|
Dərs vəsaiti «İqtisadi nozəriyyə» ‘ənninin «Mikroiqlisad»Bazar 1Şəkil 3
TC
0
Əvvəl görürük ki, ümumi xərcin soldan-sağa meyil etməsi
ilə sabit xərclərin payının artımı müşahidə olunur. «M» nöqtəsinə
çatdıqda onların həcmi azalır. Bunun əsas səbəbi:
1.
Kütləvi istehsalın effekti əldə olunur.
2.
Sabit xərclər, artan istehsal həcmi üzrə bölüşdürülür.
Sonra isə M nöqtəsindən sağa doğru meyil edir. Bunun
isə səbəbi:
•
idarəetmənin çətinlikləri;
•
nəqliyyat xərclərinin artması;
•
əlavə xidmət heyətinin tutulması və s.
Beləliklə, dəyişən xərclərin artması, orta xərclərin də
artımını əsaslandırır. Orta xərclər bir qayda olaraq əmtəənin bazar
qiyməti ilə müqayisə olunur. Orta xərcin bazar qiymətindən aşağı
olması firmanın rentabelliyini müəyyən edir.
İlk baxışdan elə görünə bilər ki, istehsal xərcləri yalnız
istehsal prosesinin xüsusiyyətindən asılıdır. Yəni müəyyən məhsul
buraxılışına müəyyən məsrəflərin çəkilməsi vacibdir. Həm də
bazarda istehsal amillərinin qiymətinin dəyişilməsi xərclərin
səviyyəsinə təsir göstərir. Lakin real həyatda istehsal xərcləri təkcə
istehsal prosesindən deyil, həm də müxtəlif əm-
236
təoləro olan qiymətlərin
Dostları ilə paylaş: |
|
|