Davlat va huquq

34
KONSTITUTSIYAVIY TUZUM VA HUQUQIY TARTIBOT
Har bir davlatda huquq va tartibotning mavjudligi konstitutsiyaviy tuzum
-
ning kafolati bo‘lib xizmat qiladi. Aslida ham bu ikki tushuncha bir-birining 
mavjudligini taqozo etadi. Konstitutsiyaviy tuzumning tarkibidan huquq-tarti
-
bot ham o‘rin oladi va o‘z o‘rnida konstitutsiyaviy tuzumning amalda bo‘lishini 
ta’minlaydi. 
Davlat fuqarolarning Konstitutsiya va qonunlarda 
mustahkamlangan huquqlari va erkinliklarini ta’minlaydi.
O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi, 43-modda
Har bir shaxsga o‘z huquq va erkinliklarini sud orqali 
himoya qilish, davlat organlari, mansabdor shaxslar, jamoat 
birlashmalarining g‘ayriqonuniy xatti-harakatlari ustidan sudga 
shikoyat qilish huquqi kafolatlanadi.
O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi, 44-modda
 
Konstitutsiyaviy tuzumning himoya qilinishi va barqarorligi davlat hoki
-
miyati faoliyatining samarali yo‘lga qo‘yilishi bilan bevosita bog‘liqdir. Davlat 
hokimiyati o‘z faoliyatini oshkora, xalqni xabardor qilib turish yo‘li bilan amal
-
ga oshirishi zarur.
Davlat jamoat birlashmalarining huquqlari va qonuniy 
manfaatlariga rioya etilishini ta’minlaydi, ularga ijtimoiy 
hayotda ishtirok etish uchun teng huquqiy imkoniyatlar yaratib 
beradi.
Davlat organlari va mansabdor shaxslarning jamoat 
birlashmalari faoliyatiga aralashishiga, shuningdek jamoat 
birlashmalarining davlat organlari va mansabdor shaxslar 
faoliyatiga aralashishiga yo‘l qo‘yilmaydi.
O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi, 58-modda

---

35
Bilimingizni sinang!
 
1. 
«Konstitutsiyaviy huquq» atamasi qanday ma’nolarda qo‘llani
-
ladi?
2. 
Konstitutsiyaviy huquq fan sifatida qanday xizmat qiladi?
3. O‘quv predmeti sifatida konstitutsiyaviy huquq qanday vazifa
-
larni bajaradi?
4. Konstitutsiyaviy huquqning boshqa huquq tarmoqlari orasidagi 
yetakchi o‘rni nimada ko‘rinadi?
5. Konstitutsiyamiz muqaddimasining asosiy maqsadini ayting.
6. Konstitutsiyaning normalari davlatimizda huquqiy tartibni 
qanday belgilab beradi?
Qullikdan 
himoya qilish.
Kattalar va 
bir-biriga 
g‘amxo‘rlik.
Yer yuzidagi 
barcha insonlar 
teng huquqli.
Uy-joy, dam 
olish, oziqlanish 
huquqi.
Xo‘rlanishdan
himoya.
Ota-onadan 
ajratishdan 
himoya.
Og‘ir mehnatdan 
himoya qilish.
Shafqatsizlikdan
himoya qilish.
E‘tibor, muhab-
bat olish huquqi.
Tanlash 
huquqi.