72
da obyektiv, üzürlü səbəblərdəndirsə, o müsəlmanın səyləri,
əməlləri və nəhayət, üzrü qəbuldur.
Sual:
Moskva çoxmilyonlu, izdihamlı qeyri-müsəlman
şəhəridir. Metro vaqonlarında, kiçik tutumlu marşrut
avtobuslarında sərxoş, itini qoltuğuna vuran və İslama zidd
digər əməl sahibləri ilə yanaşı getməli olursan. Bu bizim
üçün günah, ya haram sayılırmı?
Cavab:
Dediyiniz icbari həyat tərzinin sizin üçün
günahı və ya qəbahəti yoxdur. Amma çalışmaq lazımdır ki,
dediyiniz
şəxslər
rütubətli,
nəm
olsalar,
onlara
toxunulmasın.
Sərnişinlərin
sıx
olduğu
nəqliyyatda
ətrafınızdakıların üst-başları quru olarsa, eybi yoxdur.
Sual:
Rusiya şəraitində əgər bir məscidin bünövrəsini
din xadimi ilə yanaşı, həmin şəhərin qeyri-müsəlman meri
qoyursa, tikinti də müvafiq olaraq hər iki tərəfin yardımı ilə
həyata keçirilərsə, bu doğru sayıla bilərmi? Məlumdur ki,
burada şəhərin büdcəsi həm də haram vəsaitlə formalaşır.
Cavab: Məscid tikintisi üçün möminlərin vəsaiti, halal
ianələr, yardımlar ortaya qoyulursa, bu zaman mənbəyi
şübhəli olan vəsaitlərdən imtina edilir. Yox, əgər bu cür
təşəbbüs və ya imkan yoxdursa, onda dediyiniz qaydada
məscid tikintisinə irad tutmaq olmaz.
Mərcəyi-təqlid idarəsinin Moskva şəhərindəki filialının
müqəllidləri ilə əlaqələrini lazımınca dəyərləndirir, Әhli-
bеyt (ə) аrdıcıllаrının mətbuat nümunələri və burada dərc
edilən materiallarla maraqlanır, dəyərli tövsiyələr verir.
73
Şeyx Mәhәmmәd Fazil Lәnkәrani
dәftәrхаnаsının nümаyәndәliklәri
MOSKVA
Ayətullah Hacı Şeyx Әhməd Xudai 2 ilə yaxındır ki,
mərcəyi-təqlid,
ayətullahül-üzma
Məhəmməd
Fazil
Lənkəraninin Moskvada səlahiyyətli nümayəndəsidir. Qısa
müddət ərzində müdrik alim təvazökarlığı, qayğıkeşliyi,
hidayət yolunun səbrli təbliğatçısı kimi tanınmışdır. Şeyxin
iştirak etdiyi məclislər müsəlmanlar üçün əsl dərs prosesini
xatırladır. Yüzlərlə müdavim onu dinləyir, qeydlər edir,
sonra suallarına cavab ala bilirlər. Artıq 2 dəfə ramazan
ayını, bir Aşuranı və İmamın (ə) təziyəsini yola vermiş
Hacı, Rusiya şəraitində - dinlər, məzhəblər arasında
təriqətini saxlamış dindаşlаrа daxili bir sevinc, əminlik bəxş
edə bilmişdir.
1993-cü ildən Bakıda ayətullahül-üzma Məhəmməd
Fazil Lənkəraninin nümayəndəsi işləmiş, 4 il sonra
mərcəyi-təqlidin təklifi ilə Qum şəhərinə çağırılmışdır. Son
illər Moskvaya keçmiş müttəfiq respublikalardan, uzaq
xarici ölkələrdən axının güclənməsi, Cəfəri məzhəbinə
qulluq etməli müsəlmanların itaətində kənar təsirlərin
güclənməsi nəzərə alınaraq təcrübəli, dünyagörmüş Hacı
Şeyx Әhməd Xudai Rusiya paytaxtına göndərilmişdir.
İşə Moskvada İslami durumla tanışlıqdan başlayan Hacı
maarifçiliyin gücləndirilməsinə böyük ehtiyac olduğu
qənaətinə gəlir. Özü iki müstəqil və üç tərcümə əsərinin
müəllifi olan alim Moskva şəraitində kitablarının ifа еdə
biləcəyi rolu doğru qiymətləndirərək tezliklə Qur’ani-kərim
təfsirinin rus və Azərbaycan dillərində olan iyirmi cildliyin
74
mövcud nüsxələrini gətirdib paylayır. Şəri məsələlərə aid,
namazqılma qaydaları, məsumlarla bağlı kitablar tez bir
zamanda oxucularını tapır. Hacı buyurur ki, Azərbaycan
əhlinin əksəriyyəti Cəfəri məzhəbinə qail olduğundan orada
başa düşülmək problemi yoxdur. Moskvada iqlim, ərazi
genişliyi, vaxt çatışmazlığı, bürokratik əngəllər və s.
müşküllərlə yanaşı, dinlər və təriqətlərin təzyiqi işləməyi
çətinləşdirir.
Xudai ağa özü gördüyü işlərdən, hidayət yolunda
fəaliyyətindən könülsüz danışır və bunu təvazökarlıqdan
uzaq sayır. Çətinliklə də olsa, bir sıra şeyləri öyrənirik. Ağa
deyir: “Allah-təala qismət edib Moskvada yaşayan və dini
təhsili olan gəncləri bir araya yığa bilmişik. Həftədə bir dəfə
onlarla görüşümüz olur (аğa onlara dərs keçir – red.).
Günləri çörək qazanmaqla keçən bütün müsəlmanları bir
araya toplamaqdan, onlarla iş aparacaq müəllimlərlə
görüşüb təcrübə mübadiləsi etmək daha faydalıdır. Hər
cümə axşamı Kumeyl duası oxuyuruq. Çərşənbə axşamı
Təvəssül duası günüdür. “İnter Azərbaycan” kabel
televiziyası ilə həftədə 45 dəqiqəlik maarifçilik mövzusunda
dini proqram hazırlamaq da bizə qismət olub. Qur’an
dərsləri qoymuşuq, ərəb-fars dilini öyrənirik.
Moskvada Azərbaycan dilində nəşr olunan dini
qəzetlərdə məqalələrlə mütəmadi çıxış etmək boynumuzda
bir haqdır. Bir sözlə, İslamın sıravi əsgərləriyik.”
Xudai ağanın oturduğu nümayəndəlik heç zaman boş
olmur. Әn müxtəlif dini, şəri məsələlərlə bağlı gündə
onlarla müsəlman ona müraciət edir. Müxtəlif ünvanlara
məclis aparmağa dəvət alır. Rusiyanın ən ucqar
şəhərlərindən belə onun ziyarətinə adamlar gəlir. Arada
yarım saat fasilə olan kimi Şeyx Әhməd Xudai ibadət edir,
Qur’an oxuyur, xütbələrə hazırlaşır. Әməkdaşımız onun
fəaliyyətini müxtəlif vaxtlarda izləmiş və şəklini çəkmişdir.
Onu da qeyd edək ki, hörmətli alim Rusiyada – Moskvada
Dostları ilə paylaş: |