Buxgalteriya xisobi va audit

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VAO’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI

TOSHKENT MOLIYA INSTITUTI ANDIJON FAKULTETI

“BUXGALTERIYA XISOBI VA AUDIT” YO’NALISHI TALABASI TURSUNOV AHLIDDINNING IQTISODIYOTDA IKT FANIDA

REFERATI

BAJARDI: A.TURSUNOV

TEKSHIRDI: A.AKBAROV
Mavzu: Davlat xizmatlarida blokcheynning qo‘llanilishi
Reja:
1.Blokchetn nima ?
2.Blokcheyn texnologiyasi odamlar uchun davlat xizmatlaridagi shaffoflik va qulayliklari
3.Blokchain nima va u fuqarolarni qo‘llab-quvvatlashda davlatga qanday yordam beradi?

4.Davlat xizmatlaridagi kamchiliklarni bartaraf etish uchun raqamli yechimlar

bloklarga birlashtirilgan tranzaktsiyalardan tashkil topgan va uning tarkibiy tarmog'ining tugunlarida saqlanadigan ma'lumotlar bazasi... Blokcheyn ochiq bo'lishi mumkin, masalan, Bitcoin blokcheyni yoki shaxsiy bo'lib, kirish administrator tomonidan boshqariladi. Blokcheyn xushxabarchisi va Cyber ​​​​Fund asoschisi texnologiya atrofidagi hayajon qanday paydo bo'lganligi va u moliya olamiga qanday bonuslar keltirishi mumkinligini muhokama qiladi. Dmitriy Starodubtsev.

Blokcheynning asosiy xususiyatlari quyidagilardan iborat:

• 
  algoritmga ishonish,
  
• 
  ma'lumotlarning o'zgarmasligi,
  
• 
  operatsiyalarning shaffofligi,
  
• 
  raqamli aktivni to'liq nazorat qilish.
  

Agar biz ommaviy blokcheynlarning eng mashhuri Bitcoin blokcheyni haqida gapiradigan bo'lsak, unda tizimdagi barcha foydalanuvchilarning ishonchi foyda olish istagi bilan ta'minlanadi. Tarmoq tugunlari, konchilar, tranzaktsiyalarning to'g'riligini tasdiqlash va ma'lumotlar bazasini tashkil etuvchi bloklarni yaratish uchun valyuta yoki token shaklida mukofotlanadi. Shuningdek, ular butun tarmoq uchun xavfsizlik sifatida o'z kompyuterlarining ishlab chiqarish quvvatini ta'minlaganliklari uchun. Faxriylar blokcheynda boshqa foydalanuvchi muzlatgich ekanligiga hech qachon ishonch hosil qila olmaysiz, deb hazillashadi.
Tranzaktsiyaning ishonchliligini ta'minlash uchun konchilar kriptografik algoritm orqali uning mazmunini avtomatik ravishda "boshqarishadi" va shu bilan har bir tranzaksiyani jo'natuvchining raqamli imzosi to'g'riligini tekshiradilar, shuningdek bitimni muvofiqlik nuqtai nazaridan tasdiqlaydilar va tasdiqlaydilar. har bir aniq blokcheynning konsensus algoritmida ko'rsatilgan shartlar.
Bugungi kunda an'anaviy sanoat doirasida mavjud bo'lgan barcha naqd pullarda bitta oddiy mulk - unga egalik qilish qobiliyati yo'q. Blokcheynda har qanday qiymat dasturiy ta'minotni yaratuvchisiga emas, balki egasiga tegishli. O‘ylab ko‘ring: bank hisobvarag‘i egasi ekranda ko‘rgan raqamlar uning nimaga egaligi emas, balki bankning unga qancha qarzi borligi va agar bank bilan biror narsa yuz bersa, foydalanuvchi uning pulini olmasligi mumkin. Banklar, shuningdek, ruxsatsiz hisobdan chiqarish va blokirovka qilish huquqiga ega. Va bu unchalik emas, ko'ryapsizmi, u mulkka o'xshaydi.
Blokcheyndagi elektron hamyonning har qanday foydalanuvchisi talab qiladigan kalitlar to'plami shaxsiy va umumiy kalitlardan iborat. Ochiq kalit (yoki undan olingan manzil) tizimdagi joriy hisob raqamini boshqa usulda chaqirish mumkin. Ommaviy blokcheyn terminologiyasida egasi ma'lum mablag'larni o'z ichiga olgan ochiq kalitdan hamyongacha bo'lgan shaxsiy kalitga egalik qiladi. Siz blokcheynda hisob ocholmaysiz: u shaxsiy kalitdan hisoblab chiqiladi. Protokol bo'yicha hisoblangan har qanday hisob ushbu hisob bo'yicha birinchi operatsiyada ro'yxatdan o'tkazilishi mumkin.
Blockchain yangi ma'lumotlar bazasi tuzilmasini taklif qiladi, unda mulkchilik birinchi o'rinda turadi. Biz mulk ma'lumotlarini ob'ektni tavsiflovchi noyob ma'lumotlar bo'laklari sifatida ko'rishimiz mumkin va uni uzatish va sotish mumkin. Mulk bilan shug'ullanadigan muassasalarning har biri (xususan, bu holda moliyaviy institutlar) blokcheyn bo'yicha ma'lumotlar bazasiga muhtojligini aytganida, asosiy sabab blokcheyn bunday noyob mulk ob'ektlarini tuzatish, ularni saqlash va uzatish imkonini beradi. ..



