Naxçıvan Dövlət Universiteti
Memarlıq və Mühəndislik fakültəsi
Fənn: Torpaqşünaslıq
İxtisas:Meliorasiya su təsərrüfatı tikintisi mühəndisliyi, II kurs
2016-2017- ci tədris ili (yaz)
1
Mikro aqreqatların ölçüsü nə qədərdir?
a) 0,25 mm-dən kiçik
b) 0,30 mm-dən kiçik
c) 0,45 mm-dən böyük
d) 0,50 mm-dən böyük
e) 0,25 mm
2
Hansı fraksiyanın ölçüsü düzgün deyil?
a) daş: >3;
b) orta qum: 0,5-0,25;
c) xırda qum: 0,25-0,5;
d) fiziki gil: <0,01;
e) çınqıl: 3-5.
3
Tropik səhralarda fiziki aşınmanın intensivliyi asılıdır:
A)ifrat nəmlənmə şəraitindən
B)sutkalıq temperatur amplitudunun kiçik olmasından
C)sutkalıq temperatur amplitudunun böyük olmasından
D)yağınların miqdarının və buludluluğun çox olmasından
E)çay şəbəkəsinin sıx olmasından
4
Hansı torpaqlar strukturlu hesab olunur?
a) Areqatların miqdarı 55%-dən çox olan;
b) Aqreqatların miqdarı; 60%-dən az;
c) Aqreqatların miqdarı 70%-dən az;
d) Aqreqatların miqdarı 65%-dən az;
e) Aqreqatların miqdarı 55%-dən az.
5
Torpağın münbitliyini müəyyən edən əsas göstərici:
A)relyefin xüsusiyyətləri
B)torpaq horizontları
C)ana süxurlar
D)humusun miqdarı
E)mexaniki tərkib
6
Bərk fazanın sıxlığı hansı aralıqda olur? a) 0,65-0,70; b) 0,3-0,5; c) 0,2-1,4; d) 0,4-1,6; e) 0,7-
1,6.
7 Torpağın ümumi məsaməliliyi hansı düsturla hesablanır? a) Püm=( 1-dv/d ) ×100; b) Püm= (
1+dv/d ) ×100; c) Püm=( 1×dv/d ) ×100; d) Püm=( 2+dv/d ) ÷100; e) Püm=( 2-dv/d ) ×100.
8
Hansı torpaqlar məsaməli olur? a) struktursuz torpaqlar b) strukturlu torpaqlar c) quru
torpaqlar d) sarı torpaqlar e) heç biri
9
İlkin mineralların ölçüsü? a) 0.01mm; b) 0.001 mm-dən böyük; c) 0.1 mm; d) 0.00001 mm-
dən kiçik; e)0.5 mm
10
Daha geniş yayılmış ilkin minerallara aid deyil? a) kvars b) çöl şpatı c) proksenlər d) slyuda e)
qum
11
Törəmə minerallar arasında hansı fərqləndirilmir? a) bəsit duz mineralları; b) hidroksid
mineralları; c) gil mineralları; d)qum mineralları; e) oksid mineralları.
12
Torpağın hansı hissəsi skelet hissə adlanır? a) >1mm; b) <1mm; c) >2mm; d) <2mm; e)
=3mm.
13
Torpağın hansı hissəsi narın hissə adlanır? a) >1mm; b) <3mm; c) =2mm; d) =1mm; e) <1mm.
14
Torpağın münbit strukturu daha ətraflı kim tərəfindən öyrənilmişdir? a) Williams b)
Dokuçayev c) Kaçiniski d) Doyarenko e) Tyuli
15
Hansı torpaqlar strukturlu,struktursuz v az strukturlu olmaqla 3 yerə bölünür? a) Qum və
qumlucalı b) Gilli və gillicəli c) Çınqıllı d) Daşlı e) heç biri
16 Torpaq əmələ gətirən süxurlar neçə növə bölünür. A)2 B)3 C)4 D)6 E)8
17 Aşınmanın neçə növü vardır? A)2 B)3 C)6 D)4
18 Topağşünaslığın tədqiqat metodlarına aid deyil. A)müqaisəli coğrafi metod. B)stasionar
metod. C)mexaniki metod. D)modelləşdirmə metodu. E)relyefin plastikası metodu.
19
Torpaq profili nədir?
A)torpaq horizontlarının cəmidir
B)Humusun miqdarının artmasıdır
C)torpağın münbit hissəsinin dağılmasıdır
D)torpağın strukturunun pozulmasıdır
E)torpağın keyfiyyətinin yaxşılaşdırlmasıdır
20
Delivual süxurlar digər süxürlardan hansı xüsusiyyətləri ilə fərqlənir? A)çeşidlənməsi və lay-lay
düzülməsi ilə. B)sel və su axınların fəaliyyəti nəticəsində yaranması ilə. C)çay daşqınları zamanı
yaranması ilə. D)çeşidlənməməsi ilə. E)fərqlənmir.
21
Relyefin neçə forması var? A)2. B)4. C)5. D)3. E)6
22
Hidromorf torpaqlar hansı dərinlikdə formalaşır? A)3m. B)5m. C)7m. D)4m. E)3m-dən az.
23 Torpaq neçə fazadan ibarətdir? A)4. B)2. C)3. D)5. E)6
24
Torpağın fazalarına aid deyil. A)bərk faza. B)maye faza. C)cansız faza. D)canlı faza.
E)qazşəkilli faza
25
İlkin minerallar hansı süxura aiddir? A)alüvial. B)metamarfik. C)maqmatik. D)çökmə.
E)elüvial.
26
Aşınma nəyə deyilir? A)kimyəvi tərkibini dəyişmədən,dağ süxurların və mineralların mexaniki
parçalanmasıdır. B)aşınma dağ süxurları və onları təşkil edən mineralların atmosfer,hidrosfer
və biosfer amillərinin təsiri altında kəmiyyət və keyfiyyətcə dəyişməsindən ibarət mürəkkəb və
müxtəlif proseslərin məcmusudur. C)əsas torpaq əmələ gətirən süxürlara deyilir. D)dağ
süxurları və mineralların yaranması ilə baş verən parçalanmadır. E)kimyəvi tərkibini
dəyişmədən,dağ süxurları və mineralların mexaniki parçalanmasına deyilir.
27 Aşınma neçə zonaya ayrılır? A)5. B)3. C)2. D)7. E)6
28 Metamorfik süxurlar daha çox hansı ərazilərdə rast gəlinir? A)ən cavan dağlıq ərazilərdə.
B)düzən ərazilərdə. C)dağlıq ərazilərdə. D)göllərdə,çaylarda. E)hamısında
29
Terraslaşdırma adlanır?
