##Fənnin adı: Təkamül təlimi ##İxtisas: Biologiya müəllimliyi ##Şöbə

32 

 

D) Həşəratın qanadsız formalarının yaranması  

E) Kimyəvi zəhərlərlə dözümlülüyün artması  

5. Aşağıdakılardan hansı həm təbii və həm də süni seçmə üçün doğrudur?  

A) Seçmə orqanizmi üçün yarasız olmur 

B) Növlər yaranır  

C) Sort cinslər yaranır  

D) Seçmə orqanizmi üçün yararlı olur  

E) Materialını irsi dəyişkənlik verir 

6. Istiqamətləndirici seçməyə misal ola bilər:  

A) Sənaye melanizmi  

B) Quşların uzaq ölkələrə uçması  

C) Quşların isti ölkələrə uçması  

D) Otyeyən heyvanların yırtıcılardan qorunması  

E) Növlərin birgə yaşaması  

7. Dirzuptiv seçməyə nəyi misal göstərmək olar?  

A) Bal arıları 

B) Ağ xallı kəpənəklərin rəngi  

C) Seh kəpənəyinin qanadlarının quruluşu  

D) Quru ilbizinin çanağının rəngi və quruluşu 

E) Ev milçəyini  

8. Həşəratla qidalanan bitki hansı sırada göstərilmişdir?  

A) Dəvədaban 

B) Arı sarmaşığı  

C) Zəhərli milçəköldürən  

D) Şeh qaymaqçiçəyi  

E) Şehçiçəyi 

9. Üzvi təkamülün əsas istiqamətlərini müəyyən edin?  

A) Təbii seçmə 

B) Irsiyyət və dəyişkənlik  

C) Yaşayış uğrunda mübarizə  

D) Aromorfoz və idioadaptasiya 

E) Mutasiya və modifikasiya  

10. Növ üçün faydalı olan irsi dəyişkənlikləri saxlayan və toplayan nədir?  

A) Növəmələgəlmədir 

B) Təbii seçmədir 

C) Divergensiyadır  

D) Yaşamaq uğrunda mübarizə  

E) Süni seçmədir  

11.  Təkamül  prosesində  atın  beşbarmaqlı  ətrafdan  təkdırnaqlığa  keçməsi  seçmənin  hansı 

formasının nəticəsidir?  

A) Kütləvi 

B) Fərdi  

C) Süni  

D) Stabilləşdirici  

E) Hərəkətverici 

12. Hansı anlayışlar təbii seçmənin formalarını düzgün əks etdirir?  

A) Təbii və süni 

B) Kütləvi və fərdi  

C) Stabilləşdirici və hərəkətverici 

D) Tərəqqi və tənəzzül  

E) Təbii seçmə və tənəzzül  

13. Aşağıda göstərilənlərdən hansı təkamüldə daha sonra meydana gəlmişdir?  

---

33 

 

A) Sabit bədən temperaturu  

B) Qan dövranının yaranması  

C) Ağ ciyərlərin yaranması  

D) Qəlsəmələrin əmələ gəlməsi  

E) Sinir sisteminin yaranması  

14. Q. de - Frizin fikrincə yeni növlər nəyin sayəsində əmələ gəlir?  

A) Korellyativ dəyişkənliyin 

B) Modifikasiyanın  

C) Xarici mühit amillərinin  

D) Kombinativ dəyişkənliyin  

E) Mutasiyanın 

15. Biogeosenoz və biosferin təkamülü haqqında təlimi kimlər yaratmışdır?  

A) V. Vernadski, V. Sukaçev  

B) Zaxvatkin, Oparin  

C) Xolden, Hayt  

D) Vaynberq, Smalhauzen  

E) Dokuçyev, Kovalevski  

16.  Mançestrin  ətrafında  qara  qanadlı  çinar  qarışcasının  açıq  rəngliyə  nisbətən  çox 

artmasının əsas səbəbi nə idi?  

A) Tünd rəngli çinar qarışcasının soyuğa davamlı olması 

B) Açıq rəngli çinar qarışcasının az nəsil verməsi  

C) Açıq rəngli çinar qarışcasının soyuğa davamsız olması  

D) Açıq rəngli çinar qarışcasının düşmənlərdən yaxşı qoruna bilməməsi  

E) Zavod və fabriklərin ətraf mühiti çirkləndirməsinə yaxşı uyğunlaşması 

17. Hansı dəlil uyğunlaşmanın mütləq deyil, nisbi olduğunu göstərir ?  

A) Gecə kəpənəklərini alova qarşı cəlb edən instinkt  

B) Köstəbəyin yeri ətrafı ilə qazması  

C) Kor siçanın başı və kəsici dişləri ilə yeraltı yollar açması  

D) Suitinin suda kürək ayaqlarının köməyi ilə üzməsi  

E) Delfinlərin suda quyruq üzgəcinin köməyi ilə üzməsi  

18. Dobjanski və Timofey Resovski aşağıdakılardan hansının müəllifləridirlər?  

A) Makrotəkamül 

B) Mikrotəkamül 

C) Divergensiya  

D) Yer üzərində həyatın əmələ gəlməsi  

E) Antropogenez  

19. Populyasiyada təbii seçmənin daha effektli olması nədən asılıdır?  

A) Fərdlərin arealının kiçilməsindən 

B) Populyasiyanın sabitliyindən  

C) Populyasiyada fərdlərin sayının azalmasından  

D) Populyasiyanın müxtəlifliyindən 

E) Arealın genişlənməsindən  

20. Təkamül amilində izolyasiyalar populyasiyalarda nə rol oynayır?  

A) Yeni sort və cinslər yaradır 

B) Təkamül prosesini hər hansı bir tərəfə yönəldir  

C) Eyni növün müxtəlif populyasiyalarında gen tərkibində böyük fərq yaradır 

D) Fərdlərin sərbəst cütləşməsini sürətləndirir  

E) Eyni növün müxtəlif populyasiyalarında oxşarlıq yaradır  

21. Təkamül amillərindən populyasiya dalğalarının rolu nədən ibarətdir?  

A) Təbii seçmənin sürətini zəiflətməkdən 

B) Populyasiyada fərdlərin sayını sabit saxlamaqla  

C) Müxtəlif populyasiyaları eyniləşdirmək  

---