Dərs vəsaiti Bakı 2010 q a f q a z ü n I v e r s I t e s I

b) İnzibati  məhkəmələr

Ölkəmizdə  2011-ci  ildə qurulması  planlaşdırılan  bu  məhkəmə  növünə,

kontinental  Avropa  ölkələrinin  çoxunda -  Fransa,  İtaliya,  Belçika,  Çexiya,

Almaniyada  rastlaşmaq  mümkündür.  Lakin  qeyd  etməliyik  ki,  ölkədə  inzibati

məhkəmələrin  olması,  hələ  ki, o  ölkədə  inzibati  ədliyyə  sisteminin  olduğunu

göstərmir.  Yuxarıda  toxunduğumuz  kimi,  Avropada  idarəetmə  orqanları  üzərində

məhkəmə  nəzarəti  sistemi  2  qrupa  bölünüb:  Almaniyada  hakim  olan  subyektiv

sistem və Fransada hakim olan obyektiv sistem.

14

İnzibati ədliyyəni  bəzi  alimlər  hüquqi  dövlətin  əsas şərtlərindən  biri  kimi

qəbul edirlər. Həqiqətən də inzibati ədliyyə sisteminin mövcud olduğu ölkələrdə

inzibati  idarəetmə  hüququ  daha  güclü  inkişaf  edib.  Bunun əsas  səbəbi  inzibati

məhkəmələrin inkişaf etdirdiklə ri, ümumi hüququn prinsiplərinə əsaslanan məh-

kəmə praktikasıdır. Fransız Dövlət Şurasının (

Conseil d’Etat

) bu sahədəki fəaliy-

yəti ən gözəl misaldır. İnzibati məhkəmələr idarəetmə orqanlarının hüquqi nəticə

yaradan  fəaliyyətinin  hüquqa  uyğunluğuna  nəzarət i  həyata  keçirir. İnzibati

məhkəmə  sisteminin  olduğu  ölkələrdə  apellyasiya  və  kassasiya  nəzarəti  funksi -

yasını  xüsusi  məhkəmələr  həyata  keçirir.  Rusiyada  da inzibati  məhkəmələr

quruldu,  lakin  bunlar  dövlət  idarəetmə  orqanlarının  qərarlarını  deyil,

13

 İnzibati hüquq münasibətinin obyektiv statusda olmasının mənası budur ki, eyni qanun norması ilə

tənzimlənən münasibət yenilənsə və tərəfi dəyişsə belə, məsələn başqa vətəndaşa sürücülük vəsiqəsi

verilsə, status eyni qalır. Halbuki mülki hüquqdaki kredit münasibətində, status müqavilə şə rtlərinə

görə dəyişəcəkdir.

14

Jean-Marie Woehrling, Judicial Control of the Administration in Europe: Progressive Construction

of a Common Model, SIGMA publications.

---