80
Xocalı faciəsi XX əsrin ən böyük cinayəti! Həmin gün mən özüm öz
beynimi yeyirdim. Xocalı qırğınının 11 dəqiqəlik kinoxronikasına baxmamaq üçün
45 dəqiqə mübahisə edən millət vəkilləri, sizənə deyim?..
Xocalı... Gecənin qaranlığında qaçhaqaçda üç aylıq Salatını öz əlləriylə
boğan ANA (uĢaq ağlayırmıĢ, uĢağın səsini düĢmənlər eĢitməsin deyə) və dörd saat
möcüzəylə yenidən dirilən uĢaq. Xəstəxanada Salatının mənə baxan gözləri...
Qaçhaqaçda yaralı bacısını düĢmən əlinə keçməsin deyə, onun öz təkidiylə
güllələyən qardaĢ. Ürəyinə, üz-gözünə süngü sancılmıĢ bir uĢaq... DonmuĢ,
ayaqları kəsilmiĢ 18 yaĢında qız. Üzünün dərisi soyulmuĢ meyit... Gözləri
çıxarılmıĢ oğlan... Respublika Xəstəxanasının qadın Ģöbəsi həkiminin tükürpədən
söhbətləri... ÖlmüĢ anasının döĢünü əmən uĢaq... Ağıla sığmayan vəhĢiliyə,
iĢgəncəyə tuĢ olan körpə, qadın, kiĢi, qoca meyitləri...
ġahidlərdən biri deyirdi ki, saqqallılar tutulan əsir qızların səsini səs
gücləndiricilərlə uzaqlara verirdilər ki, eĢidin, çox qeyrət, qeyrət deyirsiniz...
Kimlərsə, qaĢıqla diri meymun beyni yeyibsə də, mən o gün öz beynimi
yeyirdim...
Cihad, damarlarımızda qan qaynayır, Cihad!!!
Heç nəyimiz olmasa da, dilimizi diĢləyib yeddi milyon ət kimi tüpürək
düĢmən gözünə!
Dədə Ələsgərin çəkdiyi ah - zəlzələdən güclü ruhum, ġah babam Ġsmayılın,
Babəkimin qeyrətinə sığınan torpağım, “Təbrizin” qanı tökülən torpağım,
göylərim, siz də mənə kömək olun!
Yüz min insan bəbəyinə toxunan əllərim, Tanrımın töhfəsi - qanadlarım, siz
də mənə kömək olun!
“DaĢa varlığınla inansan, daĢ göyərər”, - deyən, atamın ruhu, sən də mənə
kömək ol!
Ey gözəgörünməz, darda qalanların arxası, köməksizlərin pənahı, bir
zərrəlik hüceyrəyə dünyanı sığıĢdıran kamil sənətkar, müqəddəs ruh, sən də kömək
ol!
Kömək olaq, arxa olaq, çəpər olaq bir-birimizə, Azərbaycan oğulları qızları!
Cihad, qıĢqırır Vətən, Cihad!
Müqəddəs müharibəyə, son döyüĢə hazır olun, el oğulları, el qızları!
Olum, ya ölüm!
Paşa Qəlbinur,
tibb elmləri doktoru, professor
81
II FƏSĠL
TÜRK DÜNYASI VƏ MÜASĠR SĠYASĠ PROSESLƏR
1921-ci ilin dekabrında Türkiyə Böyük Millət
Məclisində çıxıĢında Atatürk qeyd edirdi ki, türklər
müsəlman xalqı etibar ilə öz din qardaĢlarının taleyi ilə
həmiĢə maraqlanacaq, bütün müsəlman xalqlarının
müstəmləkəçilikdən
azad
olmasını,
daha
da
çiçəklənməsini, xoĢbəxtliyini arzu edəcəkdir. Lakin
türklər heç bir vaxt bütün bu xalqların Türkiyənin
baĢçılığı altında vahid imperiyada birləĢdirmək fikrinə
düĢməməlidirlər. Atatürk bu fikirlərin qorxulu olduğunu
və heç vaxt həyata keçirilə bilməyəcəyini qeyd edirdi. O
göstərirdi ki, keçmiĢdə türklər bu cür xülya ideyaları irəli
sürməklə bütün dünyanın nifrət və qəzəbini qazanmıĢdır.
“Cənablar, biz müstəqil olmaq və yaĢamaq istəyən bir
millətik. Biz həyatımızı ancaq bu məqsədə həsr
edəcəyik”.
Lakin bütün bunlara baxmayaraq, türk xalqları
içərisində yeganə müstəqil dövlət olan Türkiyə türkçülük
ideologiyasının mərkəzinə çevrildikcə türk xalqlarının
birlik, yekdillik ideyaları son nəticədə Türkiyə ilə
bağlanırdı və müəyyən mənada bu təbii idi.
Türkçülüyün gerçəkləĢməsi uğrunda mübarizədə onun türk xalqlarına
aĢılanmasında Ziya Göy Alp xüsusilə fərqlənirdi. O, türkçülüyü “Türk millətini
yüksəltmək deməkdir” - tərifini vermiĢ, bu yüksəlməyin proqramını, yollarını və
prinsiplərini iĢləyib hazırlamıĢdı. Bu yolda ən mühüm vəzifəni Ziya Göy Alp türk
millətinin milli Ģüurunu, milli vicdanını gücləndirməkdə görürdü.
