Экономика и социум

________________________________________________________________ 
"Экономика и социум" №12(91) 2021 www.iupr.ru
Prezidenti I.A.Karimov va hukumatimiz oilani jamiyat negizi sifatida bilib, unga 
nisbatan g’amxo’rlik qilmoqda, uning moddiy-maishiy ravnaqi uchun butun 
imkoniyatlarni ishga solmoqda. Jumladan, yurtboshimiz oilaning jamiyatda tutgan 
o’rni va ahamiyati to’g’risida shunday deydi: «Bola tug’ilgan kundan boshlab oila 
muhitida yashaydi. Oilaga xos an’analar, qadriyatlar, urf-odatlar bola zuvalasini 
shakllantiradi. Eng muhimi, farzandlar oilaviy hayot maktabi orqali jamiyat 
talablarini anglaydi, his etadi». 
Oila
-
kishilarning nikoh yoki qon-qarindoshlik rishtalari, umumiy turmush tarsi, 
axloqiy mas’uliyat hamda o’zaro yordamga asoslanuvchi kichik guruhi. 
Oila mikromuhit sifatida bolaning ruhiy, jismoniy va ijtimoiy rivojlanishishiga 
o’z ta’sirini ko’rsatadi. Ishonch va qo‘rquv, xotirjamlik va xavotirlanish, 
muloqotdagi samimiylik va kirishimlilik yoki aksincha, kirisha olmaslik va 
sovuqlik - bu xislatlarning barini shaxs oilada egallaydi. Bu xislatlar bola 
maktabga chiqqunicha shakllanadi va bolaning rivojlanishiga uzoq vaqt ta’sir 
etadi. Xavotirlanuvchan onalarda xavotirlanuvchan bolalar shakllanadi.Chunki 
aynan oilada individual qobiliyatlar, shaxsiy, kasbiy qiziqishlar, axloqiy me’yorlar 
shakllanadi. Oila inson deb ataluvchi binoning faqat poydevorini qo`yish bilan 
cheklanmasdan, balki uning so`nggi g`ishti qo`yilgunicha javobgardir. Negaki, oila 
omili insonga butun umri davomida ta’sir etadi. Ijtimoiy jihatdan oila inson turli 
ijtimoiy maqomlarni egallaydigan jamoa hisoblanadi. Axir oilaning vazifasi bolani 
asta-sekinlik bilan jamiyatga tayyorlashdir. Oila insonning o’z-o’zini belgilab 
olishiga, uning ijtimoiy-ijodiy faolligini oshirishiga yordam beradi. Ota-ona — 
san`atkor, bola — san`at asari, tarbiya jarayoni esa san`atning o`zidir. 
Mustaqillikka erishganimizdan so`ng milliy qadriyatlarimizning tiklanishi va 
xalqimizning azaldan saqlab kelayotgan milliy urf-odatlari, an`analari (bola 
tarbiyasida ota-onadan tashqari, buvi-buva, qarindosh-urug`, mahallaning ham 
ta`siri) bu borada katta ahamiyatga ega. Lekin ba`zan oilaning tarbiyaviy 
funksiyasining susayishi va targ`ibot-tashviqot ishlarining kamligi natijasida oila 
a`zolari xulqida yomon odatlarning (ichish, chekish, narkomaniya, turli diniy 

---