Huquqiy tarbiya huquqiy ong va huquqiy madaniyat shakllanishining asosiy vositasi. Abdusalimova Shahnoza Termiz davlat pedagogika instituti Tarix fakulteti Milliy g‘oya, ma’naviyat asoslari va huquq ta’limi yo‘nalishi 1-bosqich talabasi
Yüklə 38,42 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Kalit soʻzlar: huquqiy tarbiya, huquqiy ong, huquqiy madaniyat, demokratik davlat, huquqiy taʼlim. KIRISH
- Materiallar va metodlar
| 199 Huquqiy tarbiya - huquqiy ong va huquqiy madaniyat shakllanishining asosiy vositasi. Abdusalimova Shahnoza Termiz davlat pedagogika instituti Tarix fakulteti Milliy g‘oya, ma’naviyat asoslari va huquq ta’limi yo‘nalishi 1-bosqich talabasi. Annotatsiya: Ushbu maqolada huquqiy ong va huquqiy madaniyatni jamiyatimiz aʼzolarining ongida shakllantirish va bu toʻgʻrisida tushunchaga ega boʻlishini taʼminlashda huquqiy tarbiya muhim vosita ekanligi yoritilgan. Shuningdek, huquqiy davlatni shakllantirishda ham, huquqiy ong, madaniyat va huquqiy tarbiyaning ahamiyati koʻrsatilgan. Kalit soʻzlar: huquqiy tarbiya, huquqiy ong, huquqiy madaniyat, demokratik davlat, huquqiy taʼlim. KIRISH Yangi O‘zbekistonda demokratik davlat qurar ekanmiz, eng avvalida, jamiyatimizdagi har bir shaxsning ongiga huquqiy tarbiya tushunchasini singdirishimiz zarurdir. Huquqiy tarbiya asosidagina huquqiy ong va huquqiy madaniyat shakllanadi. Prezidentimiz Sh.M.Mirziyoyev ta’kidlaganlaridek “Biz qanchalik mukammal qonunlarni yaratmaylik, qanday islohotlar o‘tkazmaylik, agar fuqarolarning huquqiy bilimi, ongi va madaniyati yetarli boʻlmasa kutilgan natijalarga erishish mushkul”. Huquqiy bilimlarni fuqoralarning yoshligidan boshlab oʻrgatila boshlashi huquqiy demokratik davlat yaratish uchun muhim boʻlgan omillardan biri desak ham xato boʻlmaydi. Masalan, maktabgacha taʼlim muassasalaridan birida konstitutsiyaga bagʻishlab tadbir oʻtkazilmoqda. Albatta tadbir davomida bolalar konstitutsiyaning moddalaridan misol aytishadi. Demak, bogʻchalarda oʻtkaziladigan bu kabi tadbir ham bolalarda huquqiy bilimga ega boʻlishini malum bir jihatdan taʼminlaydi. Materiallar va metodlar Jamiyatimiz aʼzolarining huquqiy madaniyatini va huquqiy ongi darajasini yuksaltirish eng avvalida , huquqiy tarbiyaning shakllanishi va rivojlanishiga ham bogʻliq . Abdulla Avloniy oʻzining “Turkiy guliston yohud axloq” asarida tarbiyaga quyidagicha taʼrif beradi : “Tarbiya bizlar uchun yo hayot – yo momot , yo najot – yo halokat , yo saodat – yo falokat masalasidir” . 200 Huquqiy tarbiya – bu jamiyat a’zolarining yurish – turish madaniyatiga va ongiga huquq haqidagi bilimlarni doimiy ravishda maqsadga muvofiq ta’sir etish orqali singdirib borish jarayonidir [1 - 118]. Har bir jarayonning o’z maqasadiga muvofiq boʻlgan vazifalari boʻladi. Masalan, tarbiyaning ijtimoiy vazifasi shaxsni foydali faoliyatga oʻrgatish hisoblansa, huquqiy tarbiyaning asosiy vazifasi fuqarolarning ongida qonunlarni anglash, ularni tushunish, huquq normalariga rioya qilish kabi bir qator jarayonlarni yuzaga keltirishdan iboratdir. Hammamizga maʼlumki, qonunlarga rioya qilish uchun , avvalo , ularni bilish kerak. Aynan qonunlarni bilish toʻgʻrisidagi tasavvurlarni, yoʻl – yoʻriqlarni shakllantirish ham huquqiy tarbiyaning bir vazifasidir. Huquqiy tarbiyaning vazifasi – odamlar ongida huquqning ahamiyatini, maqsadini toʻgʻri tushunishni, uning talablarining haqiqatligini, ularga ongli ravishda rioya qilish zarurligini shakllantirishdan iborat [2 - 115]. Biz yuqorida Yangi Oʻzbekistonda demokratik davlat qurish toʻgʻrisida gap boshlagan edik. Bunday ulugʻ vazifani oʻzimizga maqsad qilar ekanmiz davlatimizni har tomonlama rivojlantirishimiz kerak va qonunbuzarliklarga, huquqbuzarliklarning turli koʻrinishlariga oʻrin qoldirmasligimiz zarur. Bizning fikrimizcha, jamiyatda har bir shaxsning ongiga huquqiy tarbiyani chuqurroq singdirilsa bunday huquqbuzarliklarga yoʻl qoʻyilmaydi. Prezidentimiz ta’biri bilan aytganda “Konstitutsiya va qonunlarga hurmat, huquqiy ong va madaniyat har bir fuqaroning, har bir mansabdor shaxsning hayot va faoliyat tarziga aylanmogʻi kerak”. Aynan oʻshandagina jamiyat aʼzolari qonunlarning jamiyat va inson hayotida muhim oʻrin tutishini bilishadi. Huquqiy ta’lim-tarbiya hamisha davlatning siyosiy, iqtisodiy va axloqqa nisbatan oʻz nuqtayi nazarini aholiga aniq yetkazib berish borasidagi eng ishonchli yoʻl hisoblanadi [3 - 42]. Davlat mana shu yoʻl orqali fuqarolarda huquqiy ongni va huquqiy madaniyatni shakllantirishga erishadi. Huquqiy taʼlim – tarbiya esa vosita hisoblanadi. Huquqiy madaniyat demokratik davlat qurish va rivojlantirishning muhim xususiyati hisoblanadi. Huquqiy tarbiya qanchalik mukammal boʻlsa, huquqiy madaniyat yaratish shunchalik oson boʻladi Yüklə 38,42 Kb. Dostları ilə paylaş:
|