FəLSƏFƏ fənni üzrə proqram tibb və tibb təmayüllü ixtisaslı mütəxəssislər üçün


Orta əsrlərdə Qərb və Şərq fəlsəfəsi



Yüklə 51,19 Kb.
səhifə4/18
tarix18.05.2022
ölçüsü51,19 Kb.
#87289
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   18
FELSEFE kitab formasi proqram 2020

Orta əsrlərdə Qərb və Şərq fəlsəfəsi. Orta əsrlər fəlsəfəsinin teosentrik paradiqması. Orta əsrlər fəlsəfəsinin əsas mərhələləri. Xristian dini ehkamlarının yaradılması və təbliği – apologetika və patristika. M.Avqustinin (354-430) təlimi. Orta əsrlər sxolastikası və onun mərhələləri. Ümumi anlayışların (universalilərin) təbiəti haqqında mübahisə: realizm (Duns Stott, Foma Akvinalı) və nominalizm (İohann Rostselin, Ulyam Okkam). F.Akvinalının (1125-1274) sxolastik təlimi. Orta əsrlər fəlsəfəsində təbiətə, insana, zəkaya və iradəyə münasibət. İradə azadlığı. Tarixin sakrallığı
Orta əsrlərdə Şərq fəlsəfəsinin xüsusiyyətləri. İslam Şərqi fəlsəfəsinin nəzəri mənbələri. Ərəbdilli islam fəlsəfəsində varlıq və idrak məsələləri. Ortodoksal İslam sxolastikası – kəlam. Cəbbarilər və qədərilər. Mötəzililik. Əşşarilik (mütəkəllimlər). “İslam peripatetizmi (məşşaizm)”. Əl-Kindi (800-874), Əl-Fərabi (871-950), İbn-Sina (980-1031), Ömər Xəyyam (1040-1123), Əl-Qəzali (1054-1111), “Müsəlman renessansı”. İbn-Röşd (1126-1198), İbn-Xəldun (1332-1406), C.Rumi (1207-1273).
Sufilik təlimi. (VIII-IX əsrlər). İbn əl Ərəbi (1165-1240) “Vəhdət-əl-Vücud”, “Vəhdət-iş Şühud”, “Fəna və Bəqa” təlimləri. İslam neoplatonizmi. İşraqilik təlimi. İslam panteizmi. Hürufilik
Orta əsrlərdə Azərbaycanda ictimai fəlsəfi fikir: Ə.Bəhmənyar (993-1066), N.Gəncəvi (1141-1209), Ş.Sührəvərdi (1154-1191), M.Şəbüstəri (1287-1920), N.Tusi (1201-1274), İ.Nəsimi (1362-1417), M.Füzuli (1494-1556). Azərbaycan ictimai-fəlsəfi fikrində humanizm və digər mütərəqqi ideyalar. Orta əsrlər Azərbaycan fəlsəfi fikrinin müasir dövr üçün əhəmiyyəti
Avropada klassik fəlsəfə. İntibah, Yeni dövr və Maarifçilik fəlsəfəsi. İntibah dövrü fəlsəfəsinin paradiqması: antroposentriz və humanizm. XV əsr İntibah dövrü naturfəlsəfəsi. Panteizm. N.Kuzanski (1401-1464). N.Kopernik (1473-1543). Heliosentrizm təlimi. C.Bruno (1548-1600), Q.Qaliley (1564-1642). İ.Kepler (1571-1630)
Yeni dövr fəlsəfəsi (XVII əsr). Yeni dövr fəlsəfəsində “on he Zoon” (varlıq həyatdan ibarətdir) paradiqması. Dinin, ehkamçılığın, orta əsrlər sxolastikasının tənqidi. Elm inqilabları və dünyanın mexaniki mənzərəsinin təşəkkülü. İ.Nyuton (1643-1727). Fəlsəfədə metafizik idrak metodu. İ.Nyutonun dinamizmi (1643-1727). R.Dekartın (1596-1650) rasionalizmi, onun idealizmi və dualizmi. F.Bekonun empirizmi (1561-1626), fəlsəfə paradiqması T.Hobbsun (1588-1679), B.Spinozanın (1632-1677), V.Leybnitsin (1646-1716) və C.Lokkun (1692-1704) fəlsəfi təlimləri. C.Berklinin (1685-1753) subyektiv idealizmi. D.Yumun (1711-1776) aqnostsizmi. Solipsizm. Yeni dövrdə fəlsəfə və təbabət.
Maarifçilik fəlsəfəsi. Fransız maarifçilərinin insan təlimi. F.M.Volterin (1694-1778), J.J.Russonun(1712-1778) maarifçi ideyaları. XVIII əsrin fransız materializmi: Didro (1719-1784), Holbax (1729-1789), Helvetsiy (1715-1778), Lametri (1709-1751). Maarifçilik fəlsəfəsində varlıq və idrak nəzəriyyəsi problemləri.

Yüklə 51,19 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   18




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə