EvrimTeorisi indd

Evrim Teorisi, Felsefe ve Tanrı

178

Teorisi’ni kendi dışındaki görüşlerden ayırt eden temel özel-

liği; bütün türlerin, cinslerin, familyaların, takımların bütün 

özelliklerinin birbirlerinden evrimleşmek suretiyle oluştuğunu 

iddia etmesidir. Oysa pulkanatlı güveler ile ilgili gözlemde, bu 

güvelerden belli bir renkte olanın diğerine göre oranının de-

ğişmesi söz konusudur. Hiçbir şekilde bu gözlem, ne pulka-

natlı güvenin oluşumunu, ne de pulkanatlı güveden herhangi 

yeni özellikli bir canlının oluştuğunu göstermektedir. Türle-

rin her birinin ayrı ayrı yaratıldığını kabul edenler de türle-

rin bireylerinin birbirlerinden farklı olduğunu zaten kabul et-

mektedirler. Bu yüzden türlerin bazı bireylerini eleyip, bazı 

özelliklere sahip bireylerinin oranını arttıran bir mekanizma; 

türlerin birbirlerinden bağımsız yaratıldıklarını savunanlarca 

da kabul edilebilir. Zaten farklı insan ırklarının tek bir çiftten 

türediğini veya farklı köpeklerin melezlenmesi yoluyla büyük 

çeşitlilik elde edilebileceğini kabul eden anlayış, türün kendi 

içinde farklı varyasyonları oluşabileceğini veya yakın türlerin 

ortak bir atadan gelebileceğini rahatça kabul edebilir. Bundan 

dolayı, ispinoz kuşlarının zaman içinde alt-türlere veya yakın 

türlere dönüşmesini, türlerin bağımsız yaratılışını savunanlar 

da rahatça kabul edebilirler. Pulkanatlı güveler olsa olsa do-

ğada, ‘doğal seleksiyon’un işleyen mekanizmalardan biri ol-

duğunu gösterebilir. 

Daha önce belirtildiği gibi doğal seleksiyonun varlığının, 

bütün türlerin tüm özelliklerinin doğal seleksiyon mekaniz-

ması yoluyla evrimleştiklerini gösterdiğini ileri sürmek man-

tık açısından hatalıdır. Verdiğim benzetmede, Ahmet’in sağ-

lıklı ayakları ve lastik ayakkabıları olduğunu ispat etmenin, 

Ahmet’in 1.000 metreye zıpladığını ispat ettiğini sanmak ne 

kadar hatalıysa; doğal seleksiyonun varlığını göstermenin, 

---

Evrim Teorisi'nin Değerlendirilmesi

179

bilimsel açıdan bütün türlerin farklı özelliklerinin de bu me-

kanizmayla oluştuğunu ispatladığını sanmak da buna benzer 

bir yanlıştır.

SİRKE SİNEKLERİ VE MUTASYONLAR

Doğal seleksiyon ile var olan türlerin çevrelerine nasıl uyum 

sağladığı ve canlıların niçin ‘tasarımlı gibi’ gözüktüğü açık-

lanmaya çalışılır. Çevreye uyum sağlayamayan ve ‘tasarımlı 

gibi’ gözükmeyen canlıların elenmesi, var olan türlerin çev-

reye uyumlu olmasının ve ‘tasarımlı gibi’ gözükmelerinin se-

bebi olarak sunulur. Göründüğü gibi doğal seleksiyon aslında 

var olan türlerin nasıl ürediğinden ziyade, çevreye uyumsuz 

ve ucube görünümlü canlıların neden gözlenemediğini açık-

lamakta kullanılan bir mekanizmadır. Doğal seleksiyonun ele-

meye karşı koruması için gerekli hammaddeyi sağlayan ise 

genetikteki değişikliklerdir. Canlının genetiğinde oluşan de-

ğişikliklere mutasyon denir ve mutasyonlar; laboratuvar orta-

mında, hızlı üreme avantajları gibi sebeplerle özellikle sirke 

sineği (Drosophila) üzerinde, X ışını vermek gibi müdahale-

ler ile gözlemlenmiştir. Hiçbir canlının üzerinde, mutasyon ile 

ilgili deney ve gözlemler, sirke sineğindeki kadar çok uygu-

lanmamıştır. Sirke sineğinden her yıl birçok yeni kuşak elde 

edilir ve bir çifti yüzlerce yavru verebilir.