Adliya vazirligi tomonidan davlat xizmatlari sohasida blokcheyn texnologiyasi qo‘llanilgan ilk loyiha yo‘lga qo‘yildi. Blokcheyn — bu ingliz tilidagi ikkita so‘zdan hosil bo‘lib, "blok" va "zanjir" degan ma'noni anglatadi. Texnologiya, ma'lumotni o‘z ichiga olgan bloklarni shifrlash bilan uzluksiz ketma-ketligi kompyuterlar o‘rtasida taqsimlanadi.
Bugungi kunda, ushbu texnologiyani “FHDY yagona elektron arxivi” axborot tizimida qo‘llashga erishildi. Mazkur axborot tizimida blokcheyn texnologiyasi, qayd etilgan fuqarolik holati yozuvlarini ishonchliligi, xavfsizligi va doimiyligini kafolatlash uchun qo‘llaniladi. Shuningdek, bloklangan ma'lumotlarni o‘zgartirish, almashtirish va soxtalashtirish imkoniyatlari cheklanadi.
Texnologiya fuqarolarning hayotiy voqealari bilan bog‘liq bo‘lgan tarixiy faktlarning ishonchli va xavfsiz saqlanishini ta'minlaydi. Shu bilan birga, sohada mavjud byurokratik jarayonlarni kamayishiga olib kelsa, ajab emas

O‘zbekistonda xususiy va davlat sektorlarini raqamlashtirish jarayoni qizg‘in davom etmoqda. Mamlakat doirasida va xalqaro miqyosda ishlab chiqilgan ko‘plab yangi raqamli ilovalar va vositalar fuqarolarga siyosiy yo‘nalishni belgilash jarayonida ishtirok etish, litsenziyalar va ruxsatnomalar olish uchun murojaat qilish, yuridik maslahat olish, shuningdek korrupsiya va poraxo‘rlik holatlari haqida xabar berish uchun samarali vositalarni taqdim etdi.

O‘zbekistonda taxmin qilingan yuqori darajadagi korrupsiya darajasini hisobga olgan holda, davlat muassasalariga bo‘lgan ishonchni mustahkamlashda raqamli innovatsiyalar imkoniyatlaridan, xususan, blokcheyn texnologiyasidan foydalanish muhim hayotiy ahamiyatga ega.
O‘zbekiston FHDYO yagona elektron tizimiga blokcheynni joriy etish Yevropa Ittifoqi tomonidan moliyalashtirilayotgan hamda Birlashgan Millatlar Tashkilotining O‘zbekistondagi Taraqqiyot Dasturi (BMTTD) va O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi hamkorligida tatbiq etilayotgan «O‘zbekiston qishloq hududlarida davlat xizmatlari ko‘rsatishni takomillashtirish va boshqaruv darajasini oshirish» (IPSD) loyihasi doirasida xavfsizlikni kuchaytirish va davlat xizmatlaridan foydalanishni tezlashtirish orqali fuqarolarning hayotini yaxshilash maqsadida amalga oshirilayotgan tadbirlardan biridir.
Markaziy Osiyoning eng jadal rivojlanayotgan davlatida ushbu texnologiyani davlat muassasalarida puxta o‘ylangan holda qo‘llash aholi turmush darajasini yaxshilash, tengsizliklarni kamaytirish va milliy miqyosda Barqaror Rivojlanish Maqsadlariga erishish imkonini beradi. Xalqaro tajribani o‘rganish va muvaffaqiyatli misollarni milliy sharoitga moslashtirish orqali IPSD loyihasi O‘zbekiston davlat organlariga blokcheyn texnologiyasini tasdiqlangan yo‘nalishlarda qo‘llash yordamida oldinga «sakrash»ga yordam beradi.


Davlat xizmatlari markazidagi FHDYO bo‘limining 60 mln dona arxiv hujjatini raqamlashtirish jarayoni