İnzibati hüquq
39
tədqiq etməsi buna sübutdur.
62
Onsuz da çağdaş anlamda inzibati hüquq ilə
konstitusiya hüququ bir-biri ilə bağlı hüquq sahələridır.
63
İnzibati (idarəetmə) hüququn ayrıca fənn kimi inkişa fındakı ehtiyacları bu
şəkildə sadalamaq olar:
1. Azadlıq anlayışının və tələblərinin artması; Fransız inqilabından sonra
bunların inkişafı idarə edənlərin fəaliyyətinin müəyyən qaydalarla məhdudlaş -
dırılmasını zərurətə çevirmişdi. Mövzudan kənar məsələyə diqqətinizi çəkmək
istəyirəm: fransızlar məşhur Bastiliya qalasını, işgəncə qarşı olan hiddətlərin -
dən dolayı söküblər, Fransız inqilabının bu rəmzini Parisdə axtarsanız artıq tapa
bilməyəcəksiniz.
2. Dövlətin fəaliyyətinin genişlənməsi; bu mənada dövləti n ictimai xidmət
sahəsindəki fəaliyyətinin artması və dövlətin ekonomik həyata müdaxiləsini
göstərmək olar. Bu, müəyyən qaydalar qoyulmasını tələb edirdi. İnzibati idarə -
etmə hüququ bəzən bu qaydalarla yarandığı kimi, bəzən də məhkəmə qərarları
əsasında özü qaydalar yaradıb.
İnzibati idarəetmə hüququ, ümumi hüquq sahəsi kimi başqa hüquq sahələ -
rindən daha ideolojikdir. İnzibati hüquq qurumlarının bir hissəsi müəyyən
prinsiplərə xidmət edir. Bu prinsiplərin çoxu təsirli, lakin eyni zamanda hüquqa
hörmət göstərən idarəetmə orqanlarının yaranması və fəaliyyət göstərməsi
məqsədlərinə xidmət edir. Bununla belə, bunlar tədricən inkişaf edib və inzibati
hüququn əsas prinsipləri, məsələn, “səlahiyyət ancaq qanunla verilir”, bu hüquq
sahəsinin inkişafı prosesində meydana gəlib.
64
Beləliklə Qərbdə İnzibati hüququn son əsrdəki inkişafı
hüquqi dövlət
siyasətini ortaya çıxardı.
65
Çünki bu siyasətin praktik tətbiqi hüquqi dövlət
prinsiplərinin reallaşdırılmasıdır. Müasir inzibati hüquq kitablarında hüquqi
dövlət prinsipinə ilk mövzular arasında yer ayrılması buna sübutdur.
62
Abdullayev,
Fransanın..
, s.38.
63
Bunun birinci dərəcəli səbəbləri «İnzibati idarəetmə hüququ»nun mənbələri arasında Konstitu-
siyanın olması və «İnzibati idarəetmə hüququ»nun icra hakimiyyəti orqanı kimi konstitusion bir
qurumu və onun davamı olan maddi mənada “administrasiyanı” incələməsidir.
64
Buradakı “qanun” sözünün normalar ierarxiyasına zidd olmayan normativ aktlarla yanaşı, nor-
mativ tənzimləməni də əhatə etdiyini unutmaq lazım deyil. Eyni prinsipi «İnzibati icraat haqqında»
Qanununun 11.2-ci maddəsi də təkrarlayır.
65
Bu mənada “politika” sözü, İnzibati idarəetmə hüququ baxımından nəzəriyyədə çox da tətbiq
edilmir. Cinayət hüququnda “cinayətkarlıqlı mübarizə” siyasəti olduğu kimi, İnzibati idarəetmə
hüququnda da “idarəetmə hüququ siyasəti” olmadığı irəli sürülə bilər. Lakin idarəetmə hüququ
prinsipləri nəzərə alınsa, bunların eyni zamanda, İnzibati idarəetmə hüququna bir yön verdiyi də
görünər. İnzibati idarəetmə hüququ prinsipləri üçün baxın: Gözübüyük , Tan,
Dostları ilə paylaş: |