Əli̇salam Bağirov SƏNSİz yaşaya biLMƏRƏM
Yüklə 2,64 Kb. Pdf görüntüsü
|
130 kiçik qızını isə Fransa boya maddələri sahibkarı qraf Dareyə ərə verdi. Qraf A… kürəkənlərinin hər ikisi kübar cəmiyyətinin nümayəndələri olmaqla yanaşı, həm də xeyli miqdarda var dövlət sahibi idilər. Onlar kapitalizm cəmiyyətində öz sərvət lərinin gücünə öz həyat şəraitlərini istədikləri kimi qurmağa qadir idilər. Bundan əlavə kürəkənlərin işi elə idi ki, qraf A… onlarla, kürəkənlər isə qraf A… ilə daim ticarət münasibətlərinə girə bilərdilər və yaxud da yeri gələrsə, müxtəlif şirkətlərlə rəqabət aparmaq üçün öz müəssisələrini müvəqqəti də olsa birləşdirə bilərdilər. Bu isə insanın gündəlik həyat şəraitinin təsadüfə bağlı olduğu bir cəmiyyətdə, belə bir cəmiyyətin üzvü üçün, ən doğru yol idi. Öz cəmiyyətinin oğlu olan qraf A… bütün bunları yaxşı anlayırdı. İkinci bir tərəfdən, bu qohumluq qızları üçün də pis deyildi. Öz təbiətlərinə və tərbiyə üsullarından yaranan vərdişlərinə görə istədikləri ar zularına çatan qızlar zəhmətsiz, alın təri axıtmadan bol pul la təmin olunacaqdılar və onlar bu pulları istədikləri kimi xərcləyəcəkdilər. Kürəkənlərin hər ikisini düşündürən məsələ qraf A…nı qızlarına qoşacağı cehizlər idisə, qızların da hər ikisini düşündürən məsələ ərə gedəcəkləri kəsin vardövləti olmuşdu. Kapitalist dünyagörüşü daxilində qızlar atalarının bu xeyirxahlığından narazı ola bilməzdilər. Çünki onlar bu yolla öz mühitlərinin tələb etdiyi sərvətə nail olurdular. Bu radan ortaya belə bir məsələ də çıxır, hansı əqidəyə nail olur san ol, öz arzuna çatmaq üçün hökmən mübarizə aparmaq lazımdır. Əkstəqdirdə, həyat səndən öz arzuna çatmaqdan ötrü müxtəlif təsadüflərə bel bağladığın üçün öz intiqamını alar, sən arzuna çata bilməzsən. Bu isə həyatda yaşayan hər bir canlı üçün məhv olmağa bərabər bir haldır. Aradan bir müddət keçir. Artıq qraf A… qocalmışdır. O, sanki öz ölümünün yaxınlaşdığını hiss edib, qızlarını yanına 131 çağırtdırır. Qızları atalarının çağırışına gəlirlər. Qraf A… hər ikisini süzüb sözə başlayır: – Övladlarım, ömrümün son anlarını yaşadığımı hiss edirəm. Həyatda demək olar ki, heç bir arzum qalmamışdır. Sizi xoşbəxtliyə çatdıra bildiyim üçün şadam. Xoşbəxt ata yam ki, ömrümün son anlarını ərsəyə çatmış övladlarımın gözlərinin qarşısında yaşayıram. Həyatdan köçməyə hazırla şan bir kəs üçün bundan böyük bir xoşbəxtlik ola bilməz. Təki siz mehriban və şad yaşayın. İndi isə əllərinizi mənə verin. Onlar hər ikisi əllərini atalarına uzadırlar. Ataları onların əllərini birləşdirib sözünə davam edir: – Bilirəm, bu əllər bir azdan yenə də ayrılacaqdır və mənim atalıq qayğım sizin üçün yenə də iki bərabər hissəyə bölünəcəkdir. Mən istəyirəm ki, öz ömrümü sizə bağışlayandan sonra, mənim sərvətim də sizin aranızda belə bərabər hissəyə bölünsün. Bunları deyib qraf A… əbədi olaraq gözlərini yumdu. Qızları üçün isə gözlənilən son nəticə onun ağzından çıxan axırıncı sözləri oldu. Mərhum qraf A…nın qızları Klara və Seara idi. FƏSİL 11 Paris şəhəri. Artıq burada da yazın ilk rişələri görünmək dədir. Qarlı və çovğunlu qış özünün bütün sazaqlı və şaxtalı əlamətləriylə arxada qalmışdır. Sanki təbiət ilk cücərtiləri və çiçəkləri ilə üzərində yaşayan, onu duymağa və qavramağa malik olan bütün canlılara «həyatda yaşamaq doğurdan da gözəldir» fikrini əyani surətdə sübut etməyə çalışır. Təbiət elə bir görünüşə malik idi ki, ən kobud hissləri belə tumar lamağı bacarırdı. Sanki təbiətdəki bu dəyişikliklərlə əlaqədar insanların psixologiyasında da dəyişikliklər əmələ gəlmişdi. 132 Onlar birbiri ilə zarafatlaşır, ətrafı şən qəhqəhələrlə daha da rəngarəngləşdirirdilər. Bu insanı valeh edən ruhoxşar ça larlığa quşlar da bizim üçün qayğısız görünən öz nəğmələri ilə gözəl əlavələr edirdilər. Bir sözlə, sanki təbiət insanlara, insanlarsa təbiətə gözəl görünməyə çalışırdılar. İlin belə bir fəslində də öz ruhi düşkünlüyünü aradan qaldıra bilməyən kəs öz taleyindən küsməlidir. Həyatda xoş bir ümidlə yaşa maq istəyən hər bir kəs isə özündə sağlam ruh tərbiyə etməyi bacarmalıdır. Onsuz da bizi qane etməyən ömür payımızdan artıq bir neçə qəlpə də qoparmamaqçün. Bəli, təbiətin belə bir görünüşə malik olan vaxtı idi. Təbiətin bu qış çağında Klara ilə Seara qraf Şoka məxsus malikanənin bağçaya tərəf olan otaqlardan birinin külafirən gisində əyləşib söhbət edirdilər. Qadınlara məxsus xüsusi şirinliklə edilən bu söhbətin əsas məğzi, onların öz gündəlik həyat şəraitindən, tələbatından irəli gələn məsələlərdən ibarət idi. Kimsəni isə özünə cəlb etməyə çalışan qadınların rolunu bütün incəlikləri ilə məharətlə oynamağa çalışan Klara sözə başladı. Bu səsdəki cəlbedicilik, doğurdan da, böyük cazibə qüvvəsinə malik idi. O, incə bir səslə dedi: – Düzdür, Seara, biz bir övlad kimi atamız tərəfindən bi zim üçün miras qalan hər nə vardısa öz aramızda bərabər surətdə bölüşdürdük. Lakin çox təəssüf edirəm ki, bu küllü sərvətin özü belə, yenə də mənim ruhumu, eynimi o qədər də açmağa malik deyildir. Ər evi mənim cismimlə birlikdə sanki hisslərim üçün də dustaqxanaya çevrilmişdir. Düz dür, çox vaxt istədiyim, arzu etdiyim şəkildə öz hisslərimi istiqamətləndirirəm. Lakin, rəsmiyyət xatirinə də olsa, mən bu evə gəlməliyəm. Bilirəm, ərim qraf Darenin mənə qarşı olan münasibəti, mənim ona qarşı oynadığım rolun sanki təkrarıdır. Yüklə 2,64 Kb. Dostları ilə paylaş:
|