A)faydalı qazıntı yataqlarının istismarı nəticəsində pozulmuş torpaqların bərpası
B)mineral və üzvü gübrələrin verilməsi yolu ilə torpaqların məhsuldarlığının artırlması
C)heyvandarlıq və əkinçilik üçün yararlı iolan torpaqların sahəsinin artırılması
D)əkinçilik üçün yaralı torpaqlarda kollektor-drenaj şəbəkəsinin yaradılması
E)yamaclarda eroziyanın qarşısını almaq üçün yaradılan yaruslar
30
Akkumikasya nə deməkdir? A)aşınma. B)qabarma. C)çəkilmə. D)çökdürmə. E)dalğalanma
31 Aşınma proseslərinin davamlı olan süxurlar hansılardır? A)çökmə süxurlar. B)metamorfik
süxurlar. C)maqmatik süxurlar. D)maqmatik və çökmə süxurlar. E)heç biri
32
Meliorasiya nədir?
A)rütubətli ərazilrədə suvarılan çay dərələridir
B)torpaqların məhsuldarlığının artırılmasına yönəldilən kompleks tədbirlər sistemidir
C)havanın 10°C-dən yuxarı fəal temperaturlar cəmidir
D)əkinə yararlı torpaqların şorlaşmasıdır
E)torpaqların səmərəsiz istifadə nəticəsində sıradan çıxmasıdır
33
Torpağın keyfiyyeti hansı gösterici ilə müəyyən olunur?
a)məsaməliliyi ilə b)şoranlığı ilə c)münbitliyi ilə d)turşuluğu ilə e) pH -ilə
34
Bataqlıqların geniş yayıldığı və kimyəvi aşınmanın intensiv başverdiyi ərazilər üçün səciyyəvidir:
A)rütubətlik əmsalının vahiddən kiçik olması
B)temperatur amplitudunun böyüklüyü
C)ifrat rütubətlənmə şəraiti
D)çay və göl şəbəkəsinin sıxlığının az olması
E)buxarlanmanın yağıtıdan çox olması
35
Çökmə süxurları əmələ gətirən əsas səbəblər:
A)zələzlələr
B)vulkanlar və onların püskürmə materiallarının toplanması
C)tektonik qalxmalar və enmələr
D)daxili proseslərin təsiri nəticəsində aşınmış süxurların toplanması
E)xarici proseslərin təsiri nəticəsində parçalanan süxurların toplanması
36 Torpağın münbit qatının yağış suları vasitəsilə yuyulub aparılması prosesi necə adlanır? a)qar
eroziyası b)su eroziyası c)külək eroziyası d)hava eroziyası e)qurunt eroziyası
37
Elmi dildə torpaq necə adlanır?
a)biokos b)biotop c)biosfer d)biosegenez e)biogesenez
38
V.Dokuçayevin fikrincə torpaq neçə amilin təsirindən yaranmışdır? a)5 b)7 c)9 d)10 e)11
39
Maqmatik süxurlar yer qabığınının dərin qatlarında qaldıqda və ya yer səthinə çıxdıqda necə
adlanır?
A)çökmə,intruziv
B)Effuziv,çökmə
C)intruziv ,maqmatik
D)effuziv ,metomorfik
E)intruziv,effuziv
40
Dakuçayevin verdiyi 5 amile hansi aid deyil? a)torpaq əmələ gətirən amillər b)su və daş
c)bitki və heyvanat aləmi d)iqlim və relyef e)zaman
41
Materiklərin birinci torpaq xəritəsi kim tərəfindən hazırlanmışdır? a)Dokuçayev
b)Gerasimov c)Praslov d)Kozanov e)Kelloq
42
Allüvial süxurlar nəyin nəticəsində formalaşır?
A)güclü sel
B)çay daşqınları
c)ana süxurun
d)yağış və ərinti suları
e)buzlaqlar
43
Dellüvial süxurlar nəyin nəticəsində formalaşır?
A)güclü sel
B)çay daşqınları
c)ana süxurun
d)yağış və ərinti suları
e)buzlaqlar
44 Maqmatik süxurların nəçə növü vardır A)1 B)7 C)3 D)2 E)5
45 Maqmatik süxurlar litosferin nece faizini teskil edir A)10% B) 35 % C)42% D)70%E)95%
46 Güclü sel,su axınlarının fəaliyyəti nəticəsində formalaşan süxurdur:
A)Prolüvial B)elüvial C)göl çöküntüləri d)delüvial E)flüvialqlasial
47
Torpağın sıxlığı nədir?
A)Torpağı təşkil edən mineralların xarakterindən asılıdır
B)Təbii halda götürülmüş mütləq nəm torpaq həəcminin kütlə vahididir
C)Torpaqda üzvü maddələr nə qədər çox olarsa sıxlıq bi o qədər az olur
D)Təbii halda götürülmüş mütləq quru torpaq həəcminin kütlə vahididir
E)heç biri
48
Üzvü maddlərdə bərk fazanın sıxlığı hansı aralıqlarda dəyişir?
A)0,7-2,5 B)2,8-3 C)0,2-1,4 D)2,1-5,18 E)2,4-2,65
49 Neçə əsas torpaqəmələgətirən süxur var A)10 B)9 C)8 D)7 E)6
50
Ekvatorial süxurlar azərbaycanin hansi bolgesinde yerlesir A)Böyük qafqaz B)talis daglarinda
C)Bazar düzundə D)Zəngəzurda E)Baba dagda
51
Göl cöküntülərinin tərkibi nə ilə fərqlənir A)qumun tərkibi B)cınqılın tərkibi C)qumluca D)gillicə
tərkibi E)Gilin tərkibi
52
Göl cöküntüləri nəyin nəticəsində yaranir A)Küləyin B)yağışın C) təzyiqin D) qarın
E)temperaturun
53
Dənizin sahil xəttində yerini dəyişməsi hansı çöküntülərin əmələ gəlməsinə səbəb olur?
A)dellüvial B)dəniz C) alliviual D)eol E)moren
54
Denudasiya nədir?
A)süxurların hamar sahələrdə toplanması
B)torpaqların şoranlaşması
C)süxurların aşınması,parçalanması,alçaq sahələrə aparılması
D)süxurların aşınması,parçalanması,alçaq sahələrdə çökdürülməsi
E)çaylarda gətirmə konuslarının yaranması
55 Torpaqların rütubətlənməsinə görə neçə növü var A)3 B)10 C)8 D)7 E)9
56 Torpaqlar neçe fazadan ibarətdir A)4 B)7 C)9 D)8 E)10
57
Atmosfer torpaqlarında qurunt sularınin dərinliyi nə qədərdir A)1m B)6m dan cox C)5m D)3m
E)2m
58
Süxurların fiziki aşınması harada sürətlə baş verər?A)ekvatorda B)tayqada C)meşə zonasında
D)tropik səhralarda E)rütubətli çöllərdə
59 H.Zərdabini torpaq haqqında fikirləri nə ilə bağlıdır A) dağ süxurlarının aşınması torpaq əmələ
gələn amillərdən B) torpagin üst qatından C) münbitliyindən D)relyefindən E)düzgünlüyündən
