286
- Uzanma, kavrama ve oynamanın temin edilmesi.
- Gövde ekstansiyonunun derecesinin çeşitlendirilmesi. Kalçalar
ve kol-bacaklarda ekstansiyonun kolaylaştırılması.
- Başın postüral kontrol, gövde stabilitesi, lateral fleksiyon,
rotasyon ve denge amacıyla döndürülmesi.
- Gövdenin öne arkaya ve yanlara denge tepkisi.
- Bacaklarda kademeli destek azaltılması.
Ebevyenler için görevler
- Gerekirse taşırken iyi şekilde destekleme.
- Yüzüstü ve oturma pozisyonunda kaldırıp taşıyarak, böylelikle
verilen desteğe bağlı olarak, başın kaldırılmasının ve
stabilizasyonunun ve gövdenin esnetilmesinin değişen
derecelerde teşvik edilmesi.
- Rotasyonları gerektirecek şekilde çocuğun kaldırılması; bunun
sonucunda, çocuğun aktif olarak başını stabilize etmesi.
Çocuktan yana bir motor tepkinin oluşmasını beklemek esastır.
- Bakım aktiviteleri sırasında rotasyondan yararlanmak ve başın
takip edilmesi. Bir motor tepkinin beklenmesi gerekir.
- Düzenli olarak yüzüstü pozisyonun seçilmesi.
- Egzersiz terapisi tanımı altındaki aktivitelerin oyun ve bakım
aktiviteleri sırasında temin edilmesi.
- Çocuk arabası, puset, çocuk askısı, sallanan sandalye,
bez değiştirme matı ve oyun parkı kullanımı için tavsiyelerin
alınması.
287
Genel motor resim
- Yer çekim kuvvetine karşı postür ve hareket gelişiminde
problemler vardır.
- Genel olarak düz ve olabildiğince destekli bir sırtüstü pozisyon
vardır. Bunun, başın ve kol-bacakların yerden kaldırılmasının
gelişimi ile fleksiyon motor aktiviteleri ve gövdenin stabilitesinin
gelişimi üzerinde etkileri söz konusudur.
- Desteğe olan dürtü ile fleksiyon gelişimi eksikliği ve
stabilite eksikliği, sırtüstü pozisyonda ayrışmış hareketin ortaya
çıkışını bloke eder. Bu başlangıç postüründeki motor resmin bir
özelliği de statik karakteridir: Çocuk pasif ve hipotoniktir.
Spesifik motor problemler
- Baş esasen pasif uzanır ve zemin tarafından desteklenir.
Çocuk başını kaldırmada problemler yaşar.
- Gövdeyi stabilize etme ve fleksiyona getirme kabiliyeti yetersiz
gelişmiştir. Bunun; başın kaldırılması, arkaya doğru yaslanması
ile pelvis ve bacakları kaldırma kabiliyetinin gelişimi üzerinde
negatif etkisi vardır.
- Çocuğun yer çekimi kuvvetine karşı kollarıyla uzanmada
problemi vardır, bu yüzden ellerini ortada bir araya getirmede
ve ağza götürmede sorun yaşar. Kol motor aktivite pasif
karaktere sahiptir. Burada ana faktör omuz kuşağının
stabilitesinin eksikliğidir.
- Bacakları kaldırmada problem vardır, bu yüzden de kalça ve
gövdedeki stabilite eksikliğinin de bir sonucu olarak ayakları
ellere ve ağza doğru getirmede sorun yaşar. Gövdenin fleksiyon
olanakları, pelvisi geriye doğru yaslamak için ve pelvisle gövde
pozisyonlarını stabilize edip bacakları kaldırmayı desteklemek
için yetersizdir. Bunun sonucu olarak, çoğunlukla bacaklar pasif
olarak uzanır ve zeminde desteklenir.
Telafi edici motor aktiviteler
- Kollarla uzanmak, dirseklerin göğüs üzerinde
desteklenmesiyle gerçekleştirilir. Kollar ve bacaklar başlangıçta
yatay düzlemde hareket ettirilir ve zemin tarafından desteklenir.
5.2 Evre 2: Sırtüstü pozisyonda motor
davranış
288
Motor gelişim üzerindeki neticeleri
- Başın, gövdenin ve kalçaların fleksiyon motor aktivitesinin
yetersiz gelişimi, mide kaslarının fonksiyonun gelişmesini
etkiler. Bunun sonucu olarak da gövdenin diğer postürlerdeki
(örneğin yüzüstü pozisyon, oturma ya da ayakta durmada)
stabilizasyon kabiliyetini etkiler.
- Kolları ve bacakları kaldırma ile kollarla ve bacaklarla
uzanmanın gelişimindeki problemler manual motor aktiviteleri,
el/el ile oynamadaki gelişimi, el/ağız ve el/ayakla oyanamadaki
gelişimi etkiler. Bunun sonucunda da vücut şemasının gelişimi
etkilenir.
- Gövde rotasyonu ve gövde lateral fleksiyonunun yetersiz
gelişimi mevcuttur. Bunun sonucu olarak da kollarla uzanmanın
gelişimi zayıftır. Bu daha dik postürlerde devam eder.
- Bacakların göreceli motor pasifliğinin, daha dik
pozisyonlardaki bacak fonksiyonları üzerinde etkileri vardır.
- Telafi edici hareket stratejilerinin ortaya çıkması, normal ve
daha fonksiyonel hareket paternlerini kısıtlar.
Tedavinin amaçları
- Başı kaldırma kabiliyetinin gelişmesi.
- Gövdedeki uygun fleksiyonun gelişimi.
- Gövde motor aktivitesinin oluşacağı ve baş ve kol-bacakların
etkin şekilde hareket edeceği şekilde gövde stabilitesi gelişimi.
- Kollarla uzanma ve manuel motor aktivite ile oyun oynamanın
mümkün olabileceği şekilde omuzların yeterli stabilite gelişimi.
- Bacakları kaldırmanın ve eller/ayaklar kullanılarak oyun
oynamanın mümkün olabileceği şekilde kalça stabilitesi gelişimi.
Egzersiz Terapisi
Başlangıç postürü: Kucakta sırtüstü pozisyon (terapist çocuğun
başını dizleriyle destekler). Mat üzerinde sırtüstü pozisyon,
denge tahtasında sırtüstü pozisyon vb... Başlangıç postürünü
daha dik olan pozisyonlarla çeşitlendirebilirsiniz.
- Çocuğun el/el ve el/ağız oyunlarını, göz/el koordinasyonunu
ve vücut şemasını geliştirmenin mümkün olacağı şekilde omuz
kuşağının pasif stabilizasyonun sağlanması.
- Kalçaların pasif olarak stabilizasyonunun pelvisin geriye doğru
yaslanması ve bacakların kaldırılması ile kombine edilmesi;
bu sayede ayaklarla oynamanın ve gövde fleksiyonunun
mümkün hale getirilmesi.
Dostları ilə paylaş: |