Dərslik «Əl-məHDİ (əc)»
Yüklə 296,56 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ QURAN TƏFSİRİ (Dərslik)
- Təqvalı insanlara verilən böyük mükafatlar
- 32. “Hasara alınmış bağlar və üzümlüklər”.
--------------------------------------------------------------------------- «ƏL-MƏHDİ (əc)» İSLAM MAARİF MƏDRƏSƏSİ -
13
uzaqlaşmaqdan başqa, bir şey artırmır”. 15
Peyğəmbərdən (s) belə bir hədis nəql edilmişdir: “Bu ayə Quran ayələri arasında cəhənnəm əhli barəsində nazil edilən ən şiddətli ayədir”. 16
Nə üçün də belə olmasın!? Rəhimli və mehriban olan Allah qəzəbindən onlar barəsində bu cür cümlələr işlədərək bütün ümid qapılarının üzlərinə bağlandığını bildirmişdir.
Əvvəlki ayələrdə Allah cəhənnəm əhli və günahkarlara verilən cəzalardan, onların bədbəxtliyinin səbəbindən söhbət açmışdı. Hazırkı ayələrdə isə həqiqi mömin və təqvalılar və onlara veriləcək böyük mükafatlardan danışılacaq. Quranın üslubu belədir ki, ayələrdə iki qrup – cənnət əhli ilə cəhənnəm əhli – arasındakı fərqlər ziddiyyətli şəkildə qeyd edilir və bu yolla məsələ bəyan olunur.
ا ً زا َ ف َم َ ِ ي ِق َّ ت ُم ْ ل ِل َّ ن ِإ 31. “Həqiqətən, təqvalılar üçün qurtuluş (səadət və nicat) yeri vardır”. Allah-taala ilkin olaraq təqvalıların nicat və qurtuluşa çatacağını qeyd edir. Ayədə işlədilən “məfaza” sözü zərflik və ya “məsdəri-mimi”dir. 17 “Fəvz” kökündən götürülmüşdür, mənası isə “salamatçılıqla yanaşı olan xeyir və mənfəətə yetişmək”dir. Eyni zamanda, bu söz “qurtuluş və nicat” mənasını da verir. “Məfaza” sözü qeyri-müəyyən halda işləndiyindən, ondakı məqsədin böyük mükafat və mənfəət əldə etmək olduğu anlaşılır. Həmin mənfəət və mükafatların şərhi 32-ci ayədə belə verilir:
“Hədaiq” sözü “hədiqə”nin cəmidir və bu söz “yamyaşıl və içərisində çoxlu ağaclar olan və hasarlarla əhatə edilərək qorunan bağlar” mənasını verir. Rağib İsfahani “Mufrədat” kitabında “hədiqə” sözünün əslində “suya malik olan torpaq” və “hədəqə” sözünün “cari olan bulaq” mənasını verdiyini qeyd etmişdir. Maraqlı burasındadır ki, ayədə digər meyvələr arasından yalnız üzümə işarə edilib. Bunun səbəbi üzümün bir sıra xüsusiyyətlərə malik olmasıdır. Mütəxəssislərin məlumatına əsasən, üzüm qidalanma baxımından ana südünə bərabərdir və insanın bədənində ətdən iki dəfə çox istilik yaranmasına səbəb olur. Bundan əlavə, onun tərkibində insan üçün faydalı olan maddələr vardır. Üzümü təbii əczaxana adlandırmaq olar. Üzüm zəhərlənmənin qarşısını almaqda, qanın təmizlənməsində, revmatizmin aradan qaldırılmasında da faydalıdır. Eyni zamanda, üzüm əsəb sistemini gücləndirir və insanda şadlıq yaradır, tərkibindəki müxtəlif vitaminlər insanın qüvvəsini artırır. Həzrət Rəsul (s) buyurur: “Ən yaxşı meyvə üzümdür.”
15 “İsra” surəsi, ayə 41 16 “Kəşşaf” təfsiri,c.4, .səh.690; ”Ruhul-bəyan” təfsiri, c.10, səh.307; “Safi” təfsirində bəhs edilən ayə barəsində də bu hədis qeyd edilmişdir. 17 “Mim“ hərfi ilə başlayan sözün kökü.
--------------------------------------------------------------------------- «ƏL-MƏHDİ (əc)» İSLAM MAARİF MƏDRƏSƏSİ -
14
ً با َر ْ ت َ أ َب ِعا َو َكَو 33. “Yeniyetmə həmyaşıd qızlar”. Bu ayədə Allah-taala təqvalılara veriləcək digər böyük nemətlərdən, o cümlədən, cənnət hurilərindən söhbət açır. Ayədəki “kəvaib” sözü “kaib” sözünün cəmidir və yeniyetmə və cavan qızlara işarədir. “Ətrab” sözü isə “turb” sözünün cəmidir. Onun mənası “həmyaşıd”dır. Bu söz daha çox qadın cinsi barəsində istifadə edilir. Bəzi təfsirçilərin nəzərincə, bu söz döş qəfəsindəki sümüklər bir-birinə bənzədiyi üçün “təraib” sözündən götürülüb. Cənnət hurilərinin eyni yaşda, orta boylu və gözəl olduğunu da təfsir edənlər vardır.
Bu ayədə isə digər bir mükafata işarə edilmişdir. Cənnət içkiləri, şərabları dünyadakı şərablardan fərqli olaraq insanın ağlını aradan apararaq onu heyvandan da aşağı həddə endirmir, əksinə insan ruhuna şadlıq verir və əqli qüvvətləndirir. “Kəs” sözü “dolu piyalə” mənasındadır və bəzən də piyalənin içindəki maye ilə bağlı istifadə olunur. “Dihaq” sözünü əksər təfsirçilər “ağzına qədər dolu” olan mənasına təfsir etmişlər. Amma İbn Mənzur “Lisanul-ərəb” kitabında bu sözün “bir-birinin ardınca” və “saf və duru” kimi iki mənada olduğunu bildirmişdir. Əgər bu mənaları nəzərdə tutsaq, ayədən cənnət əhlinə bir-birinin ardınca saf və duru piyalələrdə şərablar gətiriləcəyi anlaşılar.
Dünyadakı şərab insanın ağlını aradan aparır, onun boş və yersiz sözlər danışmasına səbəb olur, pak olan cənnət şərabı isə əksinə, insanın ağlının itiləşməsinə və ruhi şadlığına yardım edir. Ayədə “fiha” kəlməsindəki əvəzliyin nəyi ifadə etməsi ilə bağlı iki ehtimal var: Birincisi, ondakı məqsəd cənnətdir, ikincisi isə cənnət piyalə və badələridir. Nəticədə, birinci təfsirə uyğun olaraq ayənin mənası belə olacaq:
“Ğaşiyə” surəsinin 10 və 11-ci ayələrində belə buyurulur: “(Onlar) ali və uca məqamlı cənnətdə olarlar, əsla orada boş və bihudə bir söz eşitməzsən və eşitməzlər”. İkinci təfsirə əsasən isə ayəni belə mənalandırmaq olar: “Pak olan cənnət şərabları yalan, boş və yersiz sözlərin yaranmasına səbəb olmur.” “Tur” surəsinin 23-cü ayəsində Allah-taala buyurur: “Onlar orada (içilməsi) boşboğazlıq və günah doğurmayan (şərab) qədəhlərini (zarafat və məhəbbətlə) bir-birinin əlindən alarlar”. Beləliklə, təqvalılara verilən bu cür cənnət mükafatları necə də gözəl və əzəmətlidir, çünki Cənnətdə möminlərin qəlbini incidən və onların əziyyətinə səbəb olacaq boş və yalan sözlər, töhmət və böhtanlar mövcud deyil. “Məryəm” surəsinin 62-ci ayəsində buyurulur: “Onlar orada (mələklərdən və bir-birlərindən)
Yüklə 296,56 Kb. Dostları ilə paylaş:
|