60 Mil və Şirvan düzlərində təqdiqat aparan alimlər A)H.Əliyev M.Salmanov B)K. Ələkbərov M.
Salayev C) Zaxarov Kamranov Kamenski D) Həsənov Əliyev E)Abdullayev Ağayev
61
Torpaqşunaslıq nəyə deyilir? A)Atmosferin üst qatı B)Torpağın formalaşdığı süxurlara
deyilir C)Torpaqşünaslıq, torpaqlar onların əmələ gəlməsi, tərkibi, quruluşu və kənt
təsərüfatında isdifadəsi şəraitində dəyişkənliyi haqqında elimdir D)əsas torpaq əmələ gətirən
süxurlara
62 Torpaqşünaslıq elmi təlim kimi neçənci əsirdə formalaşıb? A)XX B)XVll C)XIX D)XVI E)XII
63
Torpaqşünaslıq elmi təlim kimi XIX əsrin sonlarında hansı rus alimləri tərəfindən irəli
sürülmüşdür:
1. Dokuçayev 2. Salayev 3. Kostçyev 4. Volovuyev 5. Sbirtsevin
A)2 3 5 B)1 2 3 C)1 3 5 D)3 4 5 E)2 4 5
64
Torpaqşünaslıq elmi təlim kimi Azərbaycanda kimlər tərəfindən tədqiq edilmişdir? A)H. Əliyev
Kostçyev B)Sbirtsevn, Ələkbərov, M. Abdullayev C)H. Əliyev S. Həsınov K. Ələkbərov M.
Abdullayev D)Kostçyev, Dokçayev, S. Həsənov E)Sibirtsevn, M. Abdullayev
65
Torpağa ilk elmi tərif kim tərəfindən verilmişdir? A) Salayev B)M. Abdullayev C)Dokçayev D)S.
Həsənov E)K. Ələkbərov
66
Torpaq nəyə deyilir? A) Yer süxurlarına B)Yer qatının səmərəli istifadəsinə C)Dağ süxurlarının
su, hava və müxtəlif növ canlı və cansız orqanizmlərin birgə öyrənilməsinə D)Atmosferin üst
qatına E)Yerin maqmatik qatına
67
İntruziv süxurlar yaranır:
A)maqmanın yer daxilində soyuması nəticəsində
B)aşınma məhsullarının bir yerdən başqa yerə aparılması nəticəsində
C)süxurların yuyulması nəticəsində
D)temperaturun təsiri ilə süxurların parçalanması nəticəsində
E)süxurların canlı orqanizimlər tərəfindən parçalanması nəticəsində
68 Torpaqşünaslıq tədqiqat metodları neçə yerə bölünür? A) 3 B)5 C)6 D)9 E)11
69
Miqyaslı analitik metod? A)Torpaq əmələgətirməni öyrənir B)Torpaq suxurlarını öyrənir C)Bu
metod fiziki, kimyəvi, fiziki kimyəvi və baş analiz metodlarını D)Torpağın üst və alt qatında
münbitliyi E)Torpaqda baş verən proseslərə
70
Miqyasın qiymətləndirmə metodu? A) Torpaq süxurlarını öyrənir B) Torpaq əmələ gətriməni
öyrənir C)Torpaqşünaslıqda xüsusi elmi praktiki istiqamət olan torpaq qiymətləndirilməsi
zamanı istifadə olunur D)Torpaqda baş verən proseslər E) Torpağın üst və alt qatında
münbitliyi
71
Kimyəvi çökmə süxurlar əmələ gəlirlər:
A)üzvi mənşəli süxurlardan
B)neft və qazdan
C)daş kömür və torfdan
D)suda həll olmuş maddələrin çökməsindən
E)maqmatik süxurların metomorfikləşməsindən
72
Üzvi çöküntülərə aid deyil.
A) Neft B)Torf C)əhəngdaşı D)Təbaşir E).Çaydaşı
73
Avtomorf torpaqlar yer səthində neçə metr dərinlikdə olmalıdır?
A)1 B)3 C)5 D)7 E)6
74
Ən böyük mütləq yaş hansı torpaqlara məxsusdur?
A)Dəyişikliklərə məruz qalmamış tropiklərdə B)Subtropik C)Mülayim D) Ekvatorial
E)Kontinenantal
75
Daş fraksiyasının ölçüsü necə olmalıdır?
A)>2 B) > 3 C)>4 D)>6 E)>8
76
Torpağın sklad hissəsi neçə mm olmalıdır?
A)6 B)4 C) 1 D)2 E)8
77
Hansı allotropik çevrilmə düzgündür
A)Əhəng daşı- Mərmər B)qum - fillit C) qrafit-kvars D)qranit- almaz E)şist- qneys
78
Fiziki aşınma nəyə deyilir?
A)Kimyəvi tərkibini dəyişmədən dağ süxurları və minerallarin parçalanmasıdir B)Dağ
süxurlarının parçalanmasıdir C) Əsas torpaq əmələ gətirən süxurlar D) Torpağın formalaşdığı
süxurlar E) Heç biri
79
Fiziki aşınma əvvəlcə harda başlayır A) daxildə B) səthdə C) xaricdə D) yer qabığında E)hec biri
80
Moren təpə və tirələri əmələ gəlir:
A)küləyin fəaliyyəti nəticəsində
B)axar suların təsiri ilə
C)buzlağın fəaliyyəti ilə
D)yeraltı suların fəaliyyəti ilə
E)sutkalıq temperatur amplitudasının böyük olması ilə
81 Torpaq havası torpaqda necə formada olur
A)2 B)4 C)3 D)5 E)6
82
Sıxilmış hava orta hesabla torpağın həcminin neçə % təşkil edir
A)9% B)5-8% C) 10-20% D)10 % E) 25%
83 Gilli torpaqlarda sıxılmış hava neçə faiz olur? A)9 B)7 C)5 D)12 E)13
84
Torpaq məhlulunda həllolunmuş oksigenin miqdari? A)3-7 mq/l B)7-11mq/l C)0-14mq/l D) 5-
9mq/l E) 11-18mq/l
85
Atmosferdə oksigenin miqdari
A)11% B)75% C)30% D)20.95% E) 43%
86
Torpağın hava keçiriciliyi nədən asılı deyil A)qranulametrik tərkibindən B)sıxlığından
C)nəmlikdən D) məsaməlilikdən E) strukturundan
87
Aşağıdakılardan hansı normal aerasyanın son həddi hesab olunur A)0.004 B)0.008 C)0.009
D)0.002 E)0.006
88 Torpaq havasinda karbonun konsentrasyası A)5% B)7% C)9% D) 2-3% E) 1%
89
Aerasya səraitinin tələbinə görə kənt təsərrufatı bitkilərinin düzülüşü doğrudur
A)˂qarğıdalı˂buğda˂çox illik otlar B)˃Qarğıdalı˃buğda˃çox illik otlar C)=Qarğıdalı=buğda=çox
illik otlar D)˃Qarğıdalı=buğda=çox illik otlar E))˂Qarğıdalı˃buğda˂çox illik otlar
90
Torpağın istilik xassələri haqqinda öyrənənlərə aid deyil A) Vaykov B)Budiko C) Şurgin D)Dimo
E)Dokucayev
91
Münbitlik haqinda musair telimin inkisafi kimin adi ile baglidir A) Viliams B)dokucayev
C)kacineyski D)doyaranko E) Jeyms Bond
92
Münbitliyin novlerine aid deyil A) tebii B) suni C)effektiv ve ya iqtisadi D)potensial E)Kinetik
93 Su torpaqda nece formada olur A)1 B)2 C)3 D) olmur E)hamisinda
94 Torpağın nəmliyi nə ilə ifadə olunur A) % B)mm C)Saat D)Saniye E)Tempratur
95
Təbii qüvvələrə aid deyil A) Sorbsion B)kapilyar C)osmotik D) qravitasion E)mesamelik
96 Torpaq nemliyinin vahidi ne ile ifade olunur A)N B)Pa C)ton D)sm E)A
97 Qravitasyon su neçə cür olur A)7 B)5 C)2 D)9 E)1
98
Sərbəst suyun torpaqda formalarina aiddir A)Qravitasyon və Kapilyar B) suzulub axan C) su
saxlayan D)perdecikli asili su E) kapilyar dayaqli su
99 Torpaq havasının nisbi nemliyi ne qədərdir A)100% e yaxin B)70% C)60% D)40% E)50%
100
Maksimal hidroskopikliyin göstəricisi orqanogen torpaqlarda nə qədər olur A)30-50% B)10-
30% C)50-70% D)20-40% E)70-90%
101
Torpaqşünaslıq elminin əsasını qoyan kim olmuşdur?
A) H.B.Zərdabi C) Romanov
B) Dokuçayev D) Zaxarov
102
Yer qabığının üst səthində gedən aşınmanın tipləri hansılardır?
A) Fiziki aşınma, kimyəvi aşınma, bioloji aşınma
B ) Fiziki aşınma, coğrafi aşınma, bioloji aşınma
C) Kimyəvi aşınma, fiziki aşınma, coğrafi aşınma
D) Kimyəvi aşınma, geoloji aşınma, bioloji aşınma
E) Kimyəvi aşınma,suni aşınma, coğrafi aşınma
103
Torpağın tərkibi hansı maddələrdən ibarətdir?
A) Sülb, maye və qazabənzər maddələrdən
B) Maye və bərk maddələrdən
C) Sülb, bərk və qazabənzər maddələrdən
D) Maye və qazabənzər maddələrdən
E) Sülb və bərk maddələrdən
104
Torpaqda aşağıdakı su tutumları vardır:
A) Torpağın nisbi, tam, maksimal malekulyar su tutumu
B) Torpağın minimal, fiziki su tutumu
C) Torpağın maksimal kimyəvi su tutumu
D) Torpağın fiziki, tam, molekulyar, su tutumu
E) Torpağın minimal və maksimal malekulyar su tutumu
105
Torpağın mineral hissəsi hansı hissəciklərdən
təşkil olunmuşdur?
A) Qranit, çökmə bazalt
B) Bitki mənşəli suxurlar, qum
C) Çökmə və lil
D) Çökmə, metomeorfik, qum, toz və lil
E) Qranit və lil
106
İlk dəfə humus anlayışını kim işlətmişdir?
A)Kyulbel B)Valrius
C)Tyurqon D)Dakuçayev E)Bekon
107
Moren çöküntüləri hansı fəaliyyət nəticəsində yaranır?
A) Buzlaqların B) Duzların E) Eroziyanın
C) Küləyin D) Münbitliyin
108
Şərti olaraq torpağı neçə genetik qata ayırmaq olar?
A) 5 B) 2 C) 4 D) 3 E) 1
109
Yer qabığında gedən aşınma prosesləri hansılardır?
A) Fiziki, endogen və kimyəvi aşınma
B) Fiziki, kimyəvi və üzvi aşınma
C) Kimyəvi və qeyri üzvi aşınma
D) Fiziki və üzvi aşınma
E)Heç biri
110
Torpağın plastikliyi nəyə deyilir?
A) Nəmlənən zaman torpağın həcminin genişlənməsinə
B) Torpaq hissəciklərinin bir-birindən ayıran xarici qüvvələrin
müqavimətinə
C) Torpağın müəyyən nəmlik dərəcəsində xarici əşyalara yapışması
xassəsinə
D) Kənar qüvvələrin təsiri ilə torpağın öz şəklini dəyişmə qabiliyyətinə
E) Heç birinə
111
Qazlar və uducu üzvi birləşmələr torpaqda aşağıdakı fiziki vəziyyətdə
olurlar
A) Qarışıq və adsorbsiya
B) Həllolmuş və Qarışıq
C) Adsorbsiya və həllolmuş
D) Sərbəst və sıxılmış, adsorbsiya və həllolmuş
E) Heç biri
112
Bataqlıqlaşma prosesi ne zaman baş verir?
A) Sahəyə daxil olan suların, xaric olan sulardan az olduğu zaman
B) Sahəyə daxil olan suların, xaric olan sulardan artıq olduğu zaman
C) Sahəyə daxil olan suların, xaric olmadığı zaman
D) Sahəyə daxil olan suların, sahədə səviyyəsinin qalxdığı zaman
E) Sahəyə daxil olan və xaric olan suların bərabər olduğu zaman
113
Torpaqların yuyulması üçün ən əlverişli vaxt nə vaxtır?
A) Payız, qış dövrü B) Payız, yaz dövrü
C) Yaz, qış dövrü D) Yay, qış dövrü
E) Yay, yaz dövrü
114
Çökmə süxurlar neçə qrupa ayrılır?
A)2 B)4 C)3 D)5 E)Heç biri
115
Kimyəvi aşınmanın baş verməsi üçün hansı amillər vacibdir?
A)Su, İstilik, külək
B)Karbon qazı, orqanizimlər,oksigen
C)orqanizimlər,oksigen,istilik
D)su,karbon qazı, oksigen
E)su,ana süxur,külək
116
Təcrübədə mexaniki tərkibcə torpaqlar hansı qruplara bölünürlər?
A) Yüngül, orta və ağır B)Yüngül və ağır
C) Orta və ağır D) Yüngül və orta E) Orta,
yüngül
117
Torpaq əmələ gəlmə prosesinin intensivliyi hansı amillərdən daha çox
asılıdır?
A) Üfüqi və şaquli zonallıqdan
B) İstilikdən və bioloji amillərdən
C) İstilikdən və yağıntıdan
D) Atmosfer çöküntülərindən
E) Üfüqi və bioloji amillərden
118
Effektiv münbitlik nəyə deyilir?
A) insan fəaliyyətinin məhsuludur
B) Torpağın ümumi münbitliyidir
C) Torpağın istənilən bitkiyə və bitki qrupuna münasibətdə münbitliyidir
D) Torpağın potensial münbitliyinin qiymətləndiriliməsidir
E) Potensial münbitliyin, ixtiyari iqlim və texniki iqtisadi şəraitdə bitkinin
məhsulunda reallaşmış hissəsidir
119
Mexaniki tərkibcə ağır torpaqlar necə adlanır?
A) İsti torpaqlar B) Soyuq torpaqlar C) Nəmli torpaqlar D) Şoran
torpaqlar E) Humuslu torpaqlar
120
Torpaq tərəfindən udulan və qəbul edilən istilik mənbələri aşağıdakılardan
ibarətdir.
A) Günəşin şüa enerjisi, yer kürəsinin daxili istiliyi, üzvi
qalıqların bioloji proseslər nəticəsində yaranan enerji,
radiaktiv parçalanmadan yaranan enerji.
B) Günəşin şüa enerjisi, yer kürəsinin daxili istiliyi, üzvi
qalıqların biokimyəvi proseslər nəticəsində yaranan enerji,
radiaktiv parçalanmadan yaranan enerji.
C) Kosmosdan əks olunan enerji, yer kürəsinin daxili istiliyi
D) Qeyri üzvi qalıqların fiziki proseslər nəticəsində yaranan enerji
E) Günəşin şüa enerjisi, Kosmosdan əks olunan enerji
121
Torpaqda aşağıdakı su tutumları vardır.
A) Torpağın nisbi, tam, maksimal malekulyar su tutumu
B) Torpağın minimal, fiziki su tutumu
C) Torpağın maksimal kimyəvi su tutumu
D) Torpağın fiziki, tam, molekulyar, su tutumu
E) Torpağın minimal və maksimal malekulyar su tutumu
122
Şorlaşmış torpaqların yuyulmasında hansı yuma üsulları tətbiq edilir?
A) Ləkələrlə, zolaq və şırımlarla
B) Kimyəvi meliorant verməklə, torpağa gipsin verilməsi ilə
C) Torpağa gipsin verilməsi ilə, zolaqlarla
D) Torpağa gipsin verilməsi ilə, şırımlarla
E) Heç biriylə
123
Hansı komponent ekvatordan qütbə doğru dəyişir?
A) Çay
B) Relyef
C) Torpaq
D) Süxur
E) Külək
124
Canlılar aləminin torpaq əmələ gəlmədə iştirakı ümumi şəkildə necə
adlanır?
A) Bioloji amil B) Kimyəvi amil
C) Fiziki amil D) Mexaniki amil
E) Geoloji amil
125
Torpağın şişməsi və sıxılması nəyə deyilir?
A) Torpaq hissəciklərinin bir-birindən ayıran xarici qüvvələrin
müqavimətinə
B) Nəmlənən zaman torpağın həcminin genişlənməsinə
C) Torpağın müəyyən nəmlik dərəcəsində xarici əşyalara yapışması
xassəsinə
D) Kənar qüvvələrin təsiri ilə torpağın öz şəklini dəyişmə qabiliyyətinə
E) Heç birinə
126
Narın torpaq nəyə deyilir?
A) Diametrləri 3 mm- dən böyük olan hissəciklər yığınına
B) Diametri 1 mm-dən xırda olan hissəciklər yığınına
C) Diametri 1 mm-dən iri olan hissəciklər yığınına
D) Diametrləri 3 mm- dən kiçik olan hissəciklər yığınına
E) Diametri 2 mm- dən iri olan hissəciklər yığınına
127
Torpağın duzluluğu neçə formaya ayrılır?
A)4 B)3 C)5 D)2 E)1
128
Torpağın rəngi hansı amillərin təsiri iə dəyişir?
A) İqlimdən, Bioloji amillərdən
B) Fiziki və kimyəvi xassələrindən, temperaturdan
C) Mexaniki tərkibindən, Münbitlikdən
D)Kimyəvi tərkibindən, Fiziki xassələrindən, mexaniki tərkibindən
E) Mexaniki tərkibindən, iqlimdən
129
Torpağın su qaldırma qabiliyyəti nəyə deyilir?
A) Quru torpaq kütləsinə vahid zaman ərzində daxil olan suyun miqdarına
B) Torpağın bu və ya başqa sürətlə suyu aşağı qatlara verə bilməsinə
C) Torpağın təmasda olan maddələrinin özündə saxlamağına
D) Torpağın suyu kapiliyarlarla müxtəlif hündürlüyə qaldırılmasına
E) Heç birinə
130
Yer qabığında gedən aşınma prosesləri hansılardır?
A) Fiziki, endogen və kimyəvi aşınma
B) Fiziki, kimyəvi və üzvi aşınma
C) Kimyəvi və qeyri üzvi aşınma
D) Fiziki və üzvi aşınma
E) Kimyəvi və üzvi aşınma
131
Pozulmuş torpaqların ərazilərin bərpası prosesi necə adlanır?
A) Deqredasiya B) Meliorasiya E) Eroziya
C) İrriqasiya D) Rekultivasiya
132
Torpaqda yaranan turş reaksiyanın səbəbi nədir?
A) Oksigen ionları C) Azot ionları
B) Hidrogen ionları D) Fosfor ionları
E) Oksalat ionları
133
Yeni törəmələr əmələ gəlmə etibarı ilə hansı qruplara bölünür?
A) Fiziki və Bioloji keçmişə malik olan yeni törəmələr
B) Kimyəvi və bioloji keçmişə malik olan yeni törəmələr
C) Fiziki və kimyəvi keçmişə malik olan yeni törəmələr
D) Fiziki, kimyəvi, və bioloji keçmişə malik olan yeni törəmələr
E) Bölünmür
134
Torpağın su hopdurma qabiliyyəti nəyə deyilir?
A) Quru torpaq kütləsinə vahid zaman ərzində daxil olan suyun miqdarına
B) Torpağın bu və ya başqa sürətlə suyu aşağı qatlara verə bilməsinə
C) Torpağın təmasda olan maddələrinin özündə saxlamağına D) Torpağın
suyu kapiliyarlarla müxtəlif hündürlüyə qaldırılmasına
E) Hec biri aid deyil
135
Deliüvial süxur hansı süxura deyilir?
A)Güclü sel və su axınlarının fəaliyyəti nəticəsində yaranan süxurlara
B)Cay daşqınları zamanı çökdürülən süxurlardır
C)Qədim relyefin çöküntülərini dolduran süxurlardır
D)Buzlaqlar tərəfindən yeri dəyişdırılmiş və çökdürülmüş süxurlardır
E)Yağış və ərinti suları vasitəsilə yamaclarda çökdürülmüş süxurlardır
136
Rütubətlənmə əmsalı nədir?
A)Buxarlanmanın miqdarının yağıntıya olan nisbəti
B)İllik su səfi
C) Yağıntının miqdarının buxarlanmaya olan nisbəti
D)Günəş şüasının yer səthinə təsiridir
E)Fotesintez prosesidir
137
Hansı faza torpaq fazasına aid deyildir?
A)bərk faza B) maye faza C)qazşəkilli faza D)canlı faza
E) tozşəkilli faza
138
Torpaqşünaslıq elmi təlim kimi nə vaxt yaranmışdır?
A) XIX əsrin sonlarında C) XIX əsrin əvvəllərində
B) XX əsrin sonlarında D)VIII əsrdə
E) XX əsrin əvvəllərində
139
Təcrübədə mexaniki tərkibcə torpaqlar hansı qruplara bölünürlər?
A) Yüngül, orta və ağır B)Yüngül və ağır
C) Orta və ağır D) Yüngül və orta
E) Orta, yüngül
140
Mexaniki tərkibcə ağır torpaqlar necə adlanır?
A) İsti torpaqlar B) Soyuq torpaqlar C) Nəmli torpaqlar D) Şoran
torpaqlar E) Humuslu torpaqlar
141
Torpaq eroziyasının əsas tipləri hansılardır?
A) Su və iqlim eroziyası
B) Relyef və su eroziyası
C) Külək və iqlim eroziyası
D) Su və külək eroziyası
E) Relyef və külək eroziyası
142
Landşaftın morfoloji hissələrinin görünüşünün tamami ilə dəyişməsi necə
adlanır?
A) Texnogen landşaft B) Biogen landşaft
C) Antropogen landşaft D) Təbii landşaft
E) Geloloji landşaft
143
Narın torpaq nəyə deyilir?
A) Diametrləri 3 mm- dən böyük olan hissəciklər yığınına
B) Diametri 1 mm-dən xırda olan hissəciklər yığınına
C) Diametri 1 mm-dən iri olan hissəciklər yığınına
D) Diametrləri 3 mm- dən kiçik olan hissəciklər yığınına
E) Diametri 2 mm- dən iri olan hissəciklər yığınına
144
Torpağın tərkibi hansı maddələrdən ibarətdir?
A) Sülb, maye və qazabənzər maddələrdən
B) Maye və bərk maddələrdən
C) Sülb, bərk və qazabənzər maddələrdən
D) Maye və qazabənzər maddələrdən
E) Sülb və bərk maddələrdən
145
Prolüvial süxur hansı süxura deyilir?
A)Güclü sel və su axınlarının fəaliyyəti nəticəsində yaranan süxurlara
B)Cay daşqınları zamanı çökdürülən süxurlardır
C)Qədim relyefin çöküntülərini dolduran süxurlardır
D)Buzlaqlar tərəfindən yeri dəyişdırılmiş və çökdürülmüş süxurlardır
E)Yağış və ərinti suları vasitəsilə yamaclarda çökdürülmüş süxurlardır
146
Kalloid yunanca hansı mənanı verir?
A) Lilli C) Yapışqan E) Gilli
B) Sulu D) Dənəvər
147
Canlılar aləminin torpaq əmələ gəlmədə iştirakı ümumi şəkildə necə
adlanır?
A) Bioloji amil B) Kimyəvi amil
C) Fiziki amil D) Mexaniki amil
E) Geoloji amil
148
Ana suxur torpağın təşkilində hansı rolu oynayır?
A) Torpaq kütləsi C) Bazis E) Kimyəvi amil
B) Mexaniki amil D) Fiziki amil
149
Hava və su rejiminin xarakterinə görə humus əmələ gəlmə prosesi hansı
şəraitlərdə gedir?
A) Aerob, Anereob C) Bioloji, fiziki və kimyəvi
B ) Fiziki və kimyəvi D)Yüksək temperatur, duzluluq
E) Aerob, Anereob, yüksək temperatur
150
Torpağın duzluluğu neçə formaya ayrılır?
A)4 B)3 C)5 D)2 E) 1
151
Torpağın mühüm ekoloji faktorları hansılardır?
A) Fiziki və kimyəvi faktorlar
B) Fiziki və edafik faktorlar
C) Ekoloji faktorlar, fiziki faktorlar
D) Kimyəvi və ekoloji faktorlar
E) Kimyəvi və edafik faktorlar
152
Torpaq əmələ gətirən amillər hansılardır?
A) İqlim, Ana suxur, Ərazinin yaşı
B) Canlı orqanizmlər, mantiya, relyef
C) İqlim, su, relyef
D) Mantiya , yer qabığı, su
E) iqlim, mantiya, su
153
Torpaq tərəfindən udulan və qəbul edilən istilik mənbələri aşağıdakılardan
ibarətdir.
A) Günəşin şüa enerjisi, yer kürəsinin daxili istiliyi, üzvi
qalıqların bioloji proseslər nəticəsində yaranan enerji,
radiaktiv parçalanmadan yaranan enerji.
B) Günəşin şüa enerjisi, yer kürəsinin daxili istiliyi, üzvi
qalıqların biokimyəvi proseslər nəticəsində yaranan enerji,
radiaktiv parçalanmadan yaranan enerji.
C) Kosmosdan əks olunan enerji, yer kürəsinin daxili istiliyi
D) Qeyri üzvi qalıqların fiziki proseslər nəticəsində yaranan enerji
E) Günəşin şüa enerjisi, Kosmosdan əks olunan enerji
154
Torpağın morfoloji əlamətlərinə hansılar aiddir?
A) Mexaniki tərkibi
B) Fiziki, kimyəvi xassələri
C) Qurluşu, strukturluğu, fiziki xassələri
D) Quruluşu, rəngi, strukturluğu, yeni törəmələri
E) Quruluşu, kimyəvi xassələri
155
Yer qabığında gedən aşınma prosesləri hansılardır?
A) Fiziki, endogen və kimyəvi aşınma
B) Fiziki, kimyəvi və üzvi aşınma
C) Kimyəvi və qeyri üzvi aşınma
D) Fiziki və üzvi aşınma
E) Fiziki və qeyri üzvi aşınma
156
Allüvial süxur hansı süxura deyilir?
A)Güclü sel və su axınlarının fəaliyyəti nəticəsində yaranan süxurlara
B)Cay daşqınları zamanı çökdürülən süxurlardır
C)Qədim relyefin çöküntülərini dolduran süxurlardır
D)Buzlaqlar tərəfindən yeri dəyişdırılmiş və çökdürülmüş süxurlardır
E)Yağış və ərinti suları vasitəsilə yamaclarda çökdürülmüş süxurlardır
157
Torpağın udma qabiliyyəti nəyə deyilir?
A) Torpağın təmasda olan maddələri özündə saxlamağına
B) Quru torpaq kütləsinə vahid zaman ərzində daxil olan suyun miqdarına
C) Torpağın suyu kapilyarlarla müxtəlif hündürlüyə qaldırmasına
D) Torpağın bu və ya başqa sürətlə suyu aşağı qatlara verə bilməsinə
E) Heç birinə
158
Torpaqda yaşayan bakteriyalar hansılardır?
A) Heterotrof və sapofit
B) Heterotrof və avtotrof
C) Aerob və anereob
D) Aerob və sapofit
E) Heterotrof və anereob
159
Bir dəqiqədə 1 sm2 sahəyə normal vəziyyətdə düşən günəş enerjisi necə
adlanır?
A) Günəş aktivliyi C) Günəş fəallığı
B) Günəş sabiti D) Daxili istilik
E) Radiyasiya balansı
160
Torpağın rabitəliliyi nədir?
A)nəmlikdən dağılmamaq qabiliyyəti
B)quru torpaq həcminin kütlə vahididir
C)Torpağın bərk fazasının hissəcikləri arasındakı bütün məsamələrin
ümümi həcmidir
D)Strukturun mexaniki təsirə davamlılığıdır
E)Nəm torpağın başqa cisimlərə yapışmaq qabiliyətidir
161
Hava və su rejiminin xarakterinə görə humus əmələ gəlmə prosesi hansı
şəraitlərdə gedir?
A) Aerob, Anereob C) Bioloji, fiziki və kimyəvi
B ) Fiziki və kimyəvi D)Yüksək temperatur, duzluluq
E) Aerob, Anereob, yüksək temperatur
162
Azərbaycanda torpaqşünaslıq elminin ilkin mərhələsi kimin adı ilə
baağılıdır?
A)S.Zaxarov B)B.Cəfərov C)H.Zərdabi D)Ə.Zeynalov
E)K.Ələkbərov
163
Torpağın şişməsi nədir?
A)Nəmlikdən öz həcmini genişləndirmək qabiliyyətidir
B)quru torpaq həcminin kütlə vahididir
C)Torpağın bərk fazasının hissəcikləri arasındakı bütün məsamələrin
ümümi həcmidir
D)Stukturun mexaniki təsirə davamlılığıdır
E)Nəm torpağın başqa cisimlərə yapışmaq qabiliyətidir
164
Torpağın sonrakı xassələri hansı suxur qatından daha çox asılıdır?
A) Bioloji qatdan C) Qranit qatından
B) Çökmə suxurlardan D) Münbit qatından
E) Ana suxurdan
165
Torpaq əmələ gəlmə prosesinin intensivliyi hansı amillərdən daha çox
asılıdır?
A) Üfüqi və şaquli zonallıqdan
B) İstilikdən və bioloji amillərdən
C) İstilikdən və yağıntıdan
D) Atmosfer çöküntülərindən
E) Üfüqi və bioloji amillerden
166
Moren çöküntüləri hansı süxura deyilir?
A)Güclü sel və su axınlarının fəaliyyəti nəticəsində yaranan süxurlara
B)Cay daşqınları zamanı yaranan süxurlardır
C)Qədim relyefin çöküntülərini dolduran süxurlardır
D)Buzlaqlar tərəfindən yeri dəyişdırılmiş və çökdürülmüş süxurlardır
E)Yağış və ərinti suları vasitəsilə yamaclarda çökdürülmüş süxurlardır
167
Yer qabığında gedən aşınma prosesi neçə növdür?
A) 5 B) 2 C) 4 D) 3 E) 6
168
Torpağın plastikliyi necə yaranır?
A)Günəş şüalarının təsiri ilə B) Nəmişliklə
C) kənar qüvvələrin təsiri D) Daxili qüvvələrin təsiri ilə
E) Küləyin təsiri ilə
169
Torpağın su hopdurma qabiliyyəti nəyə deyilir?
A) Quru torpaq kütləsinə vahid zaman ərzində daxil olan suyun miqdarına
B) Torpağın bu və ya başqa sürətlə suyu aşağı qatlara verə bilməsinə
C) Torpağın təmasda olan maddələrinin özündə saxlamağına
D) Torpağın suyu kapiliyarlarla müxtəlif hündürlüyə qaldırılmasına
E) Heç birinə
170
Torpağın su xassələri neçə formaya ayrılır?
A) 2 B) 4 C) 3 D)1 E) ayrılmır
171
Torpağın kapilyarlardan keçən suyun serfi hansı alimin düsturu ilə
hesablanır?
A) Aristovun B) Befaninin E)Puazelin
C) Qoldmanın D) Heç birinin
172
Torpağın yuyulması hansı eroziya növüdür?
A) Səthi eroziya C) Xətti eroziya
B) Su eroziyası D) Bataqlıq eroziyası
E) Şaquli eroziya
173
Torpağın oyulması hansı eroziya növüdür?
A) Səthi eroziya C) Xətti eroziya
B) Su eroziyası D) Bataqlıq eroziyası
E) Şaquli eroziya
174
Ana suxur torpağın təşkilində hansı rolu oynayır?
A) Torpaq kütləsi C) Bazis E) Kimyəvi amil
B) Mexaniki amil D) Fiziki amil
175
Aşınma məhsullarını əmələ gətirən amillər hansılardır?
A) Yeraltı sular, Aşınma məhsullarının ağırlığı,
B) Daxili proselər, axar sular,
C) Aşınma məhsullarının ağırlığı, axar sular, külək, hərəkətdə olan
buzlaqlar
D) Mexaniki qat, axar sular, külək,
E) Heç biri
176
Meliorasiya sözünün mənası nədir?
A) Yaxşılaşdırma
B) Təmizləmə
C) Yuma
D) Şorlaşma
E) Heç biri
177
Torpaq havası torpaqda neçə formada olur?
A)4 B)2 C)6 D)5 E)3
178
Təbii münbitlik nədir?
A) insan fəaliyyətinin məhsuludur
B) Torpağın ümumi münbitliyidir
C) Torpağın istənilən bitkiyə və bitki qrupuna münasibətdə münbitliyidir
D) Torpağın potensial münbitliyinin qiymətləndiriliməsidir
E) Təbii amillərin və torpaqəmələ gətirən proseslərin konbinasiyasından və
qarşılıqlı təsirindən asılı olur
179
Kalloid hissəciklərin əmələ gəlməsi üçün hansı üsullar var?
A) Udma və kondensasiya
B) Kondensasiya və sublimasiya
C) Udma və sublimasiya
D) Kondensasiya və dispers
E) Udma və dispers
180
Torpaq qatını nəmləndirmək məqsədi ilə aparılan suvarma necə bölünür?
A) Müntəzəm və birdəfəlik suvarma
B) Kübrələnmə suvarması, birdəfəlik suvarma
C) Müntəzəm və kübrələnmə suvarması
D) Yeraltı suvarma, birdəfəlik suvarma
E) Yağışyağdırma və kübrələmə suvarması
181
İqtisadi münbitlik nəyə deyilir?
A) insan fəaliyyətinin məhsuludur
B) Torpağın ümumi münbitliyidir
C) Torpağın istənilən bitkiyə və bitki qrupuna münasibətdə münbitliyidir
D) Torpağın potensial münbitliyinin qiymətləndiriliməsidir
E) Təbii amillərin və torpaqəmələ gətirən proseslərin konbinasiyasından və
qarşılıqlı təsirindən asılı olur
182
Torpağın neçə udma qabiliyyəti var?
A) 5 B)3 C) 4 D) 2 E) 6
183
Torpağın hansı su tutumları vardır?
A) Torpağın nisbi su tutumu, Torpağın tam su tutumu, torpağın maksimal
molekulyar su tutumu
B) torpağın mexaniki su tutumu, torpağın molekulyar su tutumu
C) Torpağın nisbi su tutumu, torpağın maksimal su tutumu
D) Torpağın kimyəvi su tutumu, torpağın tam su tutumu
E) Torpağın molekulyar su tutumu, torpağın fiziki su tutumu
184
Ən məhsuldar torpaq bunlardan hansıdır?
A)boz B)qırmızı C)qara D)şabalıdı E)boz-çəmən
185
Torpağın yapışqanlılığı nədir?
A)nəmlikdən dağılmamaq qabiliyyəti
B)quru torpaq həcminin kütlə vahididir
C)Torpağın bərk fazasının hissəcikləri arasındakı bütün məsamələrin
ümümi həcmidir
D)Stukturun mexaniki təsirə davamlılığıdır
E)Nəm torpağın başqa cisimlərə yapışmaq qabiliyətidir
186
Münbitlik haqqında müasir təlimin inkişafı kimin adı ilə bağlıdır?
A)Dakuçayev B)Vilyams C)Zaxarov D)Sibirstev E)Kostçyev
187
Ərazinin relyefi,iqlim, bitki və heyvanat aləmi,torpaqəmələgətirən
süxurlar,ölkənin yaşı hansı amillərdir?
A)torpaqəmələgətirən
B)iqlimyaradıcı
C)landşaftəmələgətirən
D)təbii zonaları əmələgətirən
E)iqlim qurşaqlarını əmələgətirən
188
Nisbi münbitlik nəyə deyilir?
A) insan fəaliyyətinin məhsuludur
B) Torpağın ümumi münbitliyidir
C) Torpağın istənilən bitkiyə və bitki qrupuna münasibətdə münbitliyidir
D) Torpağın potensial münbitliyinin qiymətləndiriliməsidir
E) Təbii amillərin və torpaqəmələ gətirən proseslərin konbinasiyasından və
qarşılıqlı təsirindən asılı olur
189
Hansı münbitliyin növü deyildir?
A)təbii B)effektiv C)potensial D)suni E)qarışıq
190
Maqmatik süxurlar yer qabığının dərin qatlarında maqmada soymuş şəkildə
qaldıqda, yaxud yer səthinə çıxmış olduqda necə adlanır?
A)intruziv,effuziv
B)çökmə,intruziv
C)Effuziv çökmə
D)İntruziv,maqmatik
E)Effuziv,metomarfik
191
Çökmə və maqmatik süxurların təbii şəraitin təsiri ilə öz görünüşünü
dəyişməsi nəticəsində hansı süxurlar əmələ gəlir?
A)Maqmatik
B)Metomarfik
C)Çökmə
D)Effuziv
E)İntruziv
192
Küləyin akkulumiyativ fəaliyyətinin təsiri ilə əmələ gələn çöküntülərdir?
A)Eol çöküntüləri
B)Deluivial çöküntülər
C)Provülial çöküntülər
D)Aliuvial çöküntülər
E)Göl çöküntüləri
193
Torpağın qranulometrik tərkibinə görə təsnifatı hansılardır?
A)Qumsal,gillicəli,gilli
B)Qumlu,qumsal, daşlı
C)Daşlı,çınqıllı,qumlu
D)Ağır gilli,orta gillicəli,narın
E)Bitişkən qum, yüngül gilli,toz
194
Fiziki udma nəyə deyilir?
A) Torpağa neytral duzlarla təsir etdikdə hissəciklərin torpaq tərəfindən
udulmasına deyilir
B) Qida elementlərinin torpaq hissəciklərinin səthi tərəfindən udulmasına
deyilir
C) Torpağa verilən müxtəlif asan həll olan birləşmələrin, torpaq
mühitindən yuyularaq udulmasına deyilir
D) Torpaq məsamələrinin hissəcikləri saxlamağı qabiliyyətinə deyilir.
E) Qida elementlərinin torpaq məsamələrində hissəcikləri saxlama
qabiliyyətinə deyilir.
195
Süni münbitlik nədir?
A) insan fəaliyyətinin məhsuludur
B) Torpağın ümumi münbitliyidir
C) Torpağın istənilən bitkiyə və bitki qrupuna münasibətdə münbitliyidir
D) Torpağın potensial münbitliyinin qiymətləndiriliməsidir
E) Təbii amillərin və torpaqəmələ gətirən proseslərin konbinasiyasından və
qarşılıqlı təsirindən asılı olur
196
Torpağın məsaməliliyi nədir?
A)nəmlikdən dağılmamaq qabiliyyəti
B)quru torpaq həcminin kütlə vahididir
C)Torpağın bərk fazasının hissəcikləri arasındakı bütün məsamələrin
ümümi həcmidir
D)Stukturun mexaniki təsirə davamlılığıdır
E)Nəm torpağın başqa cisimlərə yapışmaq qabiliyətidir
197
Torpağın əlaqələyi nəyə deyilir?
A) Nəmlənən zaman torpağın həcminin genişlənməsinə
B) Torpaq hissəciklərinin bir-birindən ayıran xarici qüvvələrin
müqavimətinə
C) Torpağın müəyyən nəmlik dərəcəsində xarici əşyalara yapışması
xassəsinə
D) Kənar qüvvələrin təsiri ilə torpağın öz şəklini dəyişmə qabiliyyətinə
E) Heç birinə
198
Aşınma prosesi hansı iki zonada müşahıdə edilir?
A)Maqmada,səthdə
B)Dərində,döşəmə süxurda
C)İlluvial,elluvial qatda
D)Səthdə,dərində
E)Keçid qatında,ana süxurda
199
Erozya prosesində ən boyuk torpaqqoruyucu rola malikdir:
A)Bitki örtüyü
B)Relyef
C)İqlim
D)Təbii şərait
E)Şumlama
200
Torpağın sıxlığı nədir?
A)nəmlikdən dağılmamaq qabiliyyəti
B)quru torpaq həcminin kütlə vahididir
C)Torpağın bərk fazasının hissəcikləri arasındakı bütün məsamələrin
ümümi həcmidir
D)Stukturun mexaniki təsirə davamlılığıdır
E)Nəm torpağın başqa cisimlərə yapışmaq qabiliyətidir
Dostları ilə paylaş: |