CəFƏrov taleh vəZİR oğlu
Qondarma erməni soyqırımı faktların dili ilə
Yüklə 417,36 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Qondarma erməni soyqırımı faktların dili ilə
Qondarma erməni soyqırımı faktların dili ilə 136 A.Toynbinin, C.Lepsiusun, Ternonun və digərlərinin cəfəngiyatla dolu fikirlərini müzakirə edək. İlk öncə ingilis mənşəli A.Toynbinin yazdığı 684 səhifəlik “Mavi kitab”ında göstərilən “fakt”lara toxunaq. Qeyd edək ki, bu kitabın özünəməxsus ən böyük xüsusiyyəti ilk dəfə olaraq burada ermənilərin “soyqırım”a məruz qaldıqları haqda saxta məlumatların yer almasıdır. A.Toynbi burada türk hökumətinin ermənilərə olan isti mü- nasibətindən söz açır və bu haqda yazır: “Türklər er- mənilərə yuxarıdan aşağı baxır, onları 3-cü dərəcəli irqin nümayəndələri olduğunu bildirirdi(23, 54-55)”. Müəllif əsərdə erməni xislətini əsas tutaraq türklər haqqında xoşagəlməz fikirlərə üstünlük verərək yazır: “Türk-qəfəsə salınması vacib olan vəhşi bir heyvandır(30, 55)”. A.Toynbinin türklərə yönələn bu təhqiramiz fikirlərinə elə öz həmyerlisi mənşəcə ingilis D.Conson layiqincə cavab vermiş və onun fikirlərini başdan-başa alt-üst etmişdi. D.Conson yazır: “A.Toynbinin fikirlərinin tam əksinə olaraq silahlı erməni dəstələri ölkədə 1915-ci ildən başlayaraq iş başında oldular, Van şəhərini ələ keçirdilər, şəhəri rus qoşunlarına təslim etdilər və əhalini (türk əhalisini – T.C) vəhşicəsinə qətlə yetirdilər(115, 79). Biz burada iki ingilis müəllifinin bir-birinə zidd fikirləri ilə tanış olduq. D.Conson arxiv materiallarına əsaslanaraq A.Toynbinin cəfəngiyyatla dolu fikirlərinin heç bir tarixi məntiqə əsaslanmadığını qeyd edir. Müəllif əsərdə ermənilərin əvvəlcə 600 min nəfərin “qətlə yetirildiyini” qeyd edir və sonralar bu rəqəmin 1,5-2 milyon arasında olduğunu bildirir. Yuxarıda qeyd olunduğu kimi əsər Qondarma erməni soyqırımı faktların dili ilə 137 erməni lobbisinin şirnikləndirici vədləri əsasında yazılsa da bu günün özündə də heç bir dəyərə layiq görül- məmişdir. A.Toynbi ilə yanaşı qondarma “erməni soyqırımı” haqqında 1920-ci illərdə əsər yazmış müəlliflərdən biri də Ternondur. Onun “Cinayətkar sükut” adlı əsərində də “Mavi kitab”da göstərilən uydurulmuş fantastik rəqəm- lər olduğu kimi göstərilmişdir. Müəllif A.Toynbinin “Mavi Kitab”ındakı rəqəmləri eyni ilə öz əsərində qeyd edir və bunu utanmadan “əsrin ilk genosidi” kimi qələmə verir. Şübhəsiz biz burada da erməni mövqeyini əsas tutan fikirlərə rast gəldik. XX əsrin 20-ci illərində Avropada bu formatda meydana gələn əsərlərin işıq üzü görməsi üçün ayrılan vəsait hesabına milyonlarla tirajda çap edildi və tez bir zamanda yayılmağa başlandı. Ermənilər haqqında yazdığı kitabları ilə Qərb Avropa ölkələrində böyük səs-küyə səbəb olmuş və “böyük uğurlara” imza atmış erməni lobbisinin fəal üzvlərindən biri də alman mənşəli Cohannes Lepsiusdur. Xatırladaq ki, alman-erməni cəmiyyətinin fəal üzvü olan C.Lepsius qərb və ən əsası alman ictimaiyyətində “soyqırımı” iddia- larının ən fəal təbliğatçısı kimi tanınmışdır. Onun bir- birinin ardınca Türkiyə əleyhinə yazdığı əsərlərdə başlıca olaraq türk hökuməti ittiham edilir. İlk öncə onun 1897-ci ildə Berlində çapdan çıxmış “Ermənistan və Avropa” adlı əsəri haqqında məlumat verək. 5 fəsildən ibarət olan əsərdə ön sözdən başlayaraq “türk vəhşiliyi”, “türk vandalizmi” qabarıq şəkildə Avropa ictimaiyyətinə sırı- Qondarma erməni soyqırımı faktların dili ilə 138 nır, başqa sözlə türk milləti dünya icitmaiyyətinə düşmən obrazında təqdim olunurdu. Beləliklə, XX əsrin 20-30-cu illərindən başlayaraq er- məni diasporu və lobbisinin Türkiyə əleyhinə Avropa ölkələri ilə bir ittifaqda apardığı kompaniya paralel şəkil- də getmiş və “soyuq müharibə”nin başlanması ilə yeni bir mərhələyə qədəm qoymuşdur. Qondarma erməni soyqırımı faktların dili ilə 139 3.2. Qərb dövlətlərinin parlamentlərində qondarma “erməni soyqırımı”nın tanıdılması cəhdləri XX əsrin 20-30-cu illərindən etibarən beynəlxalq aləmdə bir-birinin ardınca baş vermiş cinayət tərkibli hadisələrin əsas ideya və hərəkətverici qüvvəsinə çev- rilmiş erməni lobbisinin qarşısında duran əsas vəzifə- lərdən biri və ya ən başlıcası 1915-ci ildəki olayların uy- durma “erməni soyqırımı” kimi qərb dövlətlərində və beynəlxalq təşkilatlarda tanıdılması idi. Şübhəsiz dias- porunun bu strateji məqsədə müvəffəq olması üçün qarşısındakı bütün maneələri aşması lazım idi. Çünki dünya müharibəsi illərində qaynar bölgələrdə həyata keçirmiş hərbi əməliyyatların bir növ şahidinə çevrilmiş olan avropalı nümayəndələrə uydurulmuş “erməni soy- qırımı” haqqında yalan informasiya ötürmək və bunu beynəlxalq təşkilatların mötəbər tribunalarında müzakirə etmək olduqca mürəkkəb və ağır idi. Lakin bütün çətin- liklərə baxmayaraq, erməni lobbisi bu işə ayırdığı külli miqdarda maliyyə vəsaiti hesabına ilk addımlarını at- mağa başladı. Eyni zamanda buna nail olmaq üçün bu və ya digər ölkədə əhalinin aparıcı qüvvəsinə çevrilmək və bununla da ölkənin siyasi sferasına istənilən formada təsir etmək mexanizminə yiyələnmək lazım idi. Bunun nə dərəcədə erməni lobbisi tərəfindən mənimsənildiyini son- rakı hadisələrin gedişatından müşahidə edəcəyik. Qeyd etmək lazımdır ki, I dünya müharibəsi illərin- də Osmanlı təbəəsi olan ermənilərin türk ordusu sıra- Yüklə 417,36 Kb. Dostları ilə paylaş:
|