Fənn: “Ailə təbabəti”


Əgər xəstə tamamilə şifahi deyilsə, heyət reaksiyalarına və emosiyalarına əsaslanaraq prosedurlar və ağrının idarə olunması ilə bağlı qərarlar qəbul edir



Yüklə 0,93 Mb.
səhifə3/33
tarix23.12.2023
ölçüsü0,93 Mb.
#154543
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   33
Günay. PDF. Ailə Təbabəti

Əgər xəstə tamamilə şifahi deyilsə, heyət reaksiyalarına və emosiyalarına əsaslanaraq prosedurlar və ağrının idarə olunması ilə bağlı qərarlar qəbul edir.

Tibb bacıları fəsadların qarşısını almağa çalışırlar


Tibb bacıları həyati göstəricilərə (təzyiq, nəbz, temperatur, qan şəkəri) nəzarət edir, tənəffüs problemi və ağrı olmaması üçün xəstəni izləyir, xəstənin su balansına nəzarət edir, yıxılmaların uçotunu aparır. Fəsadların qarşısını almaq üçün zədə və ya vuruş üçün tibb bacısı qayğısı vacibdir.“Reanimasiyadan və ya evdən bizə müraciət edən ağır xəstələrdə tez-tez yataq yaraları olur. Bizim vəzifəmiz dekubit yaralarını sağaltmaq və yeni yaraların yaranmasının qarşısını almaqdır.
Hərəkət qabiliyyəti məhdud olan xəstələrdə tez-tez baş verən ağırlaşmalar:
• yataq yaraları;
• dərinin qıcıqlanması;
• tromboemboliya və tromboz;
• tənəffüs yollarının xəstəlikləri;
• mədə-bağırsaq problemləri;
• anoreksiya və kaxeksiya;


Hamiləlik
Hamiləlik-bir qadının bədənində baş verən dəyişikliklərlə birlikdə dölün doğulması prosesidir. Bu, yumurtanın döllənməsindən və uşağın doğulmasına qədər olan dövrü əhatə edir. Hamiləlik dövründə qadın orqanizmində baş verən əhəmiyyətli anatomik və fizioloji dəyişikliklər dölün qidalanması və inkişafının təmin edilməsinə yönəldilir və bədənin hər bir orqanına təsir göstərir. Orta hesabla, hamiləlik təxminən 9 ay (266-270 gün), həddindən artıq 250-285 gün davam edir. Tam inkişaf etmiş döl 221 gündə formalaşır. Konsepsiyanın dəqiq tarixi bilinmədiyi üçün gözlənilən doğuş tarixi adətən son menstruasiya dövrünün ilk gününə (yeni yumurtalıq follikulunun yetişməsinin başlanğıcı) 7 gün əlavə edilməklə və öyrəniləndən 9 ay hesablanmaqla müəyyən edilir. tarix (Negele qaydası). 50% hallarda doğuş gözlənilən tarixdən ± 7 gün ərzində, 95% hallarda - ± 14 gün ərzində baş verir.
Hamiləliyin diaqnostikası
Hamilliyin əlamətlərini həkim-ginekoloqlar şübhəli, inandırıcı və dəqiq qruplara bölür. Şübhəli əlamətlərə dad və qoxu hissiyyatının, iştahın dəyişməsini, yorğunluğu, ürəkbulanma və qusmanı, sifət və məmə areolalarının hiperpiqmentasiyasını və həmçinin tezləşmiş sidik ifrazını aid edirlər.
İnandırıcı əlamətlərə aybaşı ləngiməsini, süd vəzlərinin böyüməsini və ağrılığını və həmçinin ginekoloji müayinə zamanı aşkarlanan bir sıra əlamətləri aid etmək olar. İnandırıcı simptomlar uşaqlıqdankənar hamiləliyi inkar etmir. Dəqiq əlamətlərə döl yumurtasının USM-də tapılması, dölün ürəkdöyünməsi (hamiləliyin 7-9 həftəliyindən doppleroqrafiyada aşkarlanır), dölün tərpənməsi (ana 16 həftədən hiss edir) aiddir.
Laborator müayinələrə sidikdə xorionik qonadotropinin təyini (implantasiyadan 1-2
həftə sonra və ya aybaşı ləngiməsinin ilk günləri cavab verir) aiddir.
İlk dəfə müraciət edərkən həkim sorğu və ginekoloji müayinə aparır, USM, qanın ümumi analizini, qan qrupunu, rezus faktoru, sidiyin ümumi analizini, əkilməsini, sifilis, hepatit, ginekoloji yaxmanın müayinəsini təyin edir. Hamilə qadında hansısa xəstəlik tapılarsa, həkim əlavə müayinə təyin edə bilər.
Fəsadlaşmamış hamiləlikdə baxış ayda bir dəfə, 28-36 həftə ərzində 2 həftədən bir, 36 həftədən sonra isə hər həftə aparılır. Çəkinin artımı requlyar ölçülür, arterial təzyiqə və ödemlərin olmasına nəzarət edilir, dölün ürəkdöyüntüsünə qulaq asılır.
Hamilə qadın qlükozuriya (sidikdə şəkər) və proteinuriyanı (sidikdə zülal) inkar etmək üçün requlyar olaraq sidik analizi verməlidir.
Hamiləliyin əlamətləri
Qarın həcminin artması hamiləliyin ehtimal olunan əlamətlərindən biridir. Onlar subyektiv və ya obyektiv məlumatlara əsaslana bilər. Bununla belə, hazırda ultrasəs diaqnostikasının (ultrasəs) mamalıq praktikasına geniş tətbiqi ilə əlaqədar olaraq, ginekologiya və mamalıq üzrə klassik dərsliklərdə təsvir olunan hamiləlik əlamətləri artıq o qədər də əhəmiyyətli deyil.
Şübhəli (ehtimal olunan) əlamətlər (subyektiv məlumatlara əsasən):
• qusma və ya ürəkbulanma (xüsusilə səhərlər), qoxuda, iştahda və ya yemək vərdişlərində dəyişikliklər;
• müəyyən qoxulara qarşı dözümsüzlük;
• sinir sisteminin disfunksiyaları (yuxululuq, süstlük, əhvalın tez-tez dəyişməsi, başgicəllənmə, halsızlıq, əsəbilik);
• tez-tez sidiyə getmə;
döşlərin şişməsi, onların yüksək həssaslığı;
• üzdə, məmə nahiyəsində, qarının ağ xətti boyunca dəri piqmentasiyasının dəyişməsi (intensivləşməsi);
• süd vəzilərində, bud nahiyəsində, qarın dərisində hamiləlik çapıqlarının (zolaqlarının) görünməsi (uzatma izləri);
• qarın həcminin artması.Ehtimal olunan əlamətlər (müayinə zamanı müəyyən edilən obyektiv əlamətlər):
• dölün hərəkət hissi (nullipar qadınlarda 18-20 həftə, çoxlu qadınlarda - 16-18 həftə);
• amenoreya (aybaşının olmaması);
süd vəzilərinin böyüməsi
• vajinanın və uşaqlıq boynunun selikli qişasının siyanozu;
• uşaqlıq yolunun formasının, həcminin, konsistensiyasının dəyişməsi (daxili mamalıq müayinəsi ilə);

Yüklə 0,93 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   33




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə