Elektrokimyoviy jarayonlar

Valden Paul (Pavel Ivanovlch) (26.VII.1863—22.I.1957), fizik-kimyogar, Peterburg fanlar Akademiyasining akademigi. 1889 yil Riga politexnika institutini.tugatib, 1894— 1902 yillarda shu institut professori, 1902 — 1905 yillarda direktori bo'lib ishladi. 1919 yildai boshlab chet ellarda, awwal Rostok, so'ngra Frankfurt Mayn va Tyubingen universitetlarida professor bo'lib ishladi. Ilmiy ishlari fizik-kimyoga va stereokimyoga taalluqli. U tuzlarning suvli erntmalari elektr o'tkazuvchanligining, ularning molekulyar og‛irligiga bog‛liqligini aniqladi. Stereoizomerlarda bir turdan ikkinchi turga aylanish hodisasini kashf qildi, neftda optik faol birikmalar borligini aniqladi. U fanlar akademiyasining chet eldagi faxriy a'zosi edi.
1-misol. 0.0109N NH₄OH eritmasining solishtirma elektr o`tkazuvchanligi λ<sub>c</sub>=1.22 ·10<sup>-4</sup>om<sup>-1</sup>sm<sup>-1</sup> . Bu eritmaning ekvivalent elektr o`tkazuvchanligini, dissosilanish darajasini va OH^- ionlar konsentratsiyasini toping. NH₄OH uchun _{ }=271 om^-1sm².
Yechimi. λ_E = λ_c · V · 1000 tenglamadan foydalanib , ekvivalent elektr o`tkazuvchanlikni aniqlaymiz:

Dissosiyalanish darjasini formula orqali aniqlab olamiz:
 

OH ^– ning konsentratsiyasi NH₄OH ning konsentratsiyasi bilan dissosiyalanish darajasi ko`paytmasiga teng .

(OH^-) =a (NH₄OH)=0.0413*0.0109=0.0413

Dissosiyalanish mvozanat konstantasini suyiltirish qonunidan topamiz.
_{ }
Izoh: _{ } - Ekvivalent elektr o`tkazuvchanlik.
<sub> </sub>- solishtirma elektr o`tkazuvchanlik
_{ } - cheksiz elekrt o`tkazuvchanlik
a - dissosiyalanish darjasi
c - eritmaning gram-ekvivalent bilan ifodalangan (narmal) konsentratsiyasi.
2-misol: AgNO₃ eritmasi eliktroliz qilinganda , katodda 0.5831g kumish ajralib chiqqan. Katod qismida, kumishga aylantirib xisoblaganda, 0.3079g AgNO₃ kamaygan. Ag⁺ ionining tashish sonini xisoblab toping.