Fizika-2 fənnindən kollokvium suallarının cavabları
Yüklə 1,74 Mb. Pdf görüntüsü
|
| 1.
ikitərəfi qabarıq, 2. müstəvi qabarıq, 3. ikitərəfi çökük, 4. müstəvi çökük, 5. qabarıq çökük, 6. çökük qabarıq Linzalar optik xassə-lərinə görə toplayıcı və
səpici olur.
Müsbət optik qüvvəli linzalar toplayıcı , mənfi optik qüvvəli linzalar isə
olur. Linzanın baş optik oxuna perpendikulyar olaraq onun fokusundan keçən, müstəviyə
deyilir. Toplayıcı linzadan fərqli olaraq səpici linza xəyali foksa malikdir. Xəyali – mövhümi foksda, (sındıqdan sonra) səpici linzanın baş optik oxuna paralel düşən, mövhümi şüaların uzantıları kəsişirlər (şəkil 25.19). (25.33) ifadəsinə əsasən, linza düsturunu (25.32) aşağıdakı kimi yazmaq olar:
b a 1 1 1
Şəkil 25.16 1 2 3 4 5 6 0 0 Şəkil 25.19
F
Qeyd edək ki, səpici linzalar üçün f və b məsafələrini mənfi hesab etmək lazımdır. Linzalarda xəyalın
qurulması aşağıdakı şüaların köməyilə yerinə yetirilir:
1.
linzanın optik mərkəzindən keçən və öz istiqamətini dəyişməyən şüadan 2.
baş optik oxla paralel gedən; linzadan sındıqdan sonra linzanın ikinci foksundan keçən, şüadan
3.
linzanın birinci foksundan keçən; linzadan sındıqdan sonra linzanın baş optik oxuna paralel çıxan, şüadan yaxud onun uzantısından Misal üçün toplayıcı (şəkil 25.20) və səpici (şəkil 25.21) linzalarda xəyalların qurulması verilmişdir; şəkil 25.20, a həqiqi və şəkil 25.20,b mövhumi xəyaldır. Xəyalların və cisimlərin - əşyaların xətti ölçülərinin nisbətinə linzanın xətti böyütməsi deyilir. Xətti böyütmənin mənfi qiyməti həqiqi xəyala (o tərsinə çevrilmişdir), müsbət qiyməti isə mövhümi xəyala (o düzünədir) uyğun gəlir. Toplayıcı və səpici linzaların kombinasiyası, müxtəlif elmi və texniki məsələlərin həlli üçün istifadə olunan, optik cihazlarda tətbiq olunur.
Yüklə 1,74 Mb. Dostları ilə paylaş:
|