XX əsrin əvvəllərinə nisbətən türklərin sayı 3 dəfəyəcən artmıĢdır. Bir sıra
dünya siyasətçilərini və türk xalqlarının bədxahlarını qorxudan da elə budur.
Dünyada demoqrafik dəyiĢikliklər açıq-aydın türk xalqlarının, eyni zamanda
müsəlmanların xeyri nədir. Sonuncu onillikdə Azərbaycan türklərinin orta illik
artımı 2,1 faiz, özbəklərin 3 faiz, qazaxların 2,2 faiz, türkmənlərin 3 faiz,
qırğızların 2,9 faiz təĢkil etdiyi halda, Fransada əhalinin orta illik artımı 0,8 faiz,
Böyük Britaniyada 0,1 faiz, Ġsveçdə 0,08 faiz, Almaniyada 0,1 faiz, Yaponiyada
82
0,9 faiz olmuĢdur. Müxtəlif ölkələrdə əhalinin artım surətinin bu cür davam etməsi
qarĢımıza gələn əsrdə ciddi demoqrafik disproporisiyanın yaranacağını xəbər verir.
Bu isə öz növbəsində müasir siyasi proseslərə və gələcəkdə dünya siyasətinə təsir
göstərməyə bilməyəcəkdir.
Lakin dünya siyasətçilərinin türk dünyasına diqqətlərinin artması təkcə
demoqrafik “partlayıĢ”la bağlı deyildir. Son dövrlərin siyasi hadisələri türk
xalqlarının əksəriyyətini dünya siyasətinin coĢqun axarına qoĢmuĢdur. Bu prosesə
təsadüfi bir hadisə kimi baxmaq sadəlövhlük olardı. Türk dünyasının dünya
siyasətinin burulğanına daxil olması və xeyli dərəcədə ona təsir etməyə
baĢlamasına tarixin qanunauyğun inkiĢafının nəticəsi kimi baxılmalıdır. Sovet
imperiyasının dağılması nəticəsində türkdilli xalqları təmsil edən beĢ müstəqil
dövlətin yaranması qüvvələr nisbətinin dəyiĢməsində mühüm əhəmiyyət kəsb edir.
Ġndi BirləĢmiĢ Millətlər TəĢkilatında altı türk dövləti təmsil edilmiĢdir. Bir sıra
türkdilli xalqların muxtar qurumlarının möhkəmlənməsi dövlətçilik ənənələrinin
bərpa edilməsi yolunda ciddi addım saymalıdır. Türkdilli xalqların təmsil etdikləri
müstəqil və muxtar dövlət qurumları ciddi siyasi, iqtisadi, hərbi, ərazi potensialına
malikdir. Altı müstəqil türk dövlətinin (Azərbaycan, Qazaxıstan, Qırğızıstan,
Özbəkistan, Türkiyə, Türkmənistan) və Rusiya Federasiyasına daxil olan və
əhalisinin əksəriyyətini türkdilli xalqlar təĢkil edən altı muxtar qurumun
(Tatarıstan, BaĢqırdıstan, ÇuvaĢiya, Saxa, Tuva, Qaraçay-Çərkəz) ərazisi 8,2
milyon kvadratkilometr, əhalisinin sayı isə 126 milyondur. Bura Çin
Respublikasının sahəsi 1,7 milyon kvadratkilometr, əhalisi 15 milyona yaxın olan
Sintszyan-Uyğur muxtar rayonunu da daxil etməklə türk xalqlarının yaĢadıqları
arealın aydın mənzərəsini yarada bilərik.
Türk dünyasının yuxarıda adları çəkilən ölkələrində ildə təxminən 200
milyon tondan artıq neft, 160 milyard kubmetr qaz. 250 milyon tona yaxın kömür
çıxarılır. 17 milyon ton polad, 9 milyon tona yaxın çuqun, 16 milyon ton qara
metal prokatı, 350 milyard kilovat-saat elektrik enerjisi, 3 milyon tondan artıq
pambıq lifi, müasir silahlar, avadanlıq, maĢm və mexanizmlər istehsal edən
zavodlar, müxtəlif məhsullar buraxan fabriklər fəaliyyətdədir. Türk xalqlarının
ərazilərində becərilən taxıl və digər yeyinti məhsulları nəinki özlərini, onlarca
digər ölkə xalqlarını da dolandıra bilər. Qazaxıstan ərazisində keçmiĢ SSRĠ-yə
məxsus nəhəng Baykonur raketburaxma kompleksi, nüvə silahı arsenalı da bu
potensiala əlavə edilə bilər.
Bütün bunlarla yanaĢı, qeyd edilməlidir ki, türk dünyasının qabaqcıl
ölkələrin inkiĢaf axınına qoĢulması yolunda ciddi çətinliklər və maneələr
Dostları ilə paylaş: |