XIII
AZƏRBAYCAN TURİZM VƏ MENECMENT UNİVERSİTETİNİN
REKTORU DOS. DR. İLHAM MƏDƏTOVUN
NİTQİ
Hörmətli Cənab Səfir, hörmətli Rektorlar, hörmətli tədbir iştirakçıları. Hamınızı salamlayıram! Bu
tədbirin əhəmiyyəti barədə artıq həmkarlarım danışdılar, nə dərəcədə əhəmiyyətli olduğunu qeyd etdilər.
Ümumiyyətlə, burada əyləşən kontingent elə səviyyəli kontingentdir ki, onlara Türkiyə - Azərbaycan
dostluğunun hansı səviyyədə olduğunu, necə inkişaf etdiyini, gələcəyə doğru necə getdiyini uzun-uzadı izah
etməyə ehtiyac yoxdur. Hələ XX əsrin əvvəllərində Azərbaycanda ilk olaraq Cümhuriyyət qurulan vaxt
Azərbaycanın çox gərgin, ağır bir dövründə Türkiyə Azərbaycanın yanında olub. Azərbaycana ilk dəstək verən
ölkə Türkiyə olmuşdur. Bu əlaqələr, bu münasibətlər sadəcə olaraq iki dövlətin münasibətləri deyil, Ulu
Öndər Heydər Əliyevin qeyd etdiyi kimi artıq iki dövlət, bir millətin münasibətidir. Bunlar yüksələn xətlə
bugünkü dövlət başçıları tərəfindən yüksək səviyyədə inkişaf etdirilir. Hətta Sovet dönəminin ən ağır
vaxtlarında belə Azərbaycanda insanlar həmişə Türkiyə ilə münasibətlərin yaxşı olması uğrunda nəsə etməyə
çalışırdılar. Ədəbiyyatda, musiqidə, incəsənətdə və müxtəlif sahələrdə həmişə Azərbaycan Türkiyəni öz milləti
kimi bilib və həmişə onunla münasibətlərin olmasına can atıb. Azərbaycanda həyata keçirilən bütün
proyektlər, layihələr həmişə Türkiyənin iştirakı ilə baş tutub. Azərbaycanda elə böyük bir layihə yoxdur ki,
Türkiyənin orada iştirakı olmasın və ya bilavasitə iştirak eləməsin.
Azərbaycan bugün Avropa üçün çox önəmli, çöx dəyərli bir ölkəyə çevrilib. Hesab edirəm ki, bu,
Türkiyəni hamıdan çox sevindirir. Çünki, Türkiyə üçün də güclü tərəfdaşın olması çox vacibdir. Ona görə də biz
həmişə bir-birimizin inkişafımızda, güclü olmağımızda maraqlı olmuşuq. Türkiyə və Azərbaycan bir-birini
qarşılıqlı olaraq dəstəkləyir. Bir daha konfransın işində iştirak edən qonaqlara, elmi heyətə, təşkilatçı
qurumlara təşəkkür edir, konfransın işinə uğurlar arzulayıram.
XIV
TÜRKİYƏ CÜMHURİYYƏTİNİN AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASINDAKI FÖVQƏLADƏ VƏ SƏLAHİYYƏTLİ
SƏFİRİ CƏNAB ERKAN ÖZORALIN NİTQİ
Sempozyumun saygıdeğer düzenleyicileri ve katılımcıları! Belli olduğu üzere, Türkiye – Azerbaycan
ilişkilerinin temeli dostluk ve kardeşlik ilkesine dayanmaktadır. Halklarımız birbirini çok iyi tanıyor, birbirini
çok yakından biliyor ve birbirilerine çok büyük bir sevgi, çok büyük bir muhabbeti kalplerinde barındırıyorlar.
Zaten bizim ilişkilerimizde bugün elde ettiğimiz bu dinamizmin temel itici gücü de bu iki halkın yüreğinin aynı
yerde dövünmesinden ileri gelmektedir. Bu da şüphesiz ki sebepsiz değildir. Fakat bizim münasebetlerimizde
eksik olan çok önemli bir husus var. Birbirimizi popüler kültür dediğimiz alanda çok iyi tanımamıza rağmen,
Türkiye ve Azerbaycan’ın birlikte neredeyse iç içe yaşamasına rağmen bizler, belli bir derinliğin altına
maalesef yeterince inememişiz. Oysaki bizim geçmişimizdeki ortak kültürümüzü, kültürümüzün ortak
yönlerini mutlaka çok iyi araştırmamız, çok iyi ortaya çıkarmamız ve yeni nesillere çok iyi bir biçimde
anlatmamız gerekir. Yoksa bizim tarihimizi de, kültürümüzü de başka birileri yazmaya kalkarlar ve hem de
kendi istedikleri gibi yazmaya kalkarlar. Bizler maalesef Soğuk Savaş yıllarında “Quba’nın ağ alması” mahnısını
“Iğdır’ın al alması” olarak Türkiye’de söylemek durumunda kaldık. Bu gerçeği yıllar sonra gördük. Her zaman
verdiğim başka bir örnek var: Biz, Türkiye’de Yüce Peygamberimizin ismini Anadolu Türkçesinde Mehmet’e
dönüştürdük. Hep merak ederdim, Muhammed nasıl oldu da Mehmet oldu? Ben bunu Azerbaycan’da
öğrendim. Mehemmed Peygamber kelimesini duyduğunuz zaman, bu sözü işittiğiniz zaman Anadolu’ya
gelince bu ifadenin Mehmet’e dönüştüğünü anlayabiliyorsunuz.
