, bu türe girer. Akıl nesnesi ile görü nesnesinin bir çeşit karışımı olan bir nesne türünden daha söz etmek istiyoruz. Bilimde ilkeler olarak bulunan bu tür nesneleri, aklın deneye, yani görü nesnesine yaptığı katkıy- la elde ettiği, başka bir deyişle, duyarlığa aklın katılmasıyla, aklın görü nesnesinden çıkardığı nesne anlamında kısaca “çıkarım nesnesi” diye ad- landırıyoruz. Sınıflamamızın son bir türü olarak “hayal gücü nesnesi”nden söz etmek istiyoruz. Bu nesneler, öznenin, doğrudan doğruya, ne kendin- de (ruh ve bedeninde) bulduğu bir etkinin ne de kendi dışındaki bir şeyin görü ve tasarımının nesnesi olmayıp, onların yardımıyla hayal gücü saye- sinde kurguladığı nesnelerdir. Hayal gücü nesnesi, her tarzıyla daima göz önüne getirilebilen bir nesnedir. Anahtar Kelimeler: Bölümleme, özne, görü nesnesi, görüntü nesne- si, zihinsel nesne, psikolojik nesne, akıl nesnesi, çıkarım nesnesi, hayal gücü nesnesi. * Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Felsefe Bölümü / İSTANBUL onsoykan@hotmail.com Yüklə 3,45 Kb. Dostları ilə paylaş:
|