5
deyil, ruhundadır. Bu il yüz yaşını qeyd etdiyimiz Əhməd Cəmil heç vaxt şöhrət əsiri
olmamış, xalqa, torpağa qırılmaz tellərlə bağlanmışdır. Heç təsadüfi deyil ki, Nazim
Hikmət onu kökləri torpağın dərin qatlarında olan əzəmətli bir çinar ağacına bənzədib.
Cəmilzadə Əhməd Səttar oğlu 1913-cü il oktyabrın 30-da İrəvanda sənətkar
ailəsində anadan olmuşdur. 4 yaşında ikən atasını itirmiş, anasının himayəsi altında
böyüyüb boya-başa çatmışdır. İbtidaii və orta təhsilini Gəncə şəhər orta məktəbində
aldıqdan sonra, 1930-1933-cü illərdə Bakıda Ali Pedoqoji İnstitutun ədəbiyyat
fakültəsində təhsilini davam etdirmişdir.Ali təhsilini bitirdikdən sonra bir müddət
Şəmkirdə və Gəncədə orta məktəb müəllimi işləmişdir. Gəncədə işlədiyi illərdə o,
qəzet və jurnal səhifələrində günün vacib tələbləri ilə səsləşən bir sıra şeirlər də qələmə
almışdır: “Dünyanın gözəlliyi”, “1914”, “Bu yerlər”, “Şübhə”, “Xatirə”, “Yadigar”,
“Qoca aşıq”, “Şahinlər”, “Vətən”, “Səhər-səhər”, “Xoşbəxt uşaqlara”, “Can nənə bir
nağıl de” və başqaları bu şeirlərdəndir.
Müharibə zamanı isə “Döyüş zərbəsi” qəzetində, 1942-ci ildə Şimali Qafqaza
gələrək orada “Hücum“ və “Vətən uğrunda” qəzetlərində çalışmağa başlamışdır.
1943-cü ildə Qafqaz uğrunda döyüşlərdə yaralanan Əhməd Cəmil Bakıya gəldikdən
sonra, burada da ədəbiyyat qəzetinin məsul katibi vəzifəsində çalışmışdır. Müxtəlif
illərdə Azərbaycan Sovet Yazıçılar Birliyində məsləhətçi, “Ədəbiyyat qəzeti”ndə ədəbi
işçi, məsul katib işləmiş, sonra Yazıçılar İttifaqına məsul katib seçilmişdir. Əhməd
Cəmilin yaradıcılığı dövlət tərəfindən qiymətləndirilmiş, əsərləri 1975, 1979-cu illərdə
Bakıda, 1965-ci illərdə Moskvada çap olunmuş, yaradıcılığına aid məqalələr yazılmış,
dərc edilmişdir. Şeirləri vaxtaşırı “Hücum”, “İnqilab və mədəniyyət”, “Dağıstan
füqərası” və başqa qəzet və jurnallarda dərc edilmişdir. 1942-1943-cü illərdə cəbhə
qəzetlərində əməkdaşlıq etmiş, və o, “Yadigar”, “Əsgər qardaşıma”, “Şaxta
baba”,1943-cü ildə “Can nənə bir nağıl de” adlı şeirlərini çap etdirmişdir.
Vaxtında gəlmişik bu dünyaya biz
Bu dünya yenidən qurulmalıydı.
Alovlar içində çalxanan dəniz
Şəfəqlər içində durulmalıydı.
Təkcə bu parça yox, onlarla şeiri imkan verir deyək ki, kimdən, nədən, həyatın
hansı sahəsindən yazırsa yazsın, fərqi yoxdur, Əhməd Cəmil bizim günlərin, bu
dünyanı yenidən quranların, sabaha ümidlə nur saçanların şairidir. O hadisələri tipik
mahiyyətinə, oxucunun zövq və təbiətinə uyğun seçir, fikrin sadə, orijinal ifadəsini
verir. Dərin fəlsəfi və bədii ümumiləşdirmələrə üstünlük verən Əhməd Cəmil adi
təsadüfi hadisələrdən yazmırdı, insanda böyük inam və ümid axtarırdı. O, novator
sənətkar kimi özünə və yaradıcılığına qarşı son dərəcə tələbkar idi. Az yazır, amma
mənalı yazırdı. Şeirləri üzərində səbir və təmkinlə işləyirdi. Duymadığı, daxilən
yaşamadığı hadisələri, mənasını dərk etmədiyi hadisələri qələmə almırdı. Şeirin daxili
bütövlüyünə, ahəng və musiqililiyinə, sözlərin yerində işlənməsinə xüsusi əhəmiyyət