Bizim XIX. yüzyılın sonunda – XX. yüzyılın başlarında maruz kaldığımız katliamlar, uğradığımız
soykırımlar sadece Anadolu topraklarını araştırmakla yeterince anlaşılmaz. Azerbaycan’da yaşanan kırgınları
da gördüğünüz zaman Ermeni mezaliminin ne demek olduğunu daha iyi anlarsınız, bunun kökünü ve
sebeplerini daha iyi anlarsınız. Bu ikisini birbirinden ayrı vakalarmış gibi göstermeye çalışmak, aslında
düşmanlarımızın işine gelmektedir. Bizi, Türkiye Cumhuriyeti’ni geçmişte “soykırım” yapmakla suçlayanlar,
Azerbaycan’da yaptıklarını, on binlerce Azerbaycanlıyı katlettiklerini dünyanın gözünden saklamaya
çalışmaktalar. İşte tarihimizi öğrenmezsek, bunların nasıl bir faaliyet içinde olduğunu, topraklarımızı elimizden
almaya çalıştıklarını, Türklüğü yok etmeye çalıştığını anlayamayız. Biz, geçmişimizi bileceğiz ki, geleceğimize
sahip çıkalım. Biz, geçmişimizi öğreneceğiz ki, toprağımızın nasıl vatan olduğunu bilelim, vatanımıza sahip
çıkalım.
1918 yılında Azerbaycan’a gelen Kafkas İslam Ordusu, geride 1330 şehit bıraktı. Bizim bugün Türkiye
dışında en fazla şehitliğimizin ve şehit mezarımızın olduğu ülke Azerbaycan’dır. Biz, bu toprakları kendi
vatanımız gibi görüyoruz, bu toprakların savunulmasını kendi vatanımızın savunulması olarak düşünüyoruz.
Bugün Karabağ’da hayatını feda eden şehitlerin, bizim Türkiye topraklarında, Türkiye’nin herhangi bir
vilayetinde hayatını feda eden Mehmetçiklerimizden, şehitlerimizden hiçbir farkı yoktur. Vatan uğrunda şehit
olmuşlardır. Allah hepsine rahmet eylesin! Bu nedenle Azerbaycan Turizm ve Menecment Üniversitesi ile
Kastamonu Üniversitesi’nin başlatmış olduğu bu tarih seminerlerinin çok büyük önemi vardır. Her ikisi de
daha on yıllık geçmişe sahip olan bu iki üniversite, I. Türkiye – Azerbaycan Sempozyumu’nu düzenlemekle çok
büyük bir görev yapmışlardır. Bugün burada, çatısı altında bulunduğumuz Azerbaycan Devlet Pedagoji
Üniversitesi de Azerbaycan’ın en eski üniversitelerinden biri olarak bu işbirliğine ortaklık etmekte ve bu
işbirliğinin daha da ileriye götürülmesi için kendi binasında kendi imkânlarını bu toplantıya tahsis etmektedir.
Ben, bu üç üniversitenin rektörlerine hepinizin huzurunda bir kere daha şükranlarımı sunmak istiyorum.
Çünkü yaptıkları, bizim milletimiz için çok büyük bir hizmettir, bizim geleceğimiz için çok büyük bir hizmettir.
Türkiye ile Azerbaycan arasındaki münasebetler o kadar yoğun ki, bu, geçmişte de böyleydi ve bugün
de böyledir. Konferansın programına baktığımda, sağlık turizminden başlayıp Türkiye ile Azerbaycan
arasındaki iktisadi münasebetlere, Osmanlı Devleti ile Safevi Devleti arasındaki münasebetlere, yani bizim
ilişkilerimizin her yönüne değinen hususlarda sunumlar yapılacağını gördüm. Bunlar beni ziyadesiyle memnun
etti. Sempozyum üç gün sürecek. O kısmı tabi ki çok kısa, ama Türkiye ile Azerbaycan arasındaki
münasebetlere baktığınız zaman, hele onun tarihine değinecekseniz, üç gün değil üç hafta, üç yıl daha
eminim ki bunları anlatmaya yetmez. Fakat yapılan iş gerçekten çok önemlidir, Türk milletine çok büyük bir
hizmettir. Onun için ben, başta değerli rektörlerimiz olmak üzere bu etkinliğin düzenlenmesinde emeği geçen
herkese şükranlarımı sunuyor ve bütün tedbir iştirakçılarına saygılar sunuyorum. Sağ olun!