Elmi redaktor: amea-nın həqiqi üzvü, əməkdar elm xadimi, fəlsəfə elmləri doktoru, professor Fuad Qasımzadə

əmək  vasitələrini

  təşkil 

edirlər. Əmək vasitələrinin də qaynağı təbiətdir. Əmək predmeti 

ilə əmək vasitələrinin cəmi isə 

istehsal vasitəsi

 adlanır. 

Təbii  sərvətlər  və  təbii  qüvvələr  o  vaxt 

məhsuldar  qüvvə 

olurlar ki, onlar insan əməyi sayəsində istehsalın elementlərinə 

çevrilirlər.  Cəmiyyətin  məhsuldar  qüvvələrinin  səviyyəsinin 

göstəricisi əmək məhsuldarlığıdır. 

Müasir istehsalın mürəkkəbliyi o dərəcədədir ki, onun elmi 

təşkili  zəruridir.  Elm  məhsuldar  qüvvələrin  strukturuna  daha 

çox daxil olmağa başlayır. 

418 

---

istehsalın  inkişafı  hər  şeydən  əvvəl  məhsuldar  qüvvələr 

sistemində  baş  verir,  çünki  onlar  maddi  istehsalda  ən  çevik 

elementlərdir.  Məhsuldar  qüvvələrin  strukturunda  baş  verən 

dəyişikliklər  öz  arxasınca  istehsal  prosesində  insan 

münasibətlərinin də dəyişməsinə səbəb olur. Məsələn, sosialist 

istehsalından bazar iqtisadiyyatına keçid. 

İstehsal  prosesində  insanlar  arasında  yaranan  əlaqələrə