380

Sirke sineğiyle yapılan deneylerin önemi yüzünden, Ev-

rim Teorisi’ni anlatan kitapların çok büyük bir kısmında sirke 

sineğiyle ilgili laboratuvar çalışmalarına yer verilir.

381

 Evrim 

Teorisi’nin gözlemsel ve deneysel verilerle desteklenmediğine 

dair itirazlara, eğer gözlemsel ve deneysel verilerin var olduğuna 

dair bir cevap verilecek olsaydı, bu cevabın sirke sinekleriyle 

380  John Maynard Smith, Evrim Kuramı, çev: Hüsen Portakal, Evrim Yayınevi, İstan-

bul, (1997), s. 180.

381  Sylvia S. Mader, Biology, 5. Baskı, Mc Graw Hill, Boston (1996), s. 316.

---

Evrim Teorisi, Felsefe ve Tanrı

180

yapılan deneylerden gelmesini beklemek doğal olurdu. Biyo-

loji kitapları sirke sineğinin, mutasyon sonucu, iki kanadının 

dört kanada çıkan bazı bireylerine yer verirler. (Söz konusu 

ekstra kanatlar, dengeyi sağlayan bir çift organ yerine oluşur. 

Dört kanatlılığa sebep olan bu mutasyon, denge organlarının 

oluşumunu tetikleyen dizi yerine kanat oluşumunu tetikleyen 

diziyi aktifleştirir, bu sebeple kanat oluşturma dizisi çalışma-

ması gereken bir durumda fazladan tekrar çalıştırılarak yeni 

bir çift kanat üretir.) Oysa bu kanatlar işlevsel değildir, ilave 

kanatların uçmayı sağlayacak kasları yoktur. Bu yüzden bu 

kanatlar canlıya dezavantaj getirmektedir. İki başlı veya üç 

kollu bir insan nasıl sakat oluyorsa, X ışınlarıyla radyasyona 

uğratılıp yeni doğan bireylerinde fazladan kanatlar oluşan 

sirke sinekleri de sakat olmaktadır. Jonathan Wells’in benzet-

mesine göre dört kanatlı sirke sineğinin kanatları, uçak göv-

desinden sarkan işe yaramayan bir çift gevşek kanada benze-

mektedirler. Bu uçak belki yere inebilir, fakat uçuş kabiliyeti 

kusurludur. Dört kanatlı sirke sinekleri üreme zorluğu çeker-

ler ve laboratuvar ortamında muhafaza edilmezlerse, sirke si-

neği türünün içinde yok olurlar.

382

Sirke sineği üzerinde yapılan deneylerde, mutasyona uğra-

tılan sirke sineklerinin vücut ve göz renginin değiştiği, vücut 

büyüklük ve şeklinde farklılaşma olduğu gözlemlenmiştir.

383

 

Fakat yepyeni özellikleri olan bir cinsin oluşumu gözlemlen-

memiştir. Bir canlıya sadece avantaj sağlayacak (faydalı) bir 

mutasyon da, Evrim Teorisi için bir delil niteliği taşımayacak-

tır. Örneğin daha önce incelediğimiz koyu renkli pulkanatlı 

güveler bir mutasyon sonucu oluşmuş ve bu mutasyon onların 

kuşlar tarafından yenmemesi için faydalı olabilir. Bazı bak-

terilerin antibiyotiğe karşı direnci de yararlı bir mutasyonla 

382  Jonathan Wells, Icons of Evolution, s. 186.

383  Theodosius Dobzhansky, Evolution, Genetics and Man, s. 83.

---