Ərşad Namazalı
174
ASLAN DƏRƏSİ
Aslan d
ərəsi – Horadiz kəndindən Füzuliyə gedən şosse yolun
şərqində, Rzalılar məhəlləsindən yuxarıda iri bir dərədir. Kəndimizdə
şəxsi adlardan düzəldilmiş mənfi və müsbət relyefi olan yer adları
mühüm yer tutur.
D
ərələr axar suların erroziya fəaliyyəti nəticəsində yaranan, xətti
istiqam
ətində uzanan və təbii şəraitdə qeyri bərabər enən mənfi
relyef formasıdır. Dərələr dib və yamac hissələrinə ayrılır.
“Aslan d
ərəsi”nin adının yaranması, onun ətrafında olan
t
əpəliklərin “yatmış aslana” oxşaması ilə bağlıdır.
Son zamanlar Aslan d
ərəsinin ətəklərində Rzalılar məhəlləsinin
yuxarı tərəfində fərdi evlər tikib yaşayırdılar.
BABI NOVU
Babı novu – Horadiz kəndindən cənub tərəfində, Saqqızlı
m
əhəlləsindən aşağıda yerləşən taxta körpünün alt hissədir.
Toponimin t
ərkibində “Babı” sözü çox güman ki, keçmişdə
köç
əri həyat sürən Babı adlı ərəb tayfasının adını özündə əks etdirir.
Bel
ə rəvayət var ki, İranda XIX-əsrin ortalarında “Bab”
tayfasından olan Mirzə Əli Məhəmməd yaşayıb və onun tərəfindən
ortaya atılan “babı” dini təriqəti ilə əlaqələndirilir.
Babı novunun ərazisindən 15 km cənub-şərqdə Babı kəndi
mövcuddur v
ə bu adların oxşarlığı, bunların arasında hər hansı bir
əlaqənin olduğu şübhəsizdir. Babı novu sözünün tərkibində “nov”
sözünün komponenti fars dilind
ə “su oyuğu” mənasına uyğun gəlir.
Lakin
əsl mənada “nov” su keçən “qurğu” və “oyuq” mənasında
işlədilir. Qabaqlar bura daşla hörülmüş və üstü taxta ilə
örtüldüyünd
ən, bu yerə “Taxta körpü” də deyirdilər.
Babı novunun şimal-şərq tərəfində geniş açıq sahənin qurta-
racağındakı hündür təpəliklərdən gələn yağış suyu həmin yerdən
keç
ərək, kənd bağına və Qozlu çaya tökülür.
Horadiz s
əni unutmadım...
175
BƏYALI DƏRƏSİ
B
əyalı dərəsi – kəndin qərb və yuxarı tərəfindən, Dəli çaydan
q
ərbdə, çayın sağ hissəsində qeydə alınan obyektdir. Bəyalı dərə-
si Teşnək dəmyə əkin sahəsinə aid olub, ərazisi 170 hektardır.
Bu ad bu d
ərənin mənfi relyefində XX əsrin ortalarında evi olan
v
ə burada yaşayan Bəyalı kişinin adı ilə bağlıdır.
Deyil
ənlərə görə, Bəyalı kişi diqqətcil olub, sayılıb seçilən
kişilərdən biri kimi tanınıb. Özü də
k
əndin şimalında, lap qurtaracağında
onun evi B
əyalı dərənin ən hündür
tir
əsində, yamacında idi.
Mehdi
oğlu Bəyalı kişi üç qardaş
olublar: B
əyalı, Bayramalı və Mehralı.
Bayrama
lının üç övladı olub – Əli,
Z
əhra və Sürəyya. Əli cavan 9 yaşında
v
əfat edib. əvvəl anaları Cəvahir, sonra
is
ə ataları Bayramalı vəfat etdiyi üçün
B
əyalı kişi öz himayəsinə götürüb.
Mehralının övladı olmayıb. Mehralı kişi
öz dövrünün sözükeç
ən, qolu qüvvəli
adamlarından biri kimi ətraf rayonlarda tanınıb. Məhz onun
say
əsində Mehdi kişinin övladları kəndin ən yuxarısında məskunlaşıb.
Bundan
əlavə deyə bilərəm ki, Bəyalı kişinin övladları oxuyub
savadlı, vəzifə sahibi olublar. Bəyalı kişinin 4 oğlu: - İbrahim,
Mehdi, Əziz, Əhməd və 2 qızı: - Zibeyda, Xanım olub; Əziz –
tanınmış alim, Əhməd tanınmış sualtı gəmi kapitanı, İbrahim -
tanınmış mühəndis və onun oğlu Tacəddin isə - Azərbaycanın
Müdafi
ə Naziri vəzifəsində işləmiş və hərbi rütbəsi – general
mayordur.
BURĞA BAĞI
Burğa bağı – Burğa dərəsindəki Burğa bulağından aşağıda qeydə
alınan bağdır. Bu bağda cürbə-cür meyvələr vardı. Bağın yanında
toyuq ferması da var idi və bu fermaya kolxoz tərəfindən müdir
B
əyalı dərəsinin görünüşü
Əvdil, Qardaşxan və Bəhrəm
Ərşad Namazalı
176
əvvəllər Əliyev Kalbalı, sonra İsmayılov Yağnalı, daha sonra isə
Namazalıyev Famil olmuşdur.
Burğa bağının yanında yaşayış üçün tikili bina və kolxoz
heyvanları üçün ot tayaları var idi. Burğa toyuq-cücə saxlamaq üçün
olduqca çox
əlverişli yer idi.
BURĞA DƏRƏSİ
Burğa dərəsi – Horadiz kəndindən şərqdə, Aşağı Abdürrəhmanlı
k
əndinin torpağı ilə həmsərhəddə qeydə alınan toponimdir. Burda
Horadiz k
əndinin dəmyə əkin sahəsi olub, hər il taxıl əkilir və sahəsi
150 hektardır.
K
ənd ağsaqqallarınin dediyinə görə burada tez-tez burulğan
kül
əklər olduğundan ulularımız bu yerə “Burğa” adı vermişlər.
D
əmyə yeri olsa da, taxıl zəmilərində həmişə bol taxıl məhsulları
olurdu. Biz uşaq vaxlarında tez-tez Burğa dərəsinə şomun, dağqozu
v
ə dombalan(yer alması) yığmağa gedərdik.
ÇİNAR DƏRƏSİ
Çinar d
ərəsi – Hüngütlü kəndindən şimalda, üzümlük sahələ-
rind
ən şərqdə, Seyrək dərədən yuxarıda qeydə alınan toponimdir.
Burada
əvvəllər Hüngütlü kəhrizinin üstündə Çinar ağacı
olduğundan bu dərəyə “Çinar dərəsi “ adı verilmişdir.
ÇƏLTİK TƏHNƏSİ
(Darı təhnəsi)
Ç
əltik təhnəsi (Darı təhnəsidə deyirlər)– Horadiz kəndindən 4
km c
ənubda, Qozlu çayın sağ tərəfində, Bakı – Zəngilan magistral
yolunun şimalında, “Lələ düzü” ilə Dəyirman boynu arasında olan
sah
ədə yerləşir. Deyilənə görə çox-çox qabaqlar bu yerdə çəltik
əkərmişlər və elə buradaca xırmanda döyülüb apararmışlar.
Ulularımız belə rəvayət edirlər ki, Füzuli rayonunun ərazisin-
d
əki Azıx mağarasında qədim adamlar burada çəltik əkərmişlər və bu
“Ç
əltik təhnəsi”ndə hazırlayıb düyünü apararmışlar.
Dostları ilə paylaş: |