Fanni o‘qitishdan maqsad

I. TEXNOGEN TUSDAGI FAVQULODDA VAZIYATLAR

---

*
I. TEXNOGEN TUSDAGI FAVQULODDA VAZIYATLAR
Transport avariyalari va halokatlari:
Kimeviy xavfli
ob’ektlardagi
avariyalar:
Yong’in
-portlash xavfi mavjud
bo’lgan ob’ektlardagi
avariyalar:
Energetika va kommunal tizimlardagi avariyalar:
Radioaktiv va boshqa xavfli hamda ekologik jihatdan zararli moddalardan foydalanish yoki ularni
saqlash bilan
bog’liq
avariyalar:
Gidrotexnik halokatlar va avariyalar:
Odamlar o’limi bilan bog’liq bo’lgan va zudlik bilan avariya-qutqaruv ishlari o’tkazilishini hamda zarar
ko’rganlarga shoshilinch tibbiy yordam ko’rsatilishini talab qiladigan maktablar, kasalxonalar, kinoteatrlar va
boshqa ijtimoiy yo’nalishdagi ob’ektlar, shuningdek uy-joy sektori binolari konstruktsiyalarining to’satdan
buzilishi, yong’inlar, gaz portlashi va boshqa hodisalar.

---

*
ekipaj a’zolari va yo’lovchilarning o’limiga,
*
havo kemalarining to’liq parchalanishiga
yoki qattiq shikastlanishiga hamda qidiruv va avariya-qidiruv ishlarini
talab qiladigan aviahalokatlar;
*
yong’inga, portlashga, harakatlanuvchi tarkibning buzilishiga sabab
bo’lgan va temiryo’l xodimlarining, halokat hududidagi temiryo’l
platformalarida, vokzallar binolarida va shahar imoratlarida bo’lgan
odamlar o’limiga, 
*
shuningdek tashilayotgan kuchli ta’sir ko’rsatuvchi zaharli modda
(KTZM)lar bilan halokat joyiga tutash hududning zaharlanishiga olib
kelgan temiryo’l transportidagi halokatlar va avariyalar (ag’darilishlar);
1. Transport avariyalari va halokatlari:

---

2. Kimeviy xavfli
ob’ektlardagi
avariyalar:
atrof-tabiiy muhitga kuchli ta’sir qiluvchi zaharli moddalarning
(avariya holatida) otilib chiqishiga va shikastlovchi omillarning
odamlar, hayvonlar va o’simliklarning ko’plab shikastlanishiga olib
kelishi mumkin bo’lgan yoki olib kelgan darajada, yo’l qo’yiladigan
ancha ortiq miqdorda sanitariya-himoya hududidan chetga chiqishiga
sabab bo’ladigan kimyoviy xavfli ob’ektlardagi avariyalar, yong’in va
portlashlar.
3. 
Yong’in
-portlash xavfi mavjud
bo’lgan ob’ektlardagi
avariyalar:
texnologik jarayonda portlaydigan, oson yenib ketadigan hamda boshqa yong’in
uchun xavfli moddalar va materiallar ishlatiladigan yoki saqlanadigan
ob’ektlardagi, odamlarning mexanik va termik shikastlanishlariga, zaharlanishiga
va o’limiga, asosiy ishlab chiqarish fondlarining nobud bo’lishiga, Favqulodda
vaziyatlar hududlarida ishlab chiqarish va odamlar hayot faoliyatining
buzilishiga olib keladigan avariyalar, yong’inlar va portlashlar;

---

4. Energetika va kommunal tizimlardagi avariyalar:
sanoat va qishloq xo’jaligi mas’ul iste’molchilarining avariya tufayli
energiya ta’minotisiz qolishiga hamda aholi hayot faoliyatining buzilishiga
olib kelgan GES, GRES, TETSlardagi, tuman issiqlik markazlaridagi, 
elektr tarmoqlaridagi, bug’qozon qurilmalaridagi, kompressor va gaz
taqsimlash shoxobchalaridagi va boshqa energiya ta’minoti ob’ektlaridagi
avariyalar va yong’inlar;
aholi hayot faoliyatining buzilishiga va salomatligiga xavf tug’ilishiga olib
kelgan gaz quvurlaridagi, suv chiqarish inshootlaridagi, suv quvurlaridagi, 
kanalizatsiya va boshqa konmunal ob’ektlardagi avariyalar;
atmosfera, tuproq, yer osti va yer usti suvlarining odamlar salomatligiga
xavf tug’diruvchi darajada kontsentratsiyadagi zararli moddalar bilan
ifloslanishiga sabab bo’lgan gaz tozalash qurilmalaridagi, biologik va
boshqa tozalash inshootlaridagi avariyalar.

---

*