Dasht-u dalalarda
Yüklə 0,6 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Annotatsiya
- Kalit sozlar
| PEDAGOG RESPUBLIKA ILMIY JURNALI 6 – TOM 5 – SON / 2023 - YIL / 15 - MAY www.bestpublication.org 396 MUROD MUHAMMAD DO'STNING “DASHT-U DALALARDA” HIKOYASIDA MILLIY RUHIYAT MASALALARINING AKS ETISHI Eshbo'tayev Elshod Shahrisabz davlat pedagogika instituti 2-kurs magistranti Tel:+998914648095. Email: eshboelshod@gmail.com Annotatsiya: Yozuvchi, shoirlarimiz o’z asarlari orqali umuminsoniy qadriyatlar, hayotning turli sinovlari, turfa insonlar taqdiri, milliy o’ziga xoslik kabi muhim mavzularni qalamga oladilar. Dunyo adabiyotida shunday buyuk yozuvchilar o’tganki, ularning soni anchayin ko’p topiladi. Ularning asarlari yer yuzidagi barcha xalqlar uchun umumashariy mavzularni qalamga olganligidadir. Biroq shunday yozuvchilar borki, ular ma’lum bir millat, yurt haqida buyuk asarlar yaratib o’sha millat uchun milliy qahramon darajasida qadrlanadi. Chunki, ularda millatning ruhiyati, milliy o’ziga xosligi, ta’bir joiz bo’lsa milliy koloriti yorqin bo’yoqlarda aks etadi. Shunday ijodkorlardan biri, bugun biz tilga olmoqchi bo’lgan buyuk iste’dod egasi, yorqin adibimiz Murod Muhammad Do’stning “Dasht-u dalalarda” hikoyasidir. Ushbu maqolada "Dasht-u dalalarda" hikoyasida o'zbek millatiga xos kechinmalar, ruhiyat tasvirlari, o'zbekona xarakter masalalarini ko'rsatib bermoqchimiz. Kalit so'zlar: milliy ruhiyat, hikoya, obraz, cho'pon yigit, kuyovnavkar, muhabbat, oriyat, taloq, ijtimoiy-falsafa, kolorit Bu asar haqida yozuvchi Nazar Eshonqul shunday deydi: “Menga XX asrning beshta eng yaxshi hikoyasini sanang deyishsa, shubhasiz, shu beshtaning ichiga “Dasht- u dalalarda” hikoyasini qo‟shgan bo‟lardim. Mabodo XX asrning birdan bir yaxshi hikoyasini ayting deyishsa, yana shu hikoyani tilga olardim… Mendan bitta asar bilan yozuvchi adabiyotda qolishi mumkinmi deyishsa: “Ha! Bu Murod Muhammad Do‟st va uning “Dasht-u dalalarda” hikoyasi” – deb javob qaytarardim”. Albatta bunday e‟tirof mubolag‟a emas. Haqiqatdan “Dasht-u dalalarda” hikoyasi ana shunday e‟tirofga loyiq asar.Yozuvchi tabiri bilan aytganda asar “Muhabbat haqidagi barcha asarlarga iddao tarzida” yozildi. Ya‟niki muhabbat haqidagi asarlarda oshiq va ma‟shuqa har tomonlama yetuk obrazlar sifatida namoyon bo‟ladi. Yozuvchi asariga atayin cho‟pon yigit va uning xotinini bosh obraz qilib oladi. Ya‟ni u shu vaqtgacha yozilmish asarlardagi(tipik sujet) sevgiga birmuncha kesatiq va boshqalarda uchramaydigan tarzda ta‟rif beradi. Hikoyada bir qarashda “hayot atalmish daryo oqimidan ortda qolib ketgan” sodda, birmuncha omi, oddiy kishilar. Lekin, shu oddiy, sodda, balki, qo„pol, soddadil odamlar xarakteri, ruhiyati, fe'l-atvori, ko'nglidagi nurli tomonlarini, yuksak darajadagi ma‟naviy boyligi, o„tda kuymaydigan, suvda cho„kmaydigan sevgini ko„rsatishga, balki tarannum qilishga muvaffaq bo'ladi. Polvon ham, xotini Xadicha ham oddiy qishloq odamlari. Polvon Nazar Maxsumga o‟zi aytganidek “olishadigan polvon emas, otasi qo‟yib ketgan ismi”. Xadicha ham chiroyda Yüklə 0,6 Mb. Dostları ilə paylaş:
|