Fizika va astronomiya asoslari

Ishqalanish kuchi. Jismning qiya tеkisligidagi harakati. Mехanik ish va quvvat. FIK. Kinеtik va pоtеntsial enеrgiya. Enеrgiyaning saqlanish qоnuni.

16. (V. 2.32 ). Gorizont bilan a = 30° burchak tashkil qilgan kiya tekislikning eng yuqori cho’qqisiga vaznsiz blok maxkamlangan ( 2 - rasm ). Og’irliklari P 1 = P 2 = 1 kg bo’lgan A va V toshlar bir – biriga ip bilan birlashtirilib blokka osilgan. 1) Toshlarning xarakat tezlanishi, 2) ipning taranglik kuchi topilsin. Blokdagi ishkalanish, xuddi shuningdek V toslining qiya tekkislikka ishqalanish xisobga olinmasin .

17.(V. 2.42) Shofyor yo'ldagi to’siqdan 25 m narida avtomobilga tormoz bera boshlaydi. Avtomobil tormoz kolod-kalardagi ishqalanish kuchi o'zgarmas va 3840 n ga teng. Avtomobilning og’irligi 1 t. Avtomobil to'siq oldida to'xtashga ulgurishi uchun, u qanday maksimal tezlikda yurishi mumkin? G’ildiraklarning yoiga ishqalanishi xisobga olinmasin.
18. (V. 2.44) Jism 10 m masofada o'z tezligini 2 m/sek dan 6 m/sek gacha oshirish uchun zarur bo'lgan ish topilsin. Yo'lning xamma qismida 0,2 kG ga teng o'zgarmas ishqalanish kuchi ta'sir qiladi. Jismning massasi 1 kg ga teng.
19.(V.2.55) Balandligi 1 m og’ma tomoni uzunligi 10 m bo'lgan qiya tekislikdan lkg massali jism sirganib tushmoqda. I) qiya tekislikning asosidagi kinetik energiyasi 2) shu asosdagi tezligi 3) to'xtaguncha yo'lning gorizontal qismida bosib o'tgan masofasi topilsin. Yo'lning xamma qismida ishqalanish koeffitsienti o'zgarmas va 0,05 ga teng deb olinsin.
20.(V. 2.50) Og’irligi 2 kG bo'lgan tosh ma'lum balandlikdan yerga 1,43 sek da tushadi. Toshning yo'lning o'rta nuqtasidagi kinetik va potentsial energiyasi topilsin. Xavoning qarshiligi xisobga olinmasin.
21.(V. 2.66) Og’irligi 1 kG jism 1 m/sek tezlik bilan gorizontal xarakatlanib, 0,5 kG og’irlikdagi jismni quvib yetadi va u bilan elastikmas to'qnashadi. 1) Ikkinchi jism xarakatsiz turgandagi, 2) ikkinchi jism birinchi jismning yo'nalishida 0,5 m/sek tezlik bilan xarakat qilganda, 3) ikkinchi jism birinchi jismga qarama - qarshi yo'nalishda 0,5 m/sek tezlik bilan xarakat qilgandagi xollar uchun jismlarning urilishdan keyingi tezliklari topilsin.