Bismillahir-Rəhmanir-Rəhim
Yüklə 4,36 Mb. Pdf görüntüsü
|
107 irsiyyətçi alimi Seyyid Әmri, hicri V əsrin tanınmış alimi Fəxr Razi Şafei, hicri Vİ əsrin alimi Müruzi Әzvər-Qani, Cəmaləddin Әhməd, hicri Xİ əsrin alimi Әbül-Həsən Məhəmməd Hüseyni Yəmani Sənani Zeydi, Məhəmməd Әmin Süyudi, Məhəmməd Veys Heydəri Suri, Әllamə Seyyid Məhəmməd ibn Hüseyn İbn Әbdüllah Hüseyni Səmərqəndi Mədəni, Şərif Әnəs Kətbi Həsəni, Seyyid Məhəmməd ibn Әhməd ibn Həmkddin Nəcəfi, Şərif Әnəs Kutubi Həsəni. Sual: 159. İmam Mehdinin (ə) əmisi Cəfər onun mövludunu inkar etmişdirmi? Cavab: Cəfər bu mövludu inkar etmişsə də, bəzi səbəblərdən bunu nəzərə almamaq lazım gəlir: 1. Möhkəm dəlillərə əsasən həzrət Mehdinin (ə) mövludu sübut olunmuşdur. 2. Ümmət yekdil olaraq bu rəydədir ki, Cəfər məsum olmamışdır. Adi zümrədən olan Cəfərin büdrəmə ehtimalları var. Necə ki, həzrət Yəqubun övladlarından bəziləri yolunu azmışdır. 3. Bəzi xəbərlərdən məlum olur ki, Cəfər yolunu azdığından imam Әskərinin (ə) övladı olmasını inkar etmişdir. 4. Ehtiyatla yanaşılası məsələlərdən biri budur ki, Cəfər layiq olmadığından imam Әsgəri (ə) öz övladını ona göstərməmişdir. Sual: 160. Nə üçün Cəfər “yalançı” kimi tanınır? Cavab: İmamın müqəddəs nümayəndəliyi tərəfindən verilən məlumata əsasən, həzrət Mehdi (ə) Cəfər haqqında buyurmuşdur: “Heç şübhəsiz, bu şəxs Allaha iftira yaxır, iddiaları yalandır. İddialarını necə sübut edəcəyini bilmirəm. And olsun Allaha ki, o halalı haramdan seçmir, yanlışı doğrudan ayıra bilmir...” 1 Bu məlumatlardan aydınlaşır ki, Cəfəri ilkin olaraq həzrət özü “yalançı” adlandırmışdır. Sonralar Cəfər bu ləqəblə tanınmışdır. Bəziləri isə bildirirlər ki, Cəfər, sadəcə, imam Cəfər Sadiqdən (ə) fərqləndirilmək üçün bu ləqəblə çağırılmışdır. Sual: 161. Cəfər hansı ləyaqətsiz işlər görmüşdür? Cavab: İmam Hadinin (ə) oğlu Cəfər qardaşı imam Әsgəri (ə) dünyasını dəyişdikdən sonra bir sıra ləyaqətsiz işlər görmüşdür. O cümlədən: 1 “Әl-ğeybət”, Tusi, s. 288-290; “Bihar”, c. 53, s. 195. 108 1. Özbaşına olaraq qardaşı imam Әsgərinin (ə) cənazə namazını qılmağa cəhd göstərmişdir. 1 2. İmamət və rəhbərlik iddiasında olmuşdur. Cəfər Abbasi vəziri Әbdüllah ibn Yəhya ibn Xaqana belə demişdir: “Qardaşımın məqamını mənə verin. Mən sizə ildə 20000 dinar ödəyəcəyəm.” 2 3. Cəfər qardaşının mülkünə sahib çıxmaq məqsədi ilə onun övladı olmadığını iddia etmişdir. Abbasi hökuməti Cəfərə icazə vermişdir ki, qardaşının mülkünə sahib dursun. 3 4. Cəfər imam Mehdinin (ə) həbs olunması üçün hökuməti təhrik etmişdir. Sual: 162. Nə üçün həzrət Mehdi (ə) öz əmisi Cəfəri həzrət Yusifin qardaşlarına oxşatmışdır? Cavab: İmam Mehdi (ə) Məhəmməd ibn Osman Әmriyə tapşırığında buyurur: “Әmim Cəfərin və onun övladlarının tutduğu yol Yusifin qardaşlarının yolu kimidir...” 4 Oxşar cəhətləri nəzərdən keçirək: 1. Həzrət Mehdinin (ə) əmisi Cəfərin hökmünü peyğəmbər övladlarının hökmü kimi onların babalarının ixtiyarına verək və bu barədə danışmayaq. 2. Yusifin qardaşları tövbə etdiyi kimi, Cəfər də tövbə etmişdir. Çünki bəziləri Cəfəri “təvvab” ləqəbi ilə çağırmışlar. 3. Yəqubun övladları günaha batdıqda Allah Yəquba xatir onları bağışladı. Cəfər də imamın oğlu, imam qardaşı və imam əmisi olduğu üçün bağışlandı. 4. Peyğəmbər övladları peyğəmbərlər kimi məsum olmur. Yəqubun övladları günaha batdığı kimi, imamın da övladı günaha bata bilər. Sual: 163. Nə üçün peyğəmbərlərin və imamların bəzi övladları yolunu azır? Cavab: Әvvəla, Cəfər imam övladı olsa da, ana tərəfdən zəmanət almamışdır. Aydın məsələdir ki, məsum imamlar həm ata, həm də ana tərəfdən pakdırlar. Onların övladları haqqında bu sözü demək olmaz. 1 “Kəmalud-din”,c. 2, s. 475. 2 Həmin mənbə, c. 2, s. 379. 3 “Kafi”, c. 1, s. 505. 4 “Bihar”, c. 53, s. 180. 109 Bu səbəbdən də peyğəmbər və imamların bəzi övladları yolunu azmışdır. İkincisi, olsun ki, peyğəmbərlərin və imamların həyatında bəzi problemlərin yaranması onların ilahiləşdirilməməsi məqsədini daşıyır. Sual: 164. İmam Həsən (ə) və imam Hüseyndən (ə) sonra imamətin iki qardaşa ötürülməsi caizdirmi? Cavab: Әhməd ibn Katib iddia edir ki, imam Həsən (ə) və imam Hüseyndən (ə) sonra imamətin iki qardaşa ötürülməsinin mümkünsüzlüyü zəif məlumatdır və həmin vaxt bu məsələ icma tərəfindən qəbul olunmamışdır... Mütəvatir məlumatlar əsasında şiə məzhəbində qəbul olunmuşdur ki, imam Həsən (ə) və imam Hüseyndən (ə) sonra imamət iki qardaşa ötürülə bilməz. İsmail ibn Әli Növbəxti deyir: “İmamlardan nəql olunmuş mütəvatir xəbərlərdən bildirdik ki, Həsən (ə) və Hüseyndən (ə) sonra yalnız imamın övladı imam ola bilər.” 1 Әşəri Qummi və Әli ibn Həsən Növbəxti də bu əqidədə olmuşdur. Məsələnin aydınlaşması üçün bəzi rəvayətlərə nəzər salaq: Kuleyni səhih sənədə əsasən imam Sadiqdən (ə) belə nəql edir: “Həsən və Hüseyndən sonra heç vaxt iki qardaş imam olmayacaq.” 2 Digər bir səhih sənədə əsasən imam Sadiqdən (ə) belə nəql olunur: “Həsən və Hüseyn sonra iki qardaş imamətə çatmaz.” 3 İsmail ibn Bəzh nəql edir ki, imam Rizadan (ə) belə sual olundu: “İmamət əmi və ya dayıya keçirmi?” Həzrət buyurdu: “Xeyr.” Әrz olundu: “İki qardaşa necə?” Həzrət buyurdu: “Xeyr”. 4 Sual: 165. Şiələr imam Әsgərinin (ə) şəhadətindən sonra Cəfərə başsağlığı verdilərmi? Cavab: Әhməd Katib deyir: “Әbül-Әdyandan nəql olunmuş hədisə əsasən şiələr imam Әsgərinin (ə) vəfatından sonra Cəfərə başsağlığı verib, onun imamət məqamını təbrik etdilər.” Bəs əslində necə olub? 1. Әbül-Әdyanın nəql etdiyi hədisə nəzər saldıqda görürük ki, Әhməd Katib bu hədisdən düzgün nəticə çıxarmamışdır. Әbül-Әdyan 1 “Kəmalud-din”. 2 “Kafi”, c. 1, s. 285. 3 Həmin mənbə, s. 286. 4 Həmin mənbə. Yüklə 4,36 Mb. Dostları ilə paylaş:
|