Diyabet Hemfl. Forumu 2016/1

sinir ileti h›z›n›n yavafllamas›n›n geciktirilebilece¤i belirtil-

mektedir (Fan et al, 1999; Tong and Hou, 2006). Topikal

bitkisel tedavi uygulamas› DPN’li hastan›n sinir ileti h›z›n-

da olumlu etkiler sa¤layabilir fakat bu güçlü bir kan›t de-

¤ildir. Bu uygulaman›n desteklenmesi için daha fazla po-

zitif bulguya gereksinim vard›r. Bitkisel tedavinin, DPN’de,

3-8 hafta aras›nda de¤iflen k›sa sürede uygulanmas›, a¤-

r› ve hissizli¤e k›sa süreli etki etmesi ne kadar etkili oldu¤u

konusunda flüphe tafl›maktad›r (Chen et al,  2011).

DPN’nin bitkisel tedaviye yönelik sinir ileti h›z›n› artt›ra-

bilece¤i gibi pozitif bulgular› olsa da, baz› yan etkileri de

bulunmaktad›r. DPN yüksek klinik heterojenite içerir. Bu

nedenle, çal›flmalarda küçük gruplar ile meta analiz tercih

edilmelidir. Çal›flma raporlar›nda bitkisel tedavinin tüm

hastalar taraf›ndan tolere edilebildi¤i ve güvenli oldu¤u

bilgisi yer almal›d›r. Ancak bu flekilde DPN’de bitkisel teda-

vinin tam olarak güvenilir bir yöntem oldu¤u sonucuna

var›labilir (Hao et al, 2013).

Çin bitkisel tedavisinde kullan›lan baz› uygulamalar in-

celenecek olur ise, örne¤in;  Aloenin DPN’li hastalar üze-

rinde tedavi edici herhangi bir etkisi gösterilememifltir. Fa-

kat aloe’nin özellikle motor ve duyusal sinir ileti h›z›na

önemli etkileri oldu¤u belirtilmektedir (Chen et al, 2011).

Ciwujia enjeksiyonu,  Çin Devlet G›da ve ‹laç Yönetimi

taraf›ndan 1983 y›l›nda onaylanm›flt›r. Kan damarlar›n›n

genifllemesi, koroner kan ak›m›n›n artmas›, oksijen tüketi-

minin azalt›lmas›, kan viskozitesinin azalmas›, sedasyonun

sa¤lanmas›, uykunun düzenlenmesi gibi majör etkileri

olan ciwujia enjeksiyonu,  temel olarak kardiyovasküler

ve serebrovasküler hastal›klar›n yan› s›ra diyabet ve alt

ekstremite vasküler hastal›klar›nda kullan›lmaktad›r. Ancak

bu enjeksiyon, uygulanan bireylerde alerjik flok, ürtiker ve

dispne görülme oran›, enjeksiyon almayan bireylere gö-

re daha yüksektir (Shag et al, 2010). Ciwujia enjeksiyonu

ile  B1 ve B12 vitamini kullan›m›n›n DPN’nin genel semp-

tomlar› üzerindeki etkileri aras›nda önemli bir farkl›l›k bu-

lunmamaktad›r (Chen et al, 2011).

Sinir ileti parametrelerinde objektif sonuçlar elde edi-

len; aloe vera, ve tangluan kapsüllerinin etkinli¤ini daha

net flekilde ortaya konulmas› için randomize kontrollü ça-

l›flmalara ihtiyaç vard›r (Chen et al, 2011).

1980’lerden sonra keflfedilen ve günümüzde birçok

alanda kullan›lmaya bafllanan lipoik asit (tioctic asit) ev-

rensel bir antioksidan olarak de¤erlendirilmekte, klinik

kullan›m›na ait veriler çok k›s›tl› olmas›na ra¤men diyabe-

tik nöropati tedavisinde kullan›lmaktad›r (Tetikçok, Özçe-

tin, Çeltek, 2015).

Çin bitkisel tedavi uygulamalar›nda, formülasyon, doz

ve tedavi sürecinin yönetiminde büyük farkl›l›klar vard›r.

Toplamda 30 farkl› bitkisel tedavi test edilmifltir. Çok az

bitkisel tedavi birden fazla kez test edilmifltir. Bitkisel uygu-

lamalar ayn› olsa bile, tedavi rejiminin uygulamas›nda

doz ve süre aç›s›ndan hâlen farkl›l›klar bulunmaktad›r. Bu

nedenle alt gruplar aras›nda analiz yapmak ve tedavi

üzerinde etkileri aç›klayabilmek oldukça güçtür. Bu ba¤-

lamda yap›lmas› gerekenler; bitkisel tedavide kullan›lacak

ürünler hakk›nda standart bilginin sa¤lanmas›, kalite

kontrol çal›flmalar›n›n artt›r›lmas›, preparasyonlar›n kalite-

si, safl›¤›, dozu,  tedavi rejimi ve süresinin belirlenmesi ge-

rekmektedir (Chen et al, 2011; Hao et al, 2013). Kullan›-

lan bitkisel tedavi sonuçlar›ndan elde edilen subjektif ve

kalitatif çal›flma bulgular› s›kl›kla, “belirgin etkili”, “etkili” ve

“etkisiz” olmak üzere üç s›n›fta grupland›r›lmaktad›r. Bu s›-

n›flama s›kl›kla Çin’de kullan›lmakta olup evrensel olarak

kabul görmemektedir (Chen et al, 2011).

Sinir ileti parametreleri için aloe vera, furong tongma-

ni kapsülü ve tangluoan kapsülleri daha fazla incelenme-

lidir. Çal›flmalar›n s›kl›kla odakland›¤› nokta k›sa, orta ve

uzun vadeli sonuçlard›r. Yan etkilere yönelik çal›flmalarda

farkl› sonuçlar bulunmaktad›r. Çin’de genel alg› bitkilerin

t›pta kullan›m›n›n güvenli oldu¤udur. Yan etkilere yönelik

yap›lan çal›flmalar›n s›n›rl› olmas› göz ard› edilmemelidir.

Yan etkilerin az oldu¤una dair çal›flma sonuçlar› olmas›na

ra¤men özellikle karaci¤er toksisitesine ba¤l› yan etkiler-

deki art›fl rapor  edilmektedir (Gottieb, 2000; Ishizaki et al,

1996; Melchart et al, 1999).

Geleneksel tedavi ile ilgili yeterli kan›t olmad›kça,  bit-

kisel tedaviden daha etkili sonuçlar edilmesi çok mümkün

de¤ildir (Chen et al, 2011). DPN’de gelecekteki çal›flma-

lara rehberlik etmek amac› ile bitkisel tedavideki mevcut

Diyabet,  Obezite  ve  Hipertansiyonda  Hemflirelik  Forumu  Dergisi

Cilt  8  •  Say›    1  •  Sayfa  40  •  Ocak  -  Haziran  2016

---

uygulamalar›n güvenilirli¤inin izlenerek ve yap›lacak kli-

nik çal›flmalarla rapor edilerek, kan›ta dayal› sistematik ça-

l›flmalara gereksinimi vard›r (Chen et al, 2011; Hao et al,

2013).

Kaynaklar  

1.  

Chen W, Luo YF, Liu JP (2011) Topical herbal medicine for 

treatment of diabetic peripheral neuropathy: a systematic review of

randomized controlled trials. Forsch Komplementmed 18: 

134–145. Doi: 10.1159/000328457. PubMed: 21701182.

2.  

Chen W, Zhang Y, Liu JP ( 2011) Chinise herbal medicine for 

diabetic peripheral neuropathy (review). The Cochrane 

Collaboration.6:1-17. http://www.thecochranelibrary.com.

3.  

Fan DF, Weng XG, Dou JF (1999)  The clinical observation of 

Tetramethylpyrazine for diabetic peripheral neuropathy. Chinese 

Journal of Integrated Traditional and Western Medicine.19:550–1.  

4.  

Galuppo M, Giacoppo S, Bramanti P and Mazzon E. (2014) Use of

Natural Compounds in the Management of Diabetic Peripheral 

Neuropathy. Molecules  19: 2877-2895 doi:10.3390/

molecules19032877

5.  

Gottieb S (2000) Chinese herb may cause cancer (news). British 

Medical Journal. 17;320 (7250):1623. 

6.  

Hao CZ, Wu F, Lu L, Wang J, Guo Y, Liu AJ, Liao WJ, Zheng GQ 

(2013) Chinese herbal medicine for diabetic peripheral neuropathy:

An updated meta-analysis of 10 high-quality randomized controlled

studies. CHM for Diabetic Peripheral Neuropathy. 8 (10) : 1-13.  

www.plosone.org

7.  

Hinder, LM., Vincent, AM., Burant, CF., Pennathur, S. & Feldman, 

EL. Bioenergetics in diabetic neuropathy: what we need to know.

J Peripher Nerv Syst 2012; 17(Suppl.2) 10-4.

8.  

Hu J,Shag H, Li J, Zhag L‹, Zhang J, Zheng W, Li T, Zhang B, Li Y 

(2010) Adverse drug reactions linked to ciwujia injection:

a systematic review of 521 cases. Journal of Evidence-Based  

Medicine. 3: 37-43.  Doi : 10.1111/j.1756-5391.2101.01066.x

9.  

Ishizaki T, Sasaki F, Ameshima S, Shiozaki K, Takahashi H, Abe Y 

(1996) Pneumonitis during interferon and/or herbal drug therapy 

in patients with chronic active hepatitis. European Respiratory 

Journal .9(12):2691–6. DOI: 10.1183/09031936.96.09122691  

10.  

Kawano T (2014) A Current Overview of Diabetic Neuropathy 

–Mechanisms, Symptoms, Diagnosis, and Treatment. Chapter 5. 

http://dx.doi.org/10.5772/58308

11.  

Melchart D, Linde K, Weidenhammer W, Hager S, ShawD, Bayer R

(1999) Liver enzyme elevations in patients treated with traditional 

Chinese medicine. JAMA .282(1):28–9.

12.  

Okur T (2010) Prediyabette Nöropati Varl›¤›. Uzmanl›k Tezi. Mersin 

13.  

Olgun N, Eti Aslan F. Endokrin Hastal›klar› . Karadokovan A, Eti 

Aslan F, editör. Dâhili ve Cerrahi Hastal›klarda Bak›m.3.Bask›. 

Ankara: Akademisyen T›p Kitapevi; 2013 p.807-830.

14.  

fienol MG (2003) Diyabetes Mellitus’ta Nöropati: Tipleri, S›kl›¤›, 

Çeflitli Etmenlerle ‹liflkisi. Uzmanl›k Tezi. ‹stanbul 

15.  

Terzi M, Cengiz N, Onar MK (2004) Diyabetik Nöropati. O.M.Ü. T›p

Dergisi 21(1): 39–49

16.  

Tetikçok R, Özçetin M, Çeltek N, Oktay G, Ünlü U,fiengül M (2015)

Lipoik asit.Ça¤dafl T›p Dergisi. 5(3):206-209. Doi: 10.16899/

CDT.87418

17.  

Tkac I, Bril V. (1998) Glycemic control is related to the 

electrophysiologic severity of diabetic peripheral sensorimotor 

polyneuropathy. Diabetes Care. 21(10): 1749–52.

18.  

Tong Y, Hou H (2006)  Effects of huangqi guizhi wuwu tang on 

diabetic peripheral neuropathy. Journal of Alternative & 

Complementary Medicine. 12(6):506–9.

19.  

Vincent AM, Brownlee M, Russell JW (2002) Oxidative stress and 

programmed cell death  in diabetic neuropathy. Annals of the New

York Academy of Sciences 2002;Apr;959:368–83.

20.  

Vinik  AI (1999) Diabetic neuropathy: pathogenesis and therapy. 

American Journal of Medicine 20:198–204.   

21.  

Yagihashi S, Mizukami H, Sugimoto K. Mechanism of diabetic 

neuropathy: Where are we now and where to go? Journal of 

Diabetes Investigation 2011; 2(1) 18–32.

22.  

Yaflar H (2009) Diyabetes Mellitus’lu Hastalarda Asimetrik 

Dimetilarjinin Düzeyleri ‹le Diyabetik Nöropati ve Di¤er Olas› 

Etmenler Aras›ndaki ‹liflki. T›pta Uzmanl›k Tezi. ‹stanbul.

Diyabet,  Obezite  ve  Hipertansiyonda  Hemflirelik  Forumu  Dergisi

Cilt  8  •  Say›    1  •  Sayfa  41  •  Ocak  -  Haziran